Theo ông Trần Văn Tùng - Chủ tịch UBND xã Giao Xuân, cách đây khoảng 10 năm, HTX Du lịch sinh thái Giao Xuân được thành lập với sự hỗ trợ, giúp đỡ của Vườn quốc gia Xuân Thủy.
HTX được Trung tâm Bảo tồn sinh vật biển và Phát triển cộng đồng (MCD) tư vấn, hướng dẫn nghiệp vụ. HTX gồm 21 thành viên, nòng cốt là các hộ gia đình tham gia cung cấp dịch vụ du lịch tại địa phương.
Bảo tồn thiên nhiên
“Trong bối cảnh Vườn quốc gia Xuân Thủy ít nhiều bị tác động tiêu cực bởi một số hoạt động khai thác thiếu tính bền vững của người dân, việc HTX ra đời có ý nghĩa tạo sinh kế mới, bền vững cho người dân địa phương, qua đó giảm áp lực khai thác tài nguyên ở vườn. Đây cũng là giải pháp tạo sự hài hòa giữa mục tiêu bảo tồn thiên nhiên và trách nhiệm đảm bảo sinh kế cho người dân”, ông Tùng chia sẻ.
Việc chọn loại hình du lịch sinh thái để hoạt động của HTX đơn giản là vì nơi đây có vườn quốc gia nổi tiếng về sự đa dạng của hệ sinh thái rừng ngập mặn. Vào mùa chim di trú, có tới hàng ngàn cá thể chim di trú quý hiếm, trong đó có loài sếu đầu đỏ tụ tập về đây để làm tổ, kiếm mồi, nghỉ ngơi dưỡng sức.
Ngoài ra, các xã ven biển thuộc vùng đệm của vườn quốc gia, trong đó có xã Giao Xuân nổi tiếng là những làng quê xứ đạo ven biển thanh bình, trù phú, có nhiều ngôi Thánh đường kiến trúc đẹp, nguy nga, tráng lệ.
Cả vùng đệm và vùng lõi của vườn quốc gia đều rất hấp dẫn du khách ưa trải nghiệm, khám phá thiên nhiên, văn hóa, đời sống dân sinh miền biển.
Bà Phùng Thị Thìn - Giám đốc HTX, cho biết: Đa số thành viên HTX là phụ nữ. Trước khi làm du lịch, hầu hết chị em chỉ thạo việc cấy hái hoặc vào vườn quốc gia tìm kiếm sản vật.
Từ khi tham gia HTX, chị em được cán bộ MCD tập huấn các kỹ năng làm du lịch (học tiếng Anh, nấu ăn, hướng dẫn viên, tổ chức dịch vụ lưu trú qua đêm tại nhà dân - homestay...) gắn liền với việc tuyên truyền bảo vệ cảnh quan, môi trường.
Hành trình khám phá Vườn quốc gia Xuân Thủy cùng HTX Giao Xuân |
Kinh doanh độc đáo
Những năm qua, HTX thực hiện cung cấp một số dịch vụ cho du khách trong và ngoài nước, như: Hướng dẫn du khảo vườn quốc gia, du khảo đồng quê vùng đệm; tổ chức lưu trú qua đêm tại nhà một số thành thành viên; biểu diễn văn nghệ dân gian và phục vụ dịch vụ ẩm thực hải sản tươi sống...
Trụ sở HTX là một nhà hàng (Ecolife Café) dân dã, đậm chất sinh thái, nằm đối diện với trụ sở xã Giao Xuân. Đây vừa là nơi giao dịch, đón khách của HTX, vừa là nơi đội văn nghệ của HTX biểu diễn, cũng là nơi phục vụ dịch vụ ẩm thực hải sản.
Sau hành trình du khảo, vào các buổi tối, du khách có thể tập trung tại đây thưởng thức hải sản và xem văn nghệ, giao lưu với người dân địa phương.
Cũng tại đây, trong một góc mở, thân thiện, nếu muốn, du khách có thể tìm hiểu những thông tin, kiến thức về môi trường, biến đổi khí hậu, về Vườn quốc gia Xuân Thủy bởi có rất nhiều sách, báo, tạp chí liên quan...
Qua nhiều năm hoạt động, cung cấp các dịch vụ dân dã, giá rẻ, HTX đã đón, phục vụ hàng chục nghìn lượt khách du lịch trong và ngoài nước.
Ngoài có thu nhập thêm từ sinh kế mới, quá trình hoạt động, các thành viên được nâng cao hiểu biết về vai trò của thiên nhiên, môi trường với cuộc sống, từ đó hình thành ý thức, trách nhiệm bảo vệ vườn quốc gia. Hơn thế, người dân còn tuyên truyền, tác động, làm lan tỏa tới nhiều người khác.
HTX Du lịch sinh thái cộng đồng Giao Xuân được xem là một bước đi lớn trong phát triển du lịch địa phương, không những khẳng định tính cạnh tranh của các sản phẩm dịch vụ mà còn khuyến khích tính tự vững của các hoạt động du lịch sinh thái cộng đồng tại Giao Xuân.
Ý nghĩa hơn, sinh kế mới này được người dân Giao Xuân hình thành trong nỗ lực tham gia bảo vệ màu xanh của Vườn quốc gia Xuân Thủy liền kề.
Hà Xuyên