Sau nhiều năm canh tác và nhận thấy việc phải sử dụng quá nhiều phân hóa học, thuốc trừ sâu ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và môi trường, các thành viên HTX đã tự tìm hiểu và chuyển 17 ha quýt sang sản xuất theo hướng an toàn.
Nâng chất lượng môi trường
Các thành viên cũng mất không ít thời gian tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm mới có thể áp dụng đúng được các bước sản xuất quýt an toàn. Cây quýt sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP ít sử dụng phân hóa học và chỉ dùng thuốc sinh học nên trái to tròn, vỏ mỏng và cho vị ngọt đặc trưng. Doanh nghiệp đặt hàng với giá cao hơn các vườn khác trong vùng.
Ông Dương Hữu Vương, thành viên HTX, cho biết diện tích sản xuất của HTX đã thu hút được khách du lịch đến tham quan. Việc sản xuất theo quy trình an toàn không chỉ giúp nâng cao chất lượng quả quýt mà còn tạo môi trường sinh thái trong lành để đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch.
Trước khi vào HTX, ông Vương và không ít thành viên luôn cho rằng việc trồng quýt theo tiêu chuẩn VietGAP phải mất chi phí đầu tư cao mà giá bán lại thấp do mẫu mã quả không đẹp. Tuy nhiên, khi vào HTX, ông và các thành viên mới nhận ra rằng những khó khăn trong quá trình sản xuất xảy ra là do mọi người chưa làm đúng cách.
![]() |
HTX Nam Hồng đang thực hiện sản xuất quýt theo tiêu chuẩn VietGAP để nâng cao chất lượng sản phẩm và cải thiện môi trường sinh thái (Ảnh: TL) |
Ngay cả việc ủ phân cũng phải tuân thủ đúng thời gian và quy trình để bảo đảm độ hoai mục. Nếu không, phân sẽ chỉ giúp cây quýt xanh tốt thời gian đầu, còn sau đó do độ ẩm cộng với những vi khuẩn trú ngụ trong phân phát triển làm xuất hiện nhiều sâu bệnh hại ở gốc và thân. Khi không kịp thời phát hiện và xử lý, cây sẽ chết hàng loạt.
Nhờ chịu khó tìm hiểu và tham gia các lớp tập huấn, các thành viên đã biết cách xua đuổi ruồi vàng bằng băng phiến. Những viên băng phiến được cho vào ống nhựa, sau đó treo lên các cành quýt, ống nhựa sẽ bao bọc để viên băng phiến không bị nước mưa làm tan chảy và mùi của nó tỏa ra sẽ khiến ruồi vàng không dám tiếp cận quả quýt. Hiệu quả từ dụng cụ đơn giản này góp phần giảm hàm lượng thuốc bảo vệ thực vật.
Ngoài ra, việc chuyển từ phân hóa học sang dùng nhiều phân hữu cơ, sử dụng thuốc sinh học giúp cây tươi tốt hơn, năng suất cao và dịch bệnh cũng giảm nên chi phí đầu vào thấp hơn 20-30%. Vì vậy, trồng quýt an toàn sẽ có lợi nhuận cao hơn, trong khi lại đảm bảo sức khỏe và tốt cho môi trường.
Được mùa, được giá
Ngoài hỗ trợ cho các thành viên kỹ thuật trồng quýt sạch, HTX Nam Hồng còn là nơi giúp người dân ở Bắc Sơn học hỏi sẻ kinh nghiệm sản xuất để nâng cao thu nhập từ giống cây truyền thống. Theo đó, HTX luôn khuyến cáo người dân không nên cuốc xới dưới gốc quýt vì rễ cây ăn lên bề mặt rất dễ bị đứt, chỉ nên phát cỏ và phải giữ độ ẩm cho cây. Trong đó, cách giữ ẩm tốt nhất là người dân phải tích cực trồng rừng và giữ rừng.
Hiện nay, để thuận tiện cho việc cung cấp nước cho diện tích quýt, HTX đã lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm. Cách làm này giúp tiết kiệm nước tưới vì nước thấm dần vào đất, làm chuyển hóa các chất dinh dưỡng cho cây, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm.
Ngoài việc duy trì diện tích quýt lâu năm được trồng gần khu vực núi đá, HTX còn đưa cây quýt xuống trồng ở nương, bãi bằng phẳng để thuận tiện cho quá trình chăm sóc và giao dịch với doanh nghiệp. HTX cũng thực hiện biện pháp chiết cành để nâng cao chất lượng khi giúp quả cam có ít hạt hơn.
![]() |
Quýt Bắc Sơn khẳng định được chất lượng nhờ có HTX |
Năng suất quýt của HTX đạt khoảng 20 tấn/ha. Mùa quýt chín vào khoảng cuối tháng 11 dương lịch đến tháng 1 năm sau, cũng là thời điểm giáp Tết âm lịch. Thông thường, quýt được thương lái thu mua với giá khoảng 15.000 - 20.000 đồng/kg, nhưng nay, HTX liên kết được với doanh nghiệp nên giá quýt cao gấp đôi. Nhờ trồng quýt, trung bình các hộ có thu nhập 80 - 100 triệu đồng, một số hộ thu nhập trên 200 triệu đồng/năm.
Theo Ban giám đốc HTX, phát triển trồng cây quýt đặc sản theo hướng VietGAP không chỉ là mong muốn của các thành viên, mà còn là của tất cả người dân trong vùng, có như vậy mới bảo vệ được môi trường, giữ được giá ổn định. Bà con cũng yên tâm sản xuất, tránh được tình trạng được mùa mất giá, được giá mất mùa.
Huyền Trang