Thời gian qua, mô hình sản xuất rau an toàn gắn với du lịch sinh thái và trải nghiệm của HTX Sản xuất Kinh doanh Dịch vụ nông nghiệp Văn Đức (xã Kim Đức) đã tích hợp được đa giá trị, nâng cao khả năng sản xuất, tiêu thụ.
Năng suất tăng cao
Mô hình của HTX được thực hiện với diện tích 24ha gieo trồng các loại rau, trong đó cải xanh (3ha), cà chua (3ha) và cải bắp (18ha). Đến nay, HTX có 1.205 thành viên, sản xuất nông nghiệp trên diện tích đất lên tới 296ha, trong đó có 230ha đang thực hiện chuyên canh rau sạch và 30ha đã quy hoạch theo tiêu chuẩn VietGAP.
Các hộ tham gia mô hình được tập huấn quy trình sản xuất VietGAP trên cây rau, được hỗ trợ hạt giống cà chua, cải xanh, cải bắp, thuốc bảo vệ thực vật và phân bón theo quy định.
Cùng với đó, HTX còn đối ứng vốn làm thêm 2.500m2 nhà lưới trồng rau, tưới nước phun mưa theo công nghệ Israel và hơn 100m2 nhà mái lá trưng bày các loại nông cụ cổ truyền như cày, bừa, liềm, hái, quang, sọt, thúng, nia, nong, dần, sàng, rổ, rá, cối xay, áo mưa, cối giã gạo.
 |
|
Các hộ tham gia mô hình của HTX Văn Đức được tập huấn quy trình sản xuất VietGAP trên cây rau, được hỗ trợ hạt giống cà chua, cải xanh, cải bắp, thuốc bảo vệ thực vật và phân bón theo quy định. |
Được biết, HTX đã ký được hợp đồng bao tiêu sản phẩm với HTX Nông nghiệp Tạ Vững (Bắc Giang). Trong đó, rau cải xanh đã thu hoạch xong, cho năng suất 25 - 27 tấn/ha, lãi thuần 100 - 110 triệu đồng/ha. Ước năng suất của các loại rau còn lại như cải bắp trên 35 - 38 tấn/ha, doanh thu 170 - 180 triệu đồng/ha, lãi thuần 90 - 110 triệu đồng/ha; cà chua đạt từ 48 - 50 tấn/ha, doanh thu khoảng 320 - 350 triệu đồng/ha, lợi nhuận 140 - 160 triệu/ha.
Theo bà Đinh Thị Luyến, cán bộ chỉ đạo kỹ thuật của HTX Văn Đức, năng suất rau trong mô hình cao hơn ngoài sản xuất đại trà là do được điều tra, phát hiện sâu bệnh sớm, phun thuốc phòng trừ kịp thời khi vết bệnh mới phát sinh, sâu non đang tuổi 1. Nhờ đó, tỷ lệ sống của cây giống sau trồng đạt tối đa, cây rau không bị giảm tốc độ sinh trưởng, sản phẩm đạt chuẩn VietGAP, bán được giá cao hơn.
Một thành viên là bà Đinh Thị Trang trồng 2.160m2 cải xanh, thu hoạch được 5.500kg rau, tương đương năng suất đạt 25,4 tấn/ha, xuất hết cho siêu thị Aeon, cân đối thu chi cho thấy hiệu quả sản xuất tăng 15,5% so với các hộ trồng cải xanh ngoài mô hình. Theo bà Trang, đáng kể nhất trong trồng rau VietGAP là không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hoá học, sau phun thuốc (sinh học) người không thấy mệt mỏi, chán ăn.
Ông Nguyễn Văn Minh, Giám đốc HTX Văn Đức cho biết từ lâu HTX đã có ý tưởng gắn các vùng sản xuất rau xanh trong xã với du lịch nông nghiệp trải nghiệm nhưng chưa biết bắt đầu làm từ đâu. Phải tới năm 2024, được Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm chọn triển khai thực hiện mô hình sản xuất rau an toàn gắn với du lịch sinh thái, trải nghiệm và phát triển khuyến nông đô thị, HTX mới quyết định đầu tư làm thêm nhà lưới, nhà trưng bày nông cụ nhằm thu hút nhân dân trong vùng, nhất là các cháu thanh, thiếu niên sống trên địa bàn Hà Nội tới tham quan, thực hành trồng, chăm sóc các loại rau để nâng cao hiểu biết về quá trình phát triển của nền nông nghiệp.
