Cũng như các vùng nông thôn khác trên địa bàn tỉnh, rác thải sinh hoạt ở xã Võ Miếu đã đặt ra nhiều thách thức cho môi trường và sức khỏe con người. Theo thống kê của UBND xã, trung bình mỗi ngày, lượng rác thải từ sản xuất, sinh hoạt là khoảng 6,5 tấn. Trong khi người dân cũng chỉ áp dụng các phương pháp thô sơ như đốt rác trong vườn nhà bởi xã chưa có tổ, đội chuyên chở rác. Điều này khiến ô nhiễm môi trường trở thành vấn đề nhức nhối.
Hóa giải vấn đề ô nhiễm
Trước tình trạng đó, cách tốt nhất để giải quyết vấn đề rác thải nông thôn là thành lập tổ đội thu gom rác tập trung để xử lý. Trên nền tảng cơ sở hạ tầng những năm gần đây đã được đầu tư ngày càng đồng bộ, xã tạo điều kiện cho các đoàn viên thanh niên thành lập HTX dịch vụ môi trường xanh Đức Hùng với 7 thành viên.
Để vận hành HTX, các thành viên đã đầu tư mua xe chở rác để tự động hóa việc thu gom rác, giảm lao động chân tay và tăng năng suất. Điều này cũng giúp hạn chế tình trạng rơi rác trong khi vận chuyển hay phát tán mùi hôi thối ra môi trường xung quanh
Hiện nay, HTX đã tiến hành thu gom rác thải tại 6 khu dân cư trên địa bàn xã. HTX bố trí các điểm tập kết, mỗi điểm do các thành viên HTX làm tổ trưởng, bốc và thu gom lên xe ô tô tải 2,5 tấn. Thời gian thu gom vào thứ 2 và thứ 6 hằng tuần.
Việc đầu tư cơ sở vật chất giúp nâng cao hiệu quả công tác thu gom, vận chuyển rác thải nông thôn. |
Sau khi thu gom, HTX vận chuyển rác thải về bãi tập kết và xử lý rác thải của huyện tại xã Sơn Hùng (cách xã Võ Miếu khoảng 15km).
Nhằm duy trì sản xuất, ngoài nguồn vốn đóng góp của thành viên, HTX tiến thành thu phí theo khẩu là 5.000 đồng/khẩu/tháng. Mức phí này đều nhận được sự đồng tình của các hộ dân trên địa bàn xã.
Cùng với đó, HTX thường xuyên phối hợp với các chi đoàn và các thôn thực hiện tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường; thực hiện bỏ rác đúng nơi quy định để việc thu gom rác được thuận lợi, hiệu quả hơn. Qua đó, ý thức của người dân ngày càng được nâng cao, từng bước hình thành thói quen tập kết rác thải sinh hoạt đúng nơi quy định. Nhờ vậy, vấn đề vệ sinh môi trường trong thôn đã có sự chuyển biến rõ rệt, thôn xóm ngày càng sạch và mỹ quan hơn trước nhiều.
Theo chia sẻ của người dân, lúc trước khi chưa có HTX, rác được hầu hết các gia đình đem ra vườn để đốt hoặc vứt xuống kênh mương, cống rãnh. Việc này khiến lượng rác tồn đọng ngày càng nhiều, phát sinh mùi hôi và khói bụi. Nay, HTX Đức Hùng tổ chức thu gom rác thải đã làm bớt ô nhiễm, đường sá cũng sạch sẽ hơn.
Hướng tới mở rộng địa bàn
Để giảm bớt áp lực của rác thải với môi trường, HTX cũng đang khuyến khích các hộ dân thực hiện phân loại, tận dụng những loại rác có thể tái chế được như giấy, lon bia, đồ nhựa… để bán phế liệu, vừa có thêm thu nhập vừa giảm áp lực cho bãi rác.
“Nếu phân loại được rác thải ngay từ các hộ gia đình, lượng rác phải thu gom sẽ giảm đi khoảng 30-40%. Hoạt động này là cần thiết trong khi dân số ngày càng tăng mà số lượng thành viên HTX có hạn”, Giám đốc Trần Duy Hùng cho biết.
Tuy mới đi vào hoạt động, song HTX dịch vụ môi trường xanh Đức Hùng đã đạt được một số kết quả bước đầu, nhận được sự quan tâm của cấp ủy đảng, chính quyền và sự ủng hộ của nhân dân trên địa bàn xã.
Nông thôn Võ Miếu thêm sạch đẹp nhờ có HTX vệ sinh môi trường. |
Theo đánh giá của chính quyền địa phương, mục đích của mô hình HTX là từng bước thay đổi thói quen của người dân trong việc tập kết, thu gom rác thải sinh hoạt. Có thể thấy, sau một thời gian HTX Đức Hùng đi vào hoạt động, ý thức của bà con ở nơi triển khai mô hình đã nâng lên rõ rệt. Xã đã cùng các đoàn thể địa phương vận động người dân thực hiện để rác đúng nơi quy định hay cùng tham gia các hoạt động thu gom, xử lý rác thải nông thôn.
Mô hình của HTX Đức Hùng không chỉ giúp xã hoàn thành tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới mà còn tạo việc làm và thu nhập cho 17 đoàn viên thanh niên và một số hộ dân.
Nhận thấy hiệu quả của mô hình, Ban giám đốc HTX phấn đấu đến năm 2022 sẽ có thêm 7 khu dân cư trên địa bàn xã được HTX thu gom tập kết, xử lý đảm bảo môi trường, đồng thời sẽ phát triển dịch vụ ra các xã lân cận. Đến năm 2025 sẽ có 15/20 khu dân cư của xã được thu gom rác thải sinh hoạt; sau năm 2025 sẽ có 20/20 khu dân cư và khoảng 95% nhân dân trong toàn xã sử dụng dịch vụ thu gom rác thải sinh hoạt của HTX.
Có thể thấy, mô hình hoạt động của HTX dịch vụ môi trường xanh Đức Hùng đã góp phần hiện thực hóa ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp của thanh niên. Từ đó, góp phần từng bước nâng cao hiệu quả, chất lượng phong trào thanh niên khởi nghiệp trên địa bàn.
Tùng Lâm