Với 43 mô hình liên kết chuỗi giá trị nông sản có sự tham gia của các HTX, đây được xem là hướng đi phù hợp, bền vững cho các HTX trong xu thế cạnh tranh hiện nay của Hà Nội.
Nâng cao giá trị sản phẩm của HTX
Từ năm 2012, nhóm nông dân thôn Thượng Phúc, xã Đồng Phú (huyện Chương Mỹ) thực hiện thí điểm dự án Pamci, canh tác lúa theo phương pháp hữu cơ do Nhật Bản hỗ trợ. Trên cơ sở thành công của dự án này, năm 2017, HTX Nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú được thành lập.
Hiện nay, HTX có 103 thành viên, canh tác trên diện tích 25ha, có liên kết theo chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ. Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Đồng Phú Nguyễn Thị Nguyệt cho biết, từ vụ xuân năm 2019, HTX đã liên kết với Công ty cổ phần Thương mại và Xuất nhập khẩu Green Path Việt Nam tiêu thụ 100% sản phẩm. Thu nhập từ 1ha canh tác lúa đạt 180 triệu đồng/năm, tăng 1,8 lần so với canh tác thông thường.
 |
|
Ký kết liên kết sản xuất - tiêu thụ nông sản giữa Liên minh HTX Hà Nội với các đơn vị |
Theo đánh giá, các chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ nông sản an toàn nói chung đang giúp gia tăng từ 17 – 25% giá trị sản phẩm. Qua đó, góp phần quan trọng nâng cao thu nhập cho xã viên, thành viên các HTX. Tuy nhiên, quy mô liên kết chuỗi giá trị nông sản với sự tham gia của các HTX hiện còn khá rời rạc và hạn chế. Điều này khiến sức sản xuất nông nghiệp của Hà Nội nói chung rất lớn, nhưng chuỗi giá trị chưa sâu, còn lệ thuộc nhiều vào thị trường và vấn đề tiêu thụ còn rất bấp bênh.
Thực tế cho thấy, trong những năm qua, số lượng doanh nghiệp (DN) nông nghiệp đã tăng đáng kể, nhưng con số này không thể với tới hết hàng triệu hộ nông dân. Do đó, cần có sự liên kết trong phát triển vùng nguyên liệu, chế biến, mở rộng thị trường thông qua các HTX. HTX phải là hạt nhân để liên kết với các DN nhằm tạo nên một chu trình sản xuất khép kín, bền vững.
Để thúc đẩy sự phát triển của các HTX, HĐND TP Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 25/2013/NQ-HĐND về chính sách khuyến khích phát triển vùng sản xuất nông nghiệp chuyên canh tập trung giai đoạn 2014 – 2020; Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐND về một số chính sách thực hiện Chương trình phát triển nông nghiệp công nghệ cao giai đoạn 2016 – 2020; Kế hoạch số 192/KH-UBND của UBND TP về triển khai Chương trình hỗ trợ phát triển HTX giai đoạn 2019 – 2020… Dù vậy, sự phát triển các chuỗi giá trị nông sản với sự tham gia của các HTX vẫn chưa đạt kỳ vọng.
“Thời gian tới, Liên minh HTX TP Hà Nội sẽ tiếp tục phối hợp với Sở NN&PTNT, các sở, ngành liên quan để triển khai các giải pháp hỗ trợ phát triển HTX theo chính sách của Trung ương và Hà Nội. Chú trọng phối hợp với các địa phương trong việc kêu gọi đầu tư, liên kết hợp tác giữa các HTX với các DN để tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị nông sản. Xây dựng và phát triển các chuỗi sản xuất có chứng nhận VietGAP, theo hướng hữu cơ có sự tham gia của các HTX. Đặc biệt, chú trọng sản phẩm đặc trưng, có tiềm năng và giá trị kinh tế cao”, ông Nguyễn Tiến Phong, Phó chủ tịch Liên minh HTX Hà Nội cho biết.
Đáp ứng nhu cầu thị trường
Theo Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch TP Hà Nội, với dân số khoảng 10 triệu người, nhu cầu tiêu dùng nông sản của Hà Nội rất lớn. Trung bình mỗi tháng, Hà Nội tiêu thụ khoảng 7.000 tấn lương thực, thực phẩm như gạo, thịt gia súc và gia cầm, thủy - hải sản... Đặc biệt, sức tiêu thụ trong dịp lễ, Tết luôn tăng từ 10 - 20% so với thời điểm khác, trong khi các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất của Hà Nội chỉ có thể đáp ứng được 30-60% nhu cầu của người dân.
 |
|
Gian hàng trưng bày và giới thiệu sản phẩm do Liên minh HTX Hà Nội tổ chức |
Để cung cấp nguồn nông sản, thực phẩm sạch cho người tiêu dùng, Hà Nội đã đẩy mạnh hoạt động liên kết vùng, kết nối cung - cầu giữa các tỉnh, thành phố trên cả nước. Bà Nguyễn Thị Mai Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch TP Hà Nội cho biết, hiện các tỉnh, thành phố đã xây dựng và phát triển được 461 chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, cung cấp một số lượng đáng kể nông sản an toàn cho thị trường Hà Nội và các địa phương. Riêng TP Hà Nội duy trì và phát triển 80 chuỗi liên kết an toàn thực phẩm từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.
Nhấn mạnh vai trò của chuỗi liên kết nông sản, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Tạ Văn Tường cho biết: Hà Nội xác định đến năm 2020 sẽ tiếp tục tổ chức liên kết, hợp tác phát triển sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản, đẩy mạnh mô hình liên kết theo chuỗi giá trị… Và để tháo gỡ bất cập, vướng mắc từ thực tế, Hà Nội đã xây dựng và triển khai thực hiện chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm). Cùng với đó, TP sẽ tổ chức các hội chợ, triển lãm chương trình xúc tiến đầu tư, quảng bá sản phẩm nông nghiệp... Sở NN&PTNT cũng đã đề nghị các huyện, thị xã chủ động tổ chức lại HTX, tổ hợp tác… để làm đầu mối kết nối với DN hình thành chuỗi liên kết sản xuất, tiếp cận thị trường, tiêu thụ sản phẩm...
“Cùng với việc triển khai đồng bộ kế hoạch tái cơ cấu ngành giai đoạn 2016-2020, hoạt động liên kết, hợp tác sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông sản gắn với tăng cường xúc tiến đầu tư, quảng bá được xem là giải pháp căn cơ, hứa hẹn mang đến nhiều thành công mới cho nông nghiệp Thủ đô”, ông Tường cho biết.
Hà Nam
