Ổi Thanh Hà được biết đến là ngon có tiếng ở Hải Dương nhưng cũng không tránh khỏi tình trạng ế ẩm đầu ra. Để giúp quả ổi tại địa phương được đưa đến tay người tiêu dùng ở thị trường trong và ngoài nước, tháng 7/2017, 20 hộ dân xã Liên Mạc đã cùng nhau thành lập HTX Nông nghiệp sạch Nam Vũ, kết nối từ khâu sản xuất tới tiêu thụ sản phẩm.
Đưa ổi của nông dân vào siêu thị
Mới hoạt động gần 3 năm nhưng sản phẩm của HTX đã tìm được chỗ đứng trên thị trường. Hiện, HTX cung cấp vào siêu thị khoảng 100 tấn ổi mỗi năm.
 |
|
HTX hướng dẫn bà con nông dân trồng ổi theo tiêu chuẩn VietGAP (Ảnh: Tư liệu) |
Thành quả trên là nhờ quy trình liên kết theo chuỗi từ sản xuất tới tiêu thụ. Bà Lương Thị Cúc, Giám đốc HTX Nông nghiệp sạch Nam Vũ cho biết các thành viên của HTX được hỗ trợ giá về vật tư nông nghiệp, về quy trình sản xuất sạch và sản phẩm được thu mua cao hơn giá thị trường. Để chủ động trong khâu sản xuất cũng như tìm đầu ra, HTX đã ký hợp đồng với các siêu thị để cung ứng ổi sạch.
Cụ thể, khi mới thành lập, HTX đã có nhiều hình thức để hỗ trợ các hộ tham gia. Do tuyệt đối không sử dụng thuốc diệt cỏ nên HTX đã tài trợ cho các hộ toàn bộ xốp để trải vườn tránh cỏ dại. Đồng thời trực tiếp đi chọn mua thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học để cung ứng cho xã viên với giá gốc.
Là một xã viên của HTX, bà Ánh ở xóm 14 thôn Mạc Thủ 1 chia sẻ: “Tham gia HTX, chúng tôi được hưởng rất nhiều quyền lợi, ngoài nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ trực tiếp từ HTX, giá bán ổi cũng cao hơn so với thị trường từ 1.500 – 2.000 đồng/kg, nên mọi người đều rất phấn khởi. Tham gia sản xuất theo quy trình của HTX vừa không độc hại mà năng suất, chất lượng ổi lại tăng lên khoảng 1,5 tạ/sào”.
Theo Giám đốc HTX Nông nghiệp sạch Nam Vũ, để động viên bà con và đặt chất lượng lên hàng đầu, nhiều khi HTX phải chấp nhận bù lỗ, thu mua sản phẩm với giá cao hơn thị trường từ 500 – 2.500 đồng/kg. Đổi lại, thành viên phấn khởi, nghiêm chỉnh chấp hành các yêu cầu của đơn vị thu mua cũng như HTX đưa ra.
Sản phẩm của HTX được sản xuất theo quy trình VietGAP, được dán tem truy xuất nguồn gốc và được nhiều siêu thị lớn đặt hàng thu mua. Nhờ vậy, giá trị sản xuất cũng như thu nhập của các hộ gia đình tham gia HTX đã được nâng cao hơn trước 10-15%.
Phát triển thêm du lịch thăm quan
Để tăng thu nhập, các thành viên HTX còn tiến hành trồng sả dưới tán cây ổi. Khi xen canh với cây ổi, các thành viên có thể tận dụng công chăm sóc ổi để làm sạch đất cho sả. Cách làm này cũng giúp hạn chế mọc cỏ dại, nên việc sử dụng thuốc diệt cỏ cũng được loại bỏ. Đây cũng là yêu cầu bắt buộc để quả ổi của HTX có thể có mặt trên các quầy hàng nông sản sạch.
 |
|
Viện phát triển kinh tế hợp tác thuộc Liên minh HTX Việt Nam bàn giao máy làm đất KUBOTA, bộ giàn phay và bộ lồng cày cho Hợp tác xã nông nghiệp sạch Nam Vũ thực hiện xây dựng mô hình HTX sản xuất kinh doanh gắn với chuỗi giá trị. |
Bên cạnh đó, sả lại có thời gian sinh trưởng ngắn, chỉ 3 - 4 tháng cho một vụ thu hoạch. Hiện, các thành viên bán sả với giá 6.000 - 8.000 đồng/kg sả thương phẩm, mang về nguồn thu khoảng 30 triệu đồng/năm.
Bà Cúc cho biết trong thời gian tới, HTX sẽ mở rộng diện tích sản xuất theo quy trình VietGAP thêm 5ha và tiếp tục xây dựng uy tín, mẫu mã, thương hiệu theo phương châm sản xuất sạch – an toàn – bền vững. Định hướng của HTX là sẽ sản xuất kết hợp phục vụ du lịch.
Ngày 26/5/2019, HTX đã đón lượt khách đầu tiên với 90 khách vào vườn tham quan và thưởng thức ổi. Du khách đều đánh giá vườn đẹp và có nhiều điểm hấp dẫn. Từ đó tới nay, HTX đã đón được nhiều lượt khách đến tham quan và trải nghiệm, đã có đoàn khách trở lại vườn lần thứ 2.
Theo ông Nguyễn Ngọc Toàn, Chủ tịch UBND xã Liên Mạc, mô hình của HTX nông nghiệp sạch Nam Vũ là rất tốt. Địa phương đang khuyến khích thêm các tổ hợp tác và HTX khác cùng đi vào hoạt động có chiều sâu và bền vững. Mô hình này bắt buộc bà con phải làm ra sản phẩm sạch, kiểm soát chặt chẽ trong các khâu và mọi người phải tuân thủ nguyên tắc, nếu không làm theo sẽ bị đào thải ngay.
Để hỗ trợ cho các HTX phát triển bền vững, năm 2019, Viện Phát triển kinh tế hợp tác (Liên minh HTX Việt Nam) cùng Liên minh HTX tỉnh Hải Dương, sau khi khảo sát đã lựa chọn HTX nông nghiệp sạch Nam Vũ là một trong những HTX được chọn để xây dựng mô hình HTX sản xuất kinh doanh gắn với chuỗi giá trị.
Thy Lê
