Là một phụ nữ dân tộc thiểu số ở thôn A Đăng, xã Tà Rụt (huyện Đakrông), chị Hồ Thị Xở với vai trò là chi hội trưởng chi hội phụ nữ thôn đã tập hợp, thu hút chị em thuộc các dân tộc Pa kô, Vân Kiều ở trong thôn cùng tham gia trồng giống chuối lùn bản địa từ thành quả khởi nghiệp của mình là mô hình trồng 8.000 gốc chuối lùn.
Hiệu quả sản xuất “mắt thấy, tai nghe”
Thuyết phục chị em bằng hiệu quả sản xuất “mắt thấy, tai nghe” nên chị Xở nhanh chóng thành lập được Tổ hợp tác trồng chuối lùn. Đến nay, tổ hợp tác đã có 20 thành viên, với 7.200 buồng chuối được thu hoạch và bán ra thị trường mỗi năm. Tổng thu nhập đạt khoảng 720 triệu đồng/năm.
 |
|
Tham gia vào Tổ hợp tác trồng chuối lùn giúp cho phụ nữ dân tộc thiểu số ở xã Tà Rụt (huyện Đakrông) thay đổi nếp nghĩ, cách làm để thoát nghèo. |
Để có được thành quả đó, chị Xở đã chịu khó tìm tòi, học hỏi, tiếp cận ứng dụng các tiến bộ khoa học vào sản xuất. Chị ứng dụng thành công rồi truyền đạt cho chị em trong Tổ hợp tác cùng thực hiện hiệu quả.
Vượt qua những khó khăn, chị Xở quảng bá sản phẩm chuối lùn bản địa thông qua mạng xã hội và kết nối bán được tại các cửa hàng OCOP, siêu thị trong tỉnh Quảng Trị.
Theo bà Nguyễn Thị Ty, Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Đakrông, Tổ hợp tác trồng chuối lùn ở xã Tà Rụt là mô hình điển hình về ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất và ứng dụng công nghệ vào kết nối tiêu thụ sản phẩm. Từ đó đã thúc đẩy chị em phụ nữ dân tộc thiểu số tại địa phương thay đổi nếp nghĩ, cách làm, tích cực tìm tòi, học hỏi kiến thức sản xuất để xóa đói, giảm nghèo và làm giàu cho gia đình mình và cho cộng đồng.
Còn ở xã A Bung (huyện Đakrông) có Tổ hợp tác Dệt thổ cẩm A Bung cũng là một mô hình tiêu biểu trong việc trao sinh kế cho phụ nữ dân tộc thiểu số tại địa phương. Đến nay, tổ hợp tác không chỉ sản xuất các sản phẩm truyền thống phục vụ đồng bào Pa Kô mà đã mở rộng ra sản xuất trang phục truyền thống của đồng bào Vân Kiều, tạo thêm việc làm cho nhiều chị em.
Theo lãnh đạo UBND xã A Bung, nghề dệt thổ cẩm truyền thống xã A Bung đang dần phục hồi và có bước phát triển tích cực. Trước đây chỉ sản xuất phục vụ cho bà con dân tộc thiểu số ở địa phương, nhưng hiện nay nhờ được nhiều người biết đến nên sản phẩm của Tổ hợp tác Dệt thổ cẩm A Bung ngày càng được tiêu thụ rộng rãi.
Có việc làm, tăng thu nhập
Chị Hồ Thị Nga, thành viên Tổ hợp tác chia sẻ: “Tôi và các chị em rất vui khi được tham gia tổ hợp tác vì vừa có việc làm, tăng thu nhập cho gia đình vừa góp phần giữ gìn và phát triển nghề truyền thống. Chúng tôi sẽ học hỏi, nâng cao trình độ tay nghề và đào tạo lại nghề cho thế hệ trẻ trong và ngoài xã để nghề truyền thống của cha ông không bị mai một”.
 |
|
Tổ hợp tác Dệt thổ cẩm A Bung vừa tạo việc làm vừa tăng thu nhập cho các phụ nữ dân tộc thiểu số tại địa phương. |
Thời gian tới, để sản phẩm ngày càng được người tiêu dùng trong cả nước biết đến hơn, các phụ nữ dân tộc thiểu số là thành viên trẻ của Tổ hợp tác Dệt thổ cẩm A Bung sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá sản phẩm dệt thổ cẩm của xã trên các nền tảng mạng xã hội, các nền tảng sàn thương mại điện tử...
Đồng thời, tổ hợp tác này sẽ tiếp tục đa dạng hóa các loại mẫu mã, sản phẩm hàng hóa may mặc từ trang phục, đồ trang trí, đồ dùng làm bằng sản phẩm dệt thổ cẩm phục vụ nhu cầu của khách hàng, góp phần đưa sản phẩm dệt thổ cẩm A Bung vươn xa trên thị trường.
