HTX rượu chuối Tân Dân hiện có 8 thành viên. Để tạo thuận lợi cho quá trình sản xuất, HTX chia thành các tổ: chăn nuôi, trồng trọt, sản xuất với đa dạng các sản phẩm như rượu chuối, chuối sấy dẻo, lạp sườn, thịt hun khói...
Sản xuất tuần hoàn
Hai hoạt động chính của HTX hiện nay là nuôi lợn kết hợp với trồng chuối để lấy nguyên liệu chế biến. Chính vì vậy, quá trình sản xuất luôn được chú trọng áp dụng quy trình sản xuất hữu cơ và có chứng nhận công bố hợp quy.
Các hoạt động đều tuân theo quy trình tuần hoàn nhằm nâng cao hiệu quả và giá trị sản phẩm. Theo đó, chuối được sử dụng sản xuất rượu, nông sản sấy, giấm; còn bỗng rượu dư thừa sẽ dùng làm thức ăn chăn nuôi lợn để làm nguyên liệu chế biến thành sản phẩm thịt hun khói, lạp sườn.
Để giải quyết vấn đề chất thải trong chăn nuôi, phân lợn được xử lý qua hệ thống hầm biogas, sau đó dùng làm phân bón cho diện tích trồng chuối. Ngược lại, diện tích trồng chuối vừa tạo vùng đệm cách ly trang trại chăn nuôi với bên ngoài, vừa làm nguồn thức ăn cho lợn.
Nhờ đó, hoạt động sản xuất của HTX hầu như không có chất thải. Các phụ phẩm nông nghiệp cũng đều được tận dụng triệt để, nên bài toán ô nhiễm môi trường được giải quyết. Đàn lợn cũng khỏe mạnh và hoàn toàn không phải dùng kháng sinh.
Theo các thành viên, chuối tây là loại cây rất dễ trồng, dễ chăm sóc. Những sản phẩm chế biến từ chuối khá phong phú, tiềm năng như: rượu chuối, chuối sấy, kẹo chuối, tinh dầu chuối… Lá cây chuối còn dùng làm thức ăn cho cá, thân chuối làm thức ăn nuôi lợn, gà. Trồng chuối sẽ làm tăng độ ẩm cho đất, chỉ mất chừng một năm là cho thu hoạch, công chăm sóc ít mà hiệu quả kinh tế và môi trường lại cao, nhất là khi kết hợp với chăn nuôi lợn.
 |
|
HTX luôn chấp hành tốt các quy định về sản xuất bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm và được các ngành chức năng đánh giá cao. |
Để phục vụ cho công đoạn chế biến, HTX xây dựng nhà xưởng, đầu tư các máy móc như hệ thống máy sấy dẻo công nghệ Nhật, nồi nấu rượu, các thùng ủ chuối. Các sản phẩm đều bảo đảm không có hóa chất, thuốc bảo quản và trước khi xuất ra thị trường đều có bao bì, tem truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
Trung bình mỗi ngày, HTX sản xuất khoảng 400 lít rượu, 250kg chuối sấy dẻo, 100kg lạp sườn, thịt hun khói… Tất cả các sản phẩm này đều có đầy đủ điều kiện, tiêu chuẩn đưa vào hệ thống siêu thị lớn trên toàn quốc.
Ngoài cung cấp cho siêu thị BKMart Bắc Kạn, HTX đã ký hợp đồng cung cấp sản phẩm cho một số siêu thị lớn tại Hà Nội như: Big C, Aeon, HaproMart…
Xây dựng sản phẩm đặc trưng
Ngoài diện tích chuối của các thành viên, HTX còn đứng ra thu mua chuối tây của người dân về phục vụ chế biến. Khi vào mùa thu hoạch, trung bình mỗi ngày, HTX thu mua khoảng 1,5 tấn chuối cho nông dân trong vùng.
Theo Ban giám đốc HTX, chuối tây không phải là loại cây trồng chính của tỉnh nhưng lại được người dân tại các địa phương trồng nhiều, nên xảy ra tình trạng khó khăn về đầu ra. Trước đây, bà con phải bán với giá rẻ mạt, thậm chí là phải đổ bỏ. Với mong muốn hỗ trợ người dân cũng như nâng cao giá trị nông sản, HTX đã nghiên cứu và sử dụng quả chuối làm nguyên liệu sản xuất, giải bài toán được mùa mất giá.
Hiện, rượu chuối, dấm rượu và chuối sấy dẻo đang là những sản phẩm chủ lực của HTX và đã được xếp hạng 3 sao theo Đề án Mỗi xã, phường một sản phẩm (OCOP) tỉnh Bắc Kạn năm 2018. Năm 2019, HTX tiếp tục tham gia chương trình OCOP nhằm nâng cấp sản phẩm rượu chuối lên mức 4 sao.
 |
|
Chuối tây đã hết cảnh "được mùa mất giá" vì đã được thu mua để phục vụ chế biến. |
HTX Tân Dân cũng bảo đảm các tiêu chí như liên kết vùng nguyên liệu, đóng hộp cho sản phẩm, đánh số lô hàng hóa khi sản xuất và các tiêu chí liên quan đến thương mại điện tử… Đến nay, HTX đã ký kết bao tiêu khoảng 385 ha chuối, xây dựng vùng nguyên liệu ở các xã trên địa bàn toàn tỉnh, tiếp tục hoàn thiện về mẫu mã, bao bì cũng như chất lượng sản phẩm và tăng cường quảng cáo trên website.
Mong muốn của HTX là mở rộng sản xuất để thu mua thêm nông sản cho nông dân, từ đó giúp các hộ có thể phát triển nghề trồng chuối hoặc chăn nuôi bền vững. HTX kỳ vọng tỉnh có những cơ chế chính sách ưu đãi, định hướng và song hành cùng HTX để có thể tạo nên những sản phẩm có thương hiệu trên thị trường.
Huyền Trang
