Tổ hợp tác (THT) cam sạch Sông Con đang thu hút 25 hộ dân sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Tham gia THT, các thành viên được huấn luyện về quản lý dinh dưỡng đất, nước, sâu bệnh, xây dựng mô hình về canh tác nông nghiệp an toàn trên cây cam... Nhờ đó, các thành viên có thể so sánh những ưu điểm của mô hình trồng cam VietGAP so với trồng cam thông thường.
Đuổi côn trùng bằng biện pháp an toàn
Trên diện tích 37 ha, tất cả các hộ tham gia THT đều phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật canh tác như sản xuất phân bón (phân ủ) tại chỗ, nuôi các loài côn trùng có ích và giữ gìn đa dạng sinh học, chỉ sử dụng các loại thuốc phòng trừ sâu bệnh trong danh mục cho phép để kiểm soát sâu bệnh và cỏ dại, thiết kế khu vườn trồng bằng cắt tỉa và tạo tán, áp dụng hệ thống luân canh và trồng xen canh các loại cây trồng ngắn ngày khác. Ngoài ra, các thành viên đầu tư hệ thống bể lọc để bảo đảm nguồn nước sạch khi tưới cho cam và chỉ thu hoạch khi cam chín đủ độ, đảm bảo ngon, ngọt để giữ thương hiệu.
Thay vì mất nhiều tiền mua các loại phân bón hóa học, các thành viên tận dụng phế phẩm từ ngay quá trình sản xuất như cỏ, bèo tây, rơm, trấu kết hợp với men vi sinh và chất thải chăn nuôi ủ thành phân hữu cơ dồi dào bón cho cam.
Hơn một năm trước, không ít vườn cam ở xã Tân Phú rơi vào cảnh mất mùa vì bị côn trùng tấn công. Tuy nhiên, những vườn cam của các thành viên vẫn xanh tốt. Đó là vì các hộ đã tìm ra nguyên lý của các loại côn trùng gây hại quả cam. Vào ban đêm, THT chong đèn, dùng vợt vây bắt côn trùng, ban ngày dùng hỗn hợp nước cá lên men phun cho cam theo hình thức khoanh vùng, tức là không phải cây nào cũng phun để đuổi côn trùng.
Thành viên THT trải bạt ngay tại vườn để phục vụ ủ phân bằng phế phẩm nông nghiệp. |
Theo các thành viên, khi phun hỗn hợp này, mùi tanh nồng của cá lấn át mùa cam nên côn trùng sẽ tránh xa. Nhờ đó, cam vẫn đậu quả và giữ năng suất cao cho đến khi thu hoạch.
So với sử dụng hóa chất, việc THT áp dụng các biện pháp thủ công vào sản xuất giúp tiết kiệm chi phí, hạn chế việc phải sử dụng thuốc hóa học, nên bảo vệ môi trường về lâu dài và không gây độc hại cho con người.
Trung bình cứ 50kg cá vụn, HTX ủ với 100 lít nước, sau đó lọc ra khoảng 60-70 lít để hoà loãng phun cho cam. Cá sau khi ủ sẽ được lọc nước 2 lần phun cho cam. Sau 2 lần, bã cá sẽ dùng trộn với phân chuồng bón vào gốc cam. “Tính ra mỗi kg cá chỉ có giá 7-9 nghìn đồng, rẻ hơn nhiều so với dùng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu hóa học...”, ông Nguyễn Tấn Phượng - Tổ trưởng THT cam sạch Sông Con cho biết.
Niềm vui nhân đôi
Việc vận động thành viên sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh từ cá và phế phẩm của THT Sông Con đã đem lại giá trị to lớn về mọi mặt. Cụ thể là vừa bảo đảm cho môi trường xanh, sạch, đẹp vừa xử lý được vấn đề đất bạc màu do canh tác thiếu khoa học trong nhiều năm qua, từ đó góp phần vào tăng năng suất cho cây trồng và nâng cao chất lượng môi trường sinh thái.
Không chỉ phát triển xanh tốt, cam của THT Sông Con còn có độ ngọt đậm hơn so với cách trồng thông thường. Vỏ cam ít rám và phát triển đồng đều giúp số lượng quả đạt tiêu chuẩn loại 1 chiếm 70-80%.
Cam đạt tiêu chuẩn VietGAP giúp đầu ra ngày một rộng mở. |
Mô hình sản xuất cam sạch của THT cho năng suất 15 tấn/ha, thu nhập hàng năm 10,5 tỷ đồng. Đặc biệt năm 2019, thương hiệu cam Sông Con của THT sản xuất được chứng nhận 3 sao OCOP. Đây là chính là niềm vui đối với các thành viên khi cam vừa “được mùa được giá” lại có thương hiệu để cạnh tranh trên thị trường.
Các hộ cũng chủ động đầu tư bao bì, nhãn mác, đồng thời tích cực tham gia các hội chợ, triển lãm, các chương trình xúc tiến thương mại, đẩy mạnh tiếp thị sản phẩm trên các nhóm, hội, trang web, mạng xã hội để quảng bá sản phẩm đến đông đảo người tiêu dùng.
Đến nay, cam Sông Con đã có mặt tại nhiều cửa hàng bán nông sản trong và ngoài tỉnh. Trong thời gian tới, THT sẽ đẩy mạnh chế biến các sản phẩm từ quả cam như mứt vỏ cam, nước ép cam, tinh dầu vỏ cam, xà bông cam để nâng cao giá trị nông sản và thu nhập cho thành viên.
Tùng Lâm