Và như chia sẻ của lãnh đạo UBND huyện Đakrông, huyện sẽ mở rộng mô hình tổ hợp tác dệt thổ cấm trên địa bàn xã A Bung, đặc biệt là chú ý nhãn mác, bảo hộ sản phẩm. Và để có bước đi vững chắc cho nghề truyền thống này cần thành lập HTX dệt thổ cẩm truyền thống.
Bên cạnh đó, huyện Đakrông cũng khuyến khích các nghệ nhân tham gia truyền dạy nghề, tạo điều kiện cho các phụ nữ dân tộc thiểu số tham gia tổ hợp tác, HTX. Từ đó góp phần duy trì, phát triển nghề dệt truyền thống nói riêng và phát huy những giá trị văn hóa đặc sắc của người dân tộc Pa Kô, Vân Kiều nói chung ở địa phương.
Cùng với hai tổ hợp tác nêu trên, có thể thấy “mối duyên lành” với kinh tế hợp tác đã giúp phụ nữ dân tộc thiểu số huyện Đakrông ngày càng mạnh dạn, tự tin trong việc cùng nhau xây dựng kinh tế, tham gia phát triển sản xuất nông nghiệp và phát huy nghề truyền thống, lan tỏa những giá trị truyền thống tốt đẹp vốn có của địa phương.
Tính đến nay trên toàn huyện có 7 mô hình tổ hợp tác, HTX do phụ nữ tham gia, quản lý và được các cấp hội phụ nữ hỗ trợ. Nhiều mô hình đã thu hút, tập hợp được đông đảo phụ nữ dân tộc thiểu số tham gia mang lại hiệu quả cao, tạo việc làm và tăng thu nhập.
Trong đó, có thể kể đến những mô hình thực sự mang lại hiệu quả kinh tế cho gia đình như: Tổ hợp tác Dệt thổ cẩm A Bung (xã A Bung); Tổ hợp tác Dịch vụ du lịch cộng đồng tại thôn Tà Lao (xã Tà Long); HTX nông nghiệp sinh thái Tây Thạch Hãn (xã Mò Ó); Tổ hợp tác chuối lùn Tà Rụt (xã Tà Rụt).
Thời gian qua, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị đã có nhiều hoạt động “tiếp sức”, khơi nguồn bứt phá kinh tế ở những vùng tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số và dành sự quan tâm đến việc trao sinh kế cho phụ nữ dân tộc thiểu số.
Tấm gương vượt khó, thoát đói nghèo
Với huyện Đakrông cũng vậy (nơi mà đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đến 80%), Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị đã có nhiều hoạt động để phát triển kinh tế hợp tác và khuyến khích đông đảo phụ nữ dân tộc thiểu số tham gia để cải thiện đời sống.
 |
|
“Mối duyên lành” với kinh tế hợp tác mang lại niềm vui thoát nghèo cho chị em dân tộc thiểu số ở Đakrông. |
Đặc biệt là tổ chức các chương trình tập huấn để nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu trong các tổ hợp tác, HTX, tổ liên kết do phụ nữ làm lãnh đạo, quản lý. Đồng thời, tăng cường đào tạo, tập huấn về các kiến thức kinh doanh, chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh, tư vấn, hỗ trợ các tổ hợp tác, HTX có sự tham gia của phụ nữ dân tộc thiểu số đăng ký thương hiệu, nhãn hiệu, bảo hộ thương hiệu sản phẩm; đăng ký sở hữu trí tuệ cho các phát minh, sáng chế, các sản phẩm chủ lực, đặc sản của địa phương…
Mặt khác, đóng góp vai trò quan trọng còn phải kể đến vai trò của Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Đakrông đã khảo sát các tổ, nhóm sinh kế, tổ hợp tác, HTX để có những hoạt động hỗ trợ thiết thực. Chẳng hạn như tập huấn hướng dẫn kiến thức, kỹ năng tiếp cận thị trường, bán hàng qua mạng cho thành viên tổ hợp tác, HTX, tổ chức chương trình khởi nghiệp phát huy tài nguyên bản địa.
Như chia sẻ của bà Nguyễn Thị Ty, các hoạt động tiếp sức phụ nữ dân tộc thiểu số thoát nghèo, vươn lên làm giàu được triển khai tương đối hiệu quả, lan tỏa sâu rộng tại địa phương. Nhờ đó, không ít phụ nữ dân tộc thiểu số tại vùng núi Đakrông từng bước ổn định cuộc sống, nhiều chị trở thành tấm gương phát triển kinh tế, trở thành điển hình vượt khó, thoát đói nghèo.
“Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục lựa chọn và phát triển các hoạt động, mô hình đã triển khai có hiệu quả, đầu tư hơn nữa về chất lượng. Tiếp tục nắm chắc danh sách các hộ nghèo, phụ nữ dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn để có kế hoạch giúp đỡ kịp thời và phù hợp”, bà Ty nói.
Thanh Loan