Khai thác tiềm năng du lịch địa phương
Kim Lan và Văn Đức là hai làng nghề nổi tiếng của huyện Gia Lâm, trước đây là hai xã khác nhau nhưng từ ngày 01/01/2025, sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính theo Nghị quyết số 1286/NQ-UBTVQH15 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Văn Đức và Kim Lan sáp nhập thành xã Kim Đức.
Kim Lan là một làng gốm cổ ở Gia Lâm với lịch sử hơn một ngàn năm tuổi. Từ xa xưa, gốm Kim Lan đã được xếp vào hàng những sản vật quý cùng với lụa, gấm, châu, ngọc. Không chỉ có những sản phẩm có giá trị, Kim Lan còn có gốm mộc, gốm thô giản dị. Chính vì thế, gốm Kim Lan rất gần gũi với đời sống người dân, từ các sản phẩm đồ thờ, đồ trang trí, đồ gia dụng, gạch ngói xây dựng. Hiện làng nghề gốm sứ Kim Lan có hơn 350 lò gốm hoạt động, thu hút hàng nghìn lao động tham gia, mỗi năm mang lại cho địa phương trên 500 tỷ đồng.
Khác với làng nghề Kim Lan, Văn Đức là làng nghề chuyên canh rau các loại với diện tích trồng rau khoảng 230ha, mỗi năm cung cấp cho thị trường 30.000 tấn rau, củ, quả. Trong đó có 30ha rau VietGAP, còn lại đều sản xuất theo hướng an toàn vệ sinh thực phẩm. Nhờ đó mùa nào thức ấy, Văn Đức đều có rau an toàn xuất bán ra thị trường.
Không những thế, Văn Đức còn là nơi sinh của Đức Thánh Chử Đồng Tử - một trong “Tứ bất tử” của tín ngưỡng dân gian Việt Nam, gắn với câu chuyện tình yêu của Chử Đồng Tử và Tiên Dung công chúa. Đến với Văn Đức, ngoài thăm quan trải nghiệm mô hình vườn đồng, du khách còn có thể thăm quan nhiều di tích lịch sử văn hoá, kiến trúc nghệ thuật đã được xếp hạng cấp Quốc gia như: đình Chử Xá - nơi thờ Đức Thánh Chử Đồng Tử, Tiên Dung công chúa, Hữu phu nhân, Càn Hải tứ vị Đại vương, hai vị “Đương Niên, Đương Cảnh”; lăng Chử Cù Vân - là nơi thờ thân phụ, thân mẫu của Đức Thánh Chử Đồng Tử...
Đặc biệt, xã Văn Đức còn nằm ở vị trí ven sông Hồng, có bến phà Văn Đức thuận tiện cho liên thông đường thuỷ với các địa phương đồng bằng Bắc bộ; có xe buýt từ nội đô kết nối với trung tâm xã, dễ dàng cho đi lại bằng đường bộ.
Là xã nông thôn mới kiểu mẫu, Văn Đức có hạ tầng giao thông nông thôn và nội đồng rất tốt, có ao hồ, khuôn viên cây xanh sạch đẹp, thơ mộng... tạo nên khung cảnh trên bến dưới thuyền sầm uất, sinh động, cuốn hút mọi du khách đến tham quan. Đây là những nền tảng vững chắc cho phát triển sản xuất rau an toàn gắn với du lịch sinh thái, trải nghiệm và phát triển khuyến nông đô thị bền vững.
Cùng với phát triển du lịch, xã Văn Đức (cũ) có khoảng 230ha chuyên canh rau các loại, mỗi năm sản xuất được khoảng 30.000 tấn rau củ quả như cà chua, cà tím, cải bắp, cải thảo, su hào, súp lơ, ngô ngọt, bầu, bí, mướp... Trong đó có 30ha rau VietGAP, còn lại đều sản xuất theo hướng đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Nhờ đó, mùa nào thức ấy, Văn Đức đều có rau an toàn xuất bán ra thị trường.
