Theo UBND huyện Cao Phong, hiện nay tổng diện tích cây ăn quả có múi của huyện đạt trên 3.000 ha, trong đó, diện tích cây cam đạt gần 2.000 ha, cây quýt gần 1.000 ha. Sản lượng niên vụ năm 2018 - 2019 đạt trên 40.000 tấn.
Kinh tế đi liền với môi trường
Để tạo sức cạnh tranh cho sản phẩm cam, quýt, các cơ quan chức năng của huyện cũng như các HTX đã chú trọng phát triển các vùng cam sạch, đảm bảo chất lượng khi đưa ra thị trường.
Song song đó, công tác bảo vệ môi trường cũng được quan tâm thực hiện thông qua nhiều nội dung như: tập huấn các lớp phân loại, thu gom rác thải tại khu vực sản xuất, vận động, tuyên truyền nông dân, HTX nghiêm chỉnh chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường thông qua việc áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến.
Tại HTX Nông nghiệp và dịch vụ Nhật Minh (xã Bình Thanh),16 hộ thành viên của HTX đã áp dụng tiêu chuẩn VietGAP trên diện tích 25ha cam. Khi tham gia HTX, các thành viên được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn cách sử dụng các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trong danh mục cho phép. Chai, lọ thuốc bảo vệ thực vật đã hết được thu gom và tiêu hủy sau khi kết thúc mỗi đợt phun thuốc...
Bên cạnh việc chấp hành các quy định khi sử dụng phân, thuốc bảo vệ thực vật, các thành viên còn tích cực tham gia giữ gìn bảo vệ môi trường sống. HTX thường xuyên phối hợp với các ngành, đoàn thể như: Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ tổ chức ra quân tổng vệ sinh môi trường dọn dẹp, phát quang bụi rậm, khơi thông cống rãnh… dọn đường làng, ngõ xóm, khu dân cư.
Hay tại HTX 3T Nông sản Cao Phong (thị trấn Cao Phong). Tuy không phải là HTX ra đời sớm nhưng các thành viên xác định ngay từ đầu là phải sản xuất cam sạch, đưa cam ra khắp các tỉnh thành trên cả nước và phục vụ xuất khẩu. Với quyết tâm này, HTX đã chú trọng áp dụng tiêu chuẩn VietGAP và định hướng lâu dài sẽ hướng thành viên chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ.
Chú trọng sản xuất đi đôi với bảo vệ môi trường đưa cam Cao Phong thành sản phẩm cao cấp trên thị trường. |
Ban giám đốc HTX luôn nhắc nhở thành viên về việc không sử dụng phân gia súc, gia cầm tươi, chưa qua xử lý bón cho cây trồng, đồng thời nhấn mạnh những tác hại của việc sử dụng phân gia súc tươi, phân gà chưa qua xử lý vừa lây lan dịch bệnh cho người, cây trồng, vật nuôi, vừa làm ô nhiễm môi trường.
Toàn bộ thành viên đang sử dụng men vi sinh để xử lý phân gia súc, gia cầm theo đúng quy định để tạo nguồn phân hữu cơ giàu dinh dưỡng bón cho diện tích cam và cung cấp chất dinh dưỡng cho đất.
Theo bà Vũ Thị Lệ Thủy, Giám đốc HTX 3T Nông sản Cao Phong, chú trọng sản xuất bền vững giúp 12,7 ha cam của HTX được công nhận tiêu chuẩn VietGAP, môi trường sinh thái từ đó cũng được bảo đảm. Cam đã được xuất vào các hệ thống siêu thị và cửa hàng nông sản sạch.
Không chú trọng số lượng
Theo Sở NN&PTNT tỉnh, Cao Phong từng rơi vào tình trạng các vườn cam xuất hiện nhiều loại dịch bệnh như: bệnh sẹo (ghẻ nhám) trên lá, rệp sáp, rệp muội, bọ trĩ… Các bệnh này không chỉ ảnh hưởng đến quá trình ra hoa đậu quả mà còn làm giảm năng suất và mẫu mã quả cam.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do người dân thấy các loại cây ăn qủa có múi mang lại giá trị kinh tế cao nên đã ồ ạt trồng. Người dân chưa chú trọng tới quy trình sản xuất, thiếu kỹ thuật, khai thác kiệt quệ, không chú trọng bảo vệ môi trường khiến cây trồng bị nhiễm bệnh sau 3-4 năm trồng.
Để giải quyết tình trạng này, huyện cao Phong đã định hướng người dân sản xuất bằng các tiêu chuẩn nông nghiệp như VietGAP, hữu cơ đi đôi với thành lập các HTX, tổ hợp tác nhằm thu hút các doanh nghiệp xây dựng chuỗi giá trị bền vững.
Các tổ hợp tác, HTX chú trọng sản xuất theo hướng bền vững để nâng cao giá trị quả cam. |
Đến nay, 50% diện tích cam của huyện thực hiện theo tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm khi đạt tiêu chuẩn VietGAP. Huyện cũng có Liên hiệp HTX Cam Cao Phong với sự tham gia của 4 HTX gồm: Hà Phong, Nông nghiệp Số, Nông nghiệp và Dịch vụ Phúc Linh, Nông nghiệp và dịch vụ Ánh Xuân. Liên hiệp HTX đã ứng dụng công nghệ vào sản xuất, phát triển thị trường, đứng ra tiêu thụ sản phẩm cho các tổ hợp tác, HTX trên địa bàn.
Để bảo đảm vấn đề môi trường đi đôi với nâng cao chất lượng quả cam, huyện tiếp tục khuyến khích định hướng cho các hộ dân, tổ hợp tác, HTX và doanh nghiệp đầu tư ứng dụng các công nghệ sinh học, tổ chức quản lý và sản xuất giống có chất lượng, bố trí cơ cấu giống theo hướng rải vụ, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP.
Theo lãnh đạo huyện Cao Phong, việc làm chủ các kỹ thuật sẽ giúp diện tích cam thích ứng với biến đổi khí hậu, hạn chế các loại bệnh và đặc biệt là ô nhiễm môi trường. Thông qua các HTX, tổ hợp tác và doanh nghiệp, cây cam sẽ phát triển theo chuỗi giá trị bền vững, thực sự trở thành cây kinh tế mũi nhọn của huyện.
Huyền Trang