Không chỉ là điểm sáng trong khu vực kinh tế hợp tác về mô hình chăn nuôi lợn khép kín, chú trọng đầu tư máy ép phân theo công nghệ của Áo để bảo vệ môi trường mà trong lĩnh vực trồng trọt, HTX Phương Nam (Yên Châu, Sơn La) còn đi đầu trong ứng dụng khoa học công nghệ, công nghệ cao.
Đây là năm thứ 3 HTX Phương Nam ứng dụng thành công công nghệ cao (CNC) vào trồng cây ăn quả. Không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mô hình trồng cây ăn quả ứng dụng CNC của HTX còn giúp thay đổi nhận thức của thành viên và người dân trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) và bảo vệ môi trường.
Đưa KHCN vào sản xuất
HTX Phương Nam đang sản xuất 60 ha cây ăn quả (nhãn, xoài…) theo tiêu chuẩn VietGAP và định hướng theo tiêu chuẩn hữu cơ. Trong quá trình chăm sóc, việc bón phân được HTX kiểm soát chặt chẽ.
Khi phun thuốc BVTV, HTX tuân thủ giãn cách 20 ngày mới được phun đợt tiếp theo. Trước khi thu hoạch, HTX cũng dừng phun thuốc 30 ngày để không ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.
Sản xuất theo quy trình VietGAP, HTX chủ yếu sử dụng phân hữu cơ bón cho cây. Vì vậy, Ban giám đốc HTX đã nghiên cứu và tự sản xuất phân hữu cơ từ nguồn phế thải nông nghiệp trên địa bàn, như: Lõi ngô, chất thải chăn nuôi, mùn, mày ngô, trộn cùng với chế phẩm sinh học rồi ủ thành đống, lấy bạt đậy kín khoảng 60 - 80 ngày, khi đạt độ tơi xốp, không có mùi hôi sẽ bón cho cây ăn quả.
Để giữ được phân, trước khi bón, các thành viên phải cuốc tạo lớp bờ xung quanh cây. Điều đặc biệt là khi sử dụng phân hữu cơ tự sản xuất, toàn bộ diện tích đất rất tơi xốp, giữ được nước nên cây ăn quả sinh trưởng, phát triển tốt.
Để bảo đảm chất lượng sản phẩm, HTX luôn cân nhắc sử dụng thuốc BVTV với liều lượng thấp nhất. Đặc biệt, HTX còn ứng dụng KHCN vào sản xuất như: Sử dụng hệ thống tưới nước tự động thông qua điện thoại thông minh để cho ra những loại quả đạt chất lượng xuất khẩu.
Anh Trần Như Kiên - Giám đốc HTX, cho biết hiện nay hầu hết thành viên HTX đã thao tác các công đoạn chăm sóc vườn cây thông qua điện thoại thông minh. Mọi người đi chơi xa cả trăm, nghìn km vẫn có thể bón phân, tưới nước cho cây như thường.
So với cách làm thủ công, việc HTX sử dụng hệ thống tự động chăm sóc cây cho hiệu quả cao hơn, chính xác hơn và tiết kiệm chi phí, công sức hơn.
Ngoài lắp đặt hệ thống tưới cây thông minh, tất cả các vườn cây của HTX đều lắp đặt hệ thống camera theo dõi quá trình phát triển của cây rất hiện đại. Nhờ đó, các thành viên cũng tự tin hơn với những sản phẩm mình làm ra và đưa đi xuất khẩu.
 |
|
Các thành viên HTX Phương Nam thu hoạch nhãn |
Thay đôit tập quán sản xuất
Hiện nay, HTX là một trong những đơn vị trên địa bàn tỉnh Sơn La được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất, sơ chế hoa quả an toàn để phục vụ xuất khẩu.
Bên cạnh việc đầu tư công nghệ, HTX còn hướng dẫn thành viên và người dân sử dụng thuốc BVTV có trách nhiệm, an toàn, nhất là việc vệ sinh đồng ruộng và thu gom vỏ thuốc BVTV sau khi sử dụng.
“Việc người dân không trang bị bảo hộ lao động khi dùng thuốc hay vứt vỏ thuốc bừa bãi tại nương rẫy… đã gây nhiều vụ ngộ độc do thuốc BVTV, thậm chí ảnh hưởng rất nặng nề đến môi trường sống của cộng đồng”, Giám đốc Trần Như Kiên cho biết.
Sau thời gian đẩy mạnh nâng cao năng lực quản lý, sử dụng thuốc BVTV hướng đến xây dựng vùng sản xuất an toàn, hiện nay, các thành viên HTX đã cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, kiến thức bảo vệ môi trường, thực hành sản xuất sạch cho người dân. Diện tích sản xuất cây ăn quả tại địa phương cũng sạch hơn, không còn cảnh bao bì thuốc BVTV ngổn ngang như trước.
Sản xuất cây ăn quả CNC tại HTX Phương Nam có ý nghĩa to lớn trong việc thay đổi ý thức, tập quán sản xuất của người dân vì đất tại đây chủ yếu là đất dốc nên sản xuất có trách nhiệm là điều kiện bắt buộc nếu muốn sản phẩm cạnh tranh được trên thị trường và bảo vệ được tài nguyên thiên nhiên lâu dài để phục vụ sản xuất.
Như Yến