“Bước đầu mô hình đã thu hút được một số du khách đến tham quan, trải nghiệm canh nông, giúp tăng khả năng mở rộng quy mô sản xuất và tiêu thụ, tăng hiệu quả sản xuất trong mô hình từ 15 - 17%”, đại diện HTX Văn Đức thông tin.
 |
|
Mô hình sản xuất rau an toàn gắn với du lịch sinh thái, trải nghiệm của xã Văn Đức thu hút được nhiều khách tham quan. |
Ban lãnh đạo xã đánh giá, mô hình sản xuất rau an toàn gắn với du lịch sinh thái và trải nghiệm của HTX Văn Đức đã góp phần tích hợp được đa giá trị, nâng cao khả năng sản xuất, tiêu thụ, khả năng cạnh tranh và xúc tiến thương mại rau xanh tại khu vực nội đô nói riêng, toàn thành phố Hà Nội nói chung.
Tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập
Có thể thấy, việc phát triển mô hình HTX kết hợp mô hình nông nghiệp sinh thái ở xã Kim Đức đã mang lại hiệu quả kinh tế cao và góp phần tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập cho bà con nông dân trên địa bàn trong những năm qua, qua đó góp phần vào nâng cao chất lượng cuộc sống cho các thành viên.
Không chỉ ở Kim Đức, theo đại diện Liên minh HTX TP.Hà Nội, thời gian qua được sự ủng hộ, tạo điều kiện của chính quyền địa phương và sự giúp đỡ của các cơ quan ban, ngành, đặc biệt là Liên minh HTX Việt Nam trong việc tạo điều kiện cho các HTX vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh, Liên minh HTX TP. Hà Nội đã hỗ trợ HTX Nho và Dâu tây Vĩnh Ngọc (xã Đông Anh) phát huy tiềm năng, thế mạnh để thực hiện và mở rộng quy mô, diện tích. HTX được hình thành vừa để phục vụ cho tổ chức sản xuất nông nghiệp sạch vừa kết hợp với du lịch sinh thái cho nhân dân trên địa bàn TP. Hà Nội.
HTX Vĩnh Ngọc đã thu gom được diện tích của bà con nông dân trên địa bàn để thuê trồng và sản xuất, phát triển trồng dâu, nho và kết hợp với mô hình sinh thái.
Với mức đầu tư khoảng 800 triệu/ha cho diện tích trồng nho và đối với dâu tây là 600 triệu/ha, HTX đã cho thu nhập ổn định, trừ tất cả chi phí lợi nhuận thu được từ 300-500 triệu/ha mỗi năm. Hiện nay, HTX có khoảng 30 lao động làm việc thường xuyên tại vườn, thu nhập bình quân mỗi người khoảng 6-7 triệu đồng/tháng, góp phần tạo công ăn việc làm cho bà con nông dân của địa phương.
Ngoài thực hiện tổ chức sản xuất nông nghiệp, HTX còn tích hợp phát triển mô hình nông nghiệp sinh thái, thu hút đông đảo người dân trong vùng và trên địa bàn thành phố đến trải nghiệm, thăm quan.
Đại diện UBND TP.Hà Nội nhận xét, những mô hình nông nghiệp kết hợp sinh thái của HTX trên địa bàn thành phố đã cho hiệu quả kinh tế, ổn định đời sống cho bà con nông dân, đóng góp tích cực vào công tác giảm nghèo.
Năm 2024, Hà Nội đã "về đích" sớm trong thực hiện mục tiêu giảm nghèo.Cụ thể, thành phố đã không còn hộ nghèo, hộ cận nghèo giảm còn 9.928 hộ (chiếm 0,43% số hộ dân) đã hoàn thành trước kế hoạch, vượt 182% chỉ tiêu giao. Như vậy, chỉ tiêu giảm nghèo đã về đích trước 1 năm kế hoạch đề ra giai đoạn 2022-2025.
Linh Đan
