Nhằm khai thác thế mạnh của địa phương, nhiều năm qua, xã Lang Môn đã mở rộng phát triển cây dong riềng đi đôi với sản xuất miến Phia Đén, góp phần tăng thu nhập cho nhân dân. Tuy nhiên, do sản xuất chế biến ồ ạt, mạnh ai ấy làm đã gây ra ô nhiễm môi trường.
Gắn sản xuất với bảo vệ môi trường
Trước thực trạng đó, các thành viên HTX Tân Việt Á nhận thấy nếu không chuyển đổi sản xuất một cách phù hợp thì nghề sản xuất miến sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và sức khỏe con người, sản phẩm làm ra cũng khó cạnh tranh trên thị trường.
Để bảo đảm quy trình, HTX mạnh dạn đầu tư dây chuyền sản xuất tự động từ khâu đánh bột đến ép miến và cán sợi. Các thiết bị, dụng cụ chế biến được đầu tư bằng đồ inox như thùng đựng nước, khuấy bột, máy ép sợi và một số thiết bị phục vụ chế biến sản phẩm luôn được vệ sinh sạch sẽ. Tấm phơi miến được bọc bằng lưới cước để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, miến sẽ tự bong lên khi đạt độ khô cần thiết mà không bị bông và xù.
Miến sau khi phơi sẽ được chia thành những bó nhỏ để thuận thiện cho việc vận chuyển và đóng gói. |
Đặc biệt, nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất được thu mua của người dân trong huyện, nên chất lượng và hàm lượng tinh bột chiếm tỷ lệ tương đối cao. Nguồn nước phục vụ sản xuất hoàn toàn sử dụng nước đầu nguồn tự nhiên, đảm bảo tiêu chuẩn cho sản xuất và chế biến thực phẩm.
Song song với việc đầu tư máy móc hiện đại, HTX lên phương án bảo vệ môi trường trong suốt quá trình sản xuất. Các thành viên thực hiện nâng cấp xưởng chế biến hoạt động với công suất 12 tấn/ngày. Các bể lắng được xây dựng phục vụ quá trình sơ chế củ dong riềng. Hệ thống hầm biogas được xây dựng nhằm xử lý toàn bộ chất thải trong quá trình sơ chế và chế biến. Chính vì vậy, toàn bộ nguồn nước trước khi thải ra môi trường đều được xử lý theo quy định, quá trình sản xuất không làm ô nhiễm môi trường, hay ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.
Theo ban giám đốc HTX, trung bình mỗi ngày HTX xử lý 80-90m3 nước thải, nên không gây ra tình trạng ứ đọng, bốc mùi hôi thối làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm hay sức khỏe người lao động.
HTX cũng tuân thủ các điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm, như: lọc tạp chất, bảo quản nguyên liệu trong môi trường sạch.... Nhờ vậy, sợi miến làm ra có độ trong, màu sắc tự nhiên, 100% không chứa hóa chất, được khách hàng đánh giá cao về chất lượng.
Vượt khó vươn ra thị trường
Để có được thành quả như ngày hôm nay, các thành viên phải thử nghiệm, từng thất bại nhiều lần trong quá trình sản xuất, từ máy móc chưa đồng bộ, nguyên liệu bột dong không đạt chuẩn, bị sạn phải đổ đi rất tốn kém… Thành viên cũng mất nhiều thời gian tìm nguyên nhân để khắc phục, làm sao để sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất (không sạn, không phẩm màu, không chất bảo quản)…, từng bước khắc phục và duy trì hoạt động ổn định của HTX cũng như bảo đảm chất lượng sản phẩm trước khi xuất ra thị trường.
Trung bình mỗi năm, HTX sản xuất được khoảng 30 tấn miến dong. Sản phẩm miến dong Phia Đén được đóng gói thành 3 loại sản phẩm: loại trọng lượng 1 kg, loại 500 gam và loại 300 gam để tiện lợi cho người tiêu dùng. Trên bao bì sản phẩm in đầy đủ các thông tin từ ngày sản xuất, hạn sử dụng, nguồn gốc xuất xứ, mã vạch sản phẩm và số điện thoại liên lạc.
Tham gia hội chợ giúp HTX mở rộng đầu ra. |
Đến nay, sản phẩm miến dong của HTX nông sản Tân Việt Á đã được UBND tỉnh công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu và được Sở Công Thương cấp giấy chứng nhận “Cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm”. Đây là nền tảng giúp HTX liên kết với một số đại lý, siêu thị trong và ngoài tỉnh.
Để bảo đảm được lượng bột dong sản xuất miến quanh năm, HTX ký hợp đồng thu mua củ dong riềng với một số hộ dân ở vùng nguyên liệu huyện Nguyên Bình. Theo đó, người dân chỉ được thu hoạch dong riềng khi củ đã già có lớp vỏ ngoài đỏ au. Quá trình sản xuất cũng tuân thủ theo quy trình VietGAP nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường và bảo đảm chất lượng phục vụ sản xuất theo hướng hàng hóa.
Phương án sản xuất của HTX nông sản Tân Việt Á thời gian tới là tiếp tục đổi mới công nghệ, chất lượng, mẫu mã, phấn đấu tăng năng suất và sản lượng để có thể đưa sản phẩm miến dong Phia Đén đến với hệ thống siêu thị, hệ thống phân phối bán lẻ trên cả nước.
Tùng Lâm