Nhằm phát triển kinh tế địa phương, góp phần xóa đói, giảm nghèo, huyện Bát Xát đã khuyến khích người dân phát triển nuôi cá nước lạnh gắn với bảo vệ hệ sinh thái Khu Bảo tồn thiên nhiên Bát Xát.
Theo số liệu thống kê, toàn huyện Bát Xát có 19 cơ sở nuôi cá nước lạnh; trong đó có 8 cơ sở mang tính chất hàng hóa, 11 cơ sở nuôi thử nghiệm tập trung tại 4 xã vùng cao như Y Tý, Dền Sáng, Nậm Pung, Sàng Ma Sáo.
Phát triển mô hình
Ông Lưu Văn Quang - thôn Ngải Trồ, xã Dền Sáng, bắt đầu triển khai nuôi hai loài cá tầm và cá hồi từ năm 2008. Đây cũng là cơ sở nuôi cá nước lạnh đầu tiên và quy mô lớn nhất tại Bát Xát.
Hiện nay, gia đình ông Quang đã phát triển được 10 bể nuôi cá lớn nhỏ. “Mỗi lứa, tôi xuống gần 2 vạn con giống. Bình quân mỗi năm, cơ sở xuất bán ra thị trường khoảng 15 tấn cá thương phẩm, thu về gần 3 tỷ đồng”, ông Quang cho biết.
Điều kiện thuận lợi để nuôi cá hồi, cá tầm thương phẩm ở đây là nguồn nước tự nhiên, dồi dào và bảo đảm chất lượng. Đến nay có thể khẳng định vùng đất này nuôi giống cá tầm có thể đạt tỷ lệ sống trên 90%, cá hồi đạt 70%.
Để có được kết quả đó, bản thân ông Quang cũng phải trả một cái giá không hề nhỏ. Khi mới bắt đầu nuôi, ông đầu tư thả 1 vạn con giống. Vụ đầu tiên cá giống đồng loạt chết trắng bể, thiệt hại hơn nửa tỷ đồng. Về sau, ông mới biết là do cá bị bệnh, nhưng thiếu kinh nghiệm, kỹ thuật nên chưa xử lý kịp.
Tại xã Dền Sáng, mô hình nuôi cá nước lạnh đang tiếp tục nhân rộng. Năm 2009, HTX Thủy Lâm được xây dựng khá quy mô với 5 bể cá thiết kế theo hình tròn, mỗi bể rộng 30 - 50m2. Mỗi năm, HTX xuất bán ra thị trường khoảng 7 tấn cá thương phẩm, thu về gần 2 tỷ đồng.
Hầu hết lượng cá hồi thương phẩm của HTX đều được xuất bán ra thị trường thành phố Lào Cai và huyện Sa Pa, bảo đảm chất lượng, với trọng lượng bình quân mỗi con cá nặng 2kg.
 |
|
Trọng lượng bình quân mỗi con cá xuất bán ra thị trường nặng 2kg |
Vì môi trường chung của bản
HTX hiện đang có hai cơ sở nuôi cá hồi tại xã Y Tý và xã Dền Sáng (huyện Bát Xát). Tại hai cơ sở này, HTX đang tiếp tục đầu tư mở rộng ao nuôi, mua thêm cá giống và tuyển thêm lao động địa phương nhằm tăng sản lượng cá hồi thương phẩm cung ứng cho thị trường và giải quyết việc làm cho lao động địa phương.
Theo ông Nguyễn Văn Đàm - Giám đốc HTX, hiện HTX đã mở rộng thêm một cơ sở nuôi cá nước lạnh tại thôn Mò Phù Chải, xã Y Tý, đồng thời, nghiên cứu việc ấp nở trứng, sản xuất thành công và bước đầu cung ứng cá giống ra thị trường.
Bên cạnh một số cơ sở quy mô, nhiều hộ dân tự học kỹ thuật, vay vốn xây dựng bể nuôi cá nước lạnh với kỳ vọng làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương.
Ông Hoàng Thông Liềm - Chủ tịch UBND xã Dền Sáng, cho biết: Hiện có 6 cơ sở quy mô lớn được đầu tư 2 - 15 bể, còn lại 5 hộ gia đình đầu tư 1 bể.
Ông Liềm cho rằng hướng đi này đang tạo ra sản phẩm hàng hóa giá trị kinh tế cao, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Một số hộ là đồng bào dân tộc thiểu số đã thoát nghèo, cuộc sống ổn định hơn.
Nghề nuôi cá nước lạnh phát triển mạnh mang lại thu nhập lớn cho thành viên HTX nhờ môi trường tự nhiên được bảo vệ, nguồn nước hoàn toàn tự nhiên cho đàn cá sinh trưởng.
Tuy nhiên, về lâu dài, việc khai thác nguồn nước và các hoạt động sản xuất trong khu vực sẽ ảnh hưởng đến môi trường sinh thái, vì thế nếu không có chính sách giữ rừng và làm sạch nguồn nước tự nhiên sẽ khó phát triển bền vững được nghề nuôi cá nước lạnh tại địa phương.
Ông Nguyễn Quốc Huy - Phó Chủ tịch UBND huyện Bát Xát, cho biết: Huyện đã chỉ đạo tiến hành thường xuyên kiểm tra, kiểm soát việc sử dụng và khai thác nguồn nước.
Đồng thời, huyện đã cử cán bộ địa bàn ở tại các xã để theo dõi, kiểm tra, tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường nhằm bảo đảm việc khai thác nguồn nước của các hộ nuôi cá nước lạnh không ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên.
Hà Xuyên
