Ra đời với mục tiêu tạo điều kiện để các thành viên tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong quá trình sản xuất, kinh doanh, ngành nghề chính của HTX là sản xuất nông nghiệp, dịch vụ đầu vào và bao tiêu sản phẩm cho người dân. HTX có 12 thành viên và hơn 100 thành viên trong chuỗi liên kết sản xuất trồng cây sachi ở xã Hòa Bình và một số xã ở huyện Đà Bắc. Năm 2016, HTX liên kết với một doanh nghiệp ở tỉnh Quảng Ninh bắt đầu làm mô hình nấm linh chi.
Sử dụng gỗ keo để trồng nấm
Năm đầu bắt tay vào trồng nấm linh chi đỏ, HTX được một doanh nghiệp cung cấp giống và bao tiêu sản phẩm thô, nhưng do chưa có kinh nghiệm nên tỷ lệ thất thoát cao. Sang năm thứ 2, lượng thất thoát đã ít hơn do thành viên HTX đã nắm bắt được quy trình kỹ thuật.
Sử dụng gỗ keo trồng nấm linh chi đỏ giúp tăng giá trị của nấm và bảo vệ môi trường (Ảnh: Tư liệu) |
Theo các thành viên HTX, trồng nấm linh chi đỏ đòi hỏi kỹ thuật cao hơn so với những loại nấm thông thường khác. Để có được nấm linh chi sạch, không hóa chất, HTX đã liên kết với các nhà khoa học để có được những hỗ trợ thiết thực trong sản xuất, hướng tới xây dựng thương hiệu nấm linh chi Hòa Bình.
Không trồng nấm linh chi theo cách truyền thống là sử dụng mùn cưa hoặc các phế phẩm nông nghiệp để làm nguyên liệu, HTX đã liên kết với Sở KH&CN ứng dụng thành công giải pháp sử dụng những khúc gỗ keo để nâng cao hiệu quả nuôi trồng nấm linh chi.
Theo chị Lê Thị Nga,Giám đốc HTX, để loại bỏ mầm bệnh, những khúc gỗ keo được xử lý thanh trùng, bảo đảm hoàn toàn sạch bệnh trước khi đưa vào trồng nấm. Việc HTX sử dụng thân gỗ keo trồng nấm giúp vị đắng của nấm tăng lên, từ đó tăng giá trị của nấm thương phẩm.
Bên cạnh đó, làm theo phương pháp này, HTX tận dụng được nguồn gỗ khúc dư thừa và sẵn có tại địa phương, áp dụng mô hình sản xuất xanh, thân thiện với môi trường. Sản phẩm đáp ứng những quy định tiêu chuẩn khắt khe, chịu sự kiểm định của cơ quan chức năng.
Đặc biệt, do được trồng trên thân gỗ keo nên nấm của HTX bảo đảm sạch, hoạt chất dược liệu cao, bán ra thị trường có giá từ 600.000 - 800.000 đồng/kg, lợi nhuận khoảng 40 - 50%. Mô hình trồng nấm của HTX hầu như không có chất thải.
Trồng sachi chống biến đổi khí hậu
Bên cạnh mô hình trồng nấm linh chi đỏ, HTX còn thực hiện ươm cây giống sachi và chuyển giao kỹ thuật trồng cây sachi và thu mua hạt sachi cho bà con nông dân. Chuỗi liên kết sản xuất cây sachi được HTX thực hiện tại xã Hòa Bình (TP Hòa Bình) và một số xã ở huyện Đà Bắc với diện tích trên 5ha.
Trồng cây sachi có giá trị kinh tế cao và thích ứng với biến đổi khí hậu (Ảnh: TL) |
Sachi là loại cây trồng mới, lần đầu tiên được HTX đưa vào trồng thử nghiệm nhưng theo đánh giá, cây trồng này khá phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai ở địa phương nên cây sinh trưởng, phát triển tốt, đã và đang cho thu hoạch. Trồng sachi không chỉ đáp ứng một phần nhu cầu của cả nước và xuất khẩu đi các nước trên thế giới mà còn tận dụng đất đồi hoang hóa chuyển đổi trồng cây có giá trị kinh tế cao; góp phần phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, chống xói mòn, rửa trôi đất, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Cây cho thu hoạch quanh năm khi quả khô và lá già. Năng suất cao dần từ năm thứ 2 đến năm thứ 7 và trồng một lần có thể thu trong hơn 10 năm. Gia đình bà Phùng Thị Chung ở xóm Cang 1, xã Hòa Bình là một trong những hộ tham gia trồng cây sachi với hơn 300 gốc trồng trên diện tích 800 m2.
Tham gia trồng từ năm 2018 đến nay, cây bắt đầu đã cho thu hoạch. Lứa đầu tiên đã thu hoạch được gần 2 tạ quả khô, mang lại thu nhập cho gia đình bà Chung khoảng 10 triệu đồng (cả bán quả và bán lá). Hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều so với các cây hoa màu khác, lại được HTX ký hợp đồng liên kết tiêu thụ nên bà Chung và các thành viên đều yên tâm sản xuất, không lo về đầu ra cho sản phẩm, có thu nhập ổn định và hạn chế được rủi ro.
Thời gian tới, đối với cây sachi, HTX tiếp tục phát triển ổn định vùng nguyên liệu, tiến tới đầu tư dây chuyền, thiết bị để sản xuất các sản phẩm từ cây sachi. Với sản phẩm nấm linh chi đỏ, HTX sẽ đẩy mạnh tìm kiếm thị trường, liên kết với các đơn vị ký kết các hợp đồng bao tiêu sản phẩm, từ đó sẽ tăng quy mô sản xuất, nhằm đem lại thu nhập và việc làm cho người dân.
Thu Huyền