Thực tế cho thấy, từ khi chương trình xây dựng NTM bắt đầu triển khai, các HTX chưa bao giờ đứng ngoài cuộc từ công tác tuyên truyền, vận động các thành viên của HTX, đến việc đứng ra đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp; đầu tư, xây dựng, quản lý các công trình văn hóa - xã hội, liên kết mở rộng sản xuất, bảo tiêu sản phẩm...
HTX không đứng ngoài cuộc
HTX Chăn nuôi ba ba Thạnh Lợi, ở ấp Láng Hầm (xã Thạnh Xuân, huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang) là một trong những đơn vị góp phần tích cực tạo nền tảng để thúc đẩy quá trình xây dựng NTM bằng việc không ngừng mở rộng quy mô, tăng cường hợp tác và đa dạng các loại hình dịch vụ, thúc đẩy sản xuất kinh doanh ở khu vực nông thôn tại tỉnh Hậu Giang.
Đáng chú ý, HTX đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động thành viên thay đổi cách nghĩ, cách làm giúp thành viên ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất, nhất là thực hiện tốt việc liên doanh, liên kết, bảo đảm đầu ra ổn định cho nông sản.
Ông Phạm Quốc Việt, Chủ tịch UBND xã Thạnh Xuân, cho biết: HTX không ngừng phát triển, kinh doanh tăng lợi nhuận, đóng góp một phần không nhỏ cho ngân sách. Đồng thời, hàng năm HTX đều tham gia các hoạt động xã hội trên địa bàn dân cư, xóa đói giảm nghèo ở địa phương, giải quyết nhu cầu, lợi ích chính đáng của thành viên và người lao động. Hiện nay, 20 thành viên của HTX đều khá giả, thu nhập trung bình của thành viên đạt khoảng trên 290 triệu đồng/năm. Từ đó, bộ mặt nông thôn trong xây dựng NTM chuyển biến tích cực.
Ba ba của HTX Thạnh Lợi được thị trường trong và ngoài nước ưa chuộng (Ảnh: TL) |
Cũng đóng góp tích cực vào chương trình xây dựng NTM tại địa phương, HTX dịch vụ nông nghiệp Thượng Phong (xã Phong Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình) có cách làm cụ thể, thiết thực hơn. Theo Giám đốc Võ Văn Khinh, bằng nguồn vốn tự có, từ năm 2011 đến nay, trung bình mỗi năm HTX đầu tư 300 triệu đồng để làm đường giao thông và thủy lợi nội đồng. HTX cũng đã tiến hành dồn điền đổi thửa và thực hiện mô hình cánh đồng mẫu lớn với diện tích 50ha. Ngoài ra, từ năm 2012, HTX còn đứng ra làm đầu mối tiêu thụ lúa gạo cho bà con nông dân. Mỗi năm trên 50% sản lượng lúa của người dân được tiêu thụ thông qua "cầu nối" liên kết giữa HTX với Công ty Giống cây trồng Quảng Bình. Mục tiêu của HTX là mang lại lợi ích cho mỗi thành viên và cộng đồng. Nguồn lợi nhuận trong sản xuất, kinh doanh đều được HTX đầu tư lại cho các công trình công cộng và các công trình phục vụ cho sản xuất.
Đến nay, HTX đã đầu tư xây dựng 7 nhà văn hoá, trị giá mỗi nhà từ 150 - 200 triệu đồng; lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng công cộng trên các tuyến đường nội thôn, kinh phí hơn 200 triệu đồng; đầu tư hơn 100 triệu đồng nâng cấp công trình nước sạch, hợp vệ sinh cung cấp cho nhân dân.
Để đảm nhận tốt khâu dịch vụ thủy lợi, HTX Dịch vụ nông nghiệp Thượng Phong luôn chú trọng bê tông hóa kênh mương (Ảnh: TL) |
Sự chủ động đồng hành của HTX trong quá trình xây dựng NTM ở địa phương đã góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn, đồng thời giảm áp lực cho ngân sách nhà nước, sớm đưa các địa phương cán đích NTM.
Cần tiếp sức cho HTX
Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, mỗi HTX nông nghiệp như “cánh tay nối dài” của chính quyền trong việc quản lý, điều hành và thực hiện các chính sách, chủ trương phát triển kinh tế - xã hội, qua đó góp phần quan trọng giúp các địa phương cán đích NTM. Sự chung tay góp sức của các HTX đã thực sự tác động và làm thay đổi nhiều tiêu chí trong xây dựng NTM của xã như: tổ chức sản xuất, giao thông, thủy lợi nội đồng, nâng cao thu nhập cho người nông dân.
“Mục tiêu cốt lõi của Chương trình xây dựng NTM là phát triển sản xuất nông nghiệp, nâng cao thu nhập và đời sống vật chất, tinh thần cho người dân ở vùng nông thôn. Nếu địa phương nào không tổ chức được sản xuất thì chắc chắn sẽ không đạt được mục tiêu xây dựng NTM. Bởi, về trước mắt lẫn lâu dài, việc tổ chức sản xuất ở các địa phương sẽ có tác động đến nhiều tiêu chí khác. Điều này đòi hỏi sự chủ động, sáng tạo của bộ máy quản lý HTX trong việc hoạch định kế hoạch sản xuất, khai thác các thế mạnh của địa phương, từ đó nâng cao thu nhập cho người dân”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh.
Ngoài liên kết bao tiêu sản phẩm, nâng cao đời sống của thành viên, các HTX cùng với cả nước có nhiều đóng góp tích cực vào phong trào xây dựng NTM (Ảnh: TL) |
Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Văn Thịnh cho biết, Chương trình xây dựng NTM đã đi được một chặng đường khá dài và có nhiều địa phương đạt chuẩn NTM, trong khi thực tế việc tích tụ ruộng đất còn hạn chế, dẫn đến nền sản xuất nông nghiệp còn nhỏ lẻ, manh mún; chưa tạo ra được chất lượng sản phẩm nông nghiệp có giá trị cao, thì nền sản xuất nông nghiệp càng phải cần đến vai trò “kết nối”, tổ chức của các HTX. Hiện, mục tiêu đang hướng đến là xây dựng một nền sản xuất nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao, trong đó vai trò của HTX được xem như một đầu mối kết nối sản xuất theo chuỗi giá trị, từ đầu vào đến đầu ra cho sản phẩm, qua đó tạo việc làm ổn định, nâng cao thu nhập, đóng góp tích cực vào chương trình NTM.
"Luật HTX 2012 được coi là cơ hội và là động lực để các HTX "lột xác", khẳng định được vị trí và vai trò của mình trong nền kinh tế quốc dân, góp phần vào xây dựng NTM. Để đạt được mục tiêu đó, ngoài sự chủ động đổi mới của các HTX để thích ứng với cơ chế thị trường, rất cần sự “tiếp sức” tích cực hơn từ phía chính quyền các cấp, các ngành, bằng các chủ trương như: thu hút đầu tư vào nông nghiệp mạnh hơn, tìm kiếm các doanh nghiệp đầu mối tiêu thụ để giải quyết “bài toán” đầu ra cho nông sản...”, Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Thịnh nhấn mạnh.
Phạm Duy