Trong Báo cáo Đầu tư Đổi mới Toàn cầu năm 2016 mới đây của mình, Crunchbase đã đánh giá quỹ đầu tư mạo hiểm SOSV đứng đầu trong danh sách các nhà đầu tư toàn cầu chủ động giai đoạn đầu và thư hai trong giai đoạn gọi vốn hạt giống.
Điều này có được do cấu trúc của SOSV khi SOSV điều hành một quỹ đầu tư theo ngành dọc gồm: IndieBio tại San Francisco và RebelBio tại Ireland về khoa học đời sống; HAX tại Thâm Quyến và San Francisco về phần cứng, rô bốt, Internet ứng dụng và các thiết bị y tế; Chinaccelerator tại Thượng Hải và MOX tại Đài Loan về di động và Internet qua biên giới Trung Quốc.
Châu Á chiếm 20% khoản đầu tư toàn cầu của SOSV, trong đó chủ yếu là các công ty khởi nghiệp đến từ Trung Quốc.
Trước những ý kiến cho rằng Trung Quốc đang thống trị các dự án đầu tư của mình ở khu vực châu Á, SOSV cho biết đã có một danh sách đầu tư hợp lý tại khu vực này. “Chúng tôi muốn đầu tư vào các công ty đến từ khắp nơi trong cả khu vực này, cụ thể là Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Indonesia, Malaysia, Việt Nam và Ấn Độ”, Sean O’Sullivan, nhà sáng lập, giám đốc điều hành của SOSV chia sẻ.
“Lĩnh vực phần mềm của khu vực Đông Nam Á đang phát triển rất nhanh, tạo điều kiện thuận lợi cho các chương trình tập trung vào web/mạng xã hội/di động của chúng tôi ở Chinaccelerator và MOX. Trong khi đó, lĩnh vực “khoa học cứng” như rô bốt và công nghệ sinh học chủ yếu liên quan tới SOSV qua HAX và IndieBio ở Đông Nam Á vẫn còn quá non trẻ”, Ben Joffe, một đối tác đầu tư tại HAX (Thâm Quyến) cho biết.
Triển vọng của toàn khu vực cho thấy những dấu hiệu tích cực, Joffe cho rằng các công ty khởi nghiệp tại đây trước hết nên hướng nội. Ông nói: “Việc cần làm trước tiên là lấp đầy các khoảng cách và thích ứng với những hệ sinh thái địa phương, đôi khi đây là việc làm ít rủi ro và dễ dàng tìm được nguồn vốn đầu tư, điều mà các nhà đầu tư nước ngoài thường không thể làm tốt được”.
Ông cho biết thêm, khu vực này còn có những kết quả đổi mới đáng kể về các lĩnh vực di động, mạng xã hội và thương mại điện tử cũng như môi trường dễ dàng hơn cho các công ty khởi nghiệp thu hút vốn đầu tư, tạo điều kiện cho môi trường đầu tư phát triển.
Joffe cho biết thách thức chính là việc mở rộng kinh doanh. Ông nói: “Chỉ một vài công ty cố gắng mở rộng thị trường, còn lại vẫn chỉ tập trung vào các thị trường phương Tây. Điều đó cho thấy, mặc dù dễ dàng phân phối phần mềm qua mạng Internet và các cửa hàng ứng dụng, song các yếu tố về văn hóa và hệ sinh thái là không thể bỏ qua”.
|
Tạo sự khác biệt cho khởi nghiệp giữa 4.000 doanh nghiệp
Những công ty khởi nghiệp mong muốn thu hút được vốn đầu tư của SOSV nên lắng nghe lời khuyên mà O’Sullivan chia sẻ: “Đa phần các công ty khởi nghiệp đến với nguồn vốn của chúng tôi đều không có vốn, nhưng đó không phải là vấn đề nếu sản phẩm của họ cho thấy được sự hứa hẹn về một nhu cầu khách hàng quan trọng”.
Bởi giữa hơn 4.000 công ty khởi nghiệp nộp hồ sơ xin cấp vốn từ SOSV mỗi năm, có những doanh nghiệp không thể hiện được sản phẩm đột phá tiềm năng.
Theo ông Joffe, vấn đề lớn nhất thường không phải là xuất phát điểm – vốn dĩ luôn kém – của công ty khởi nghiệp. Bởi theo ông: “Thật sự rất khó tồn tại được trong thế giới ngày nay nếu bạn không thể làm được điều gì đó tốt hơn nhiều những gì đang có”.
Vấn đề lớn thứ hai chính là các thành viên của đội sáng lập. “Họ cần phải có đủ các kỹ năng về kỹ thuật cần thiết để “làm chủ được” công nghệ; vì vậy ngày càng có nhiều tiến sĩ hơn là sinh viên đại học bỏ học trong đội ngũ các nhà sáng lập khởi nghiệp”, ông chia sẻ và khuyên rằng một đội ngũ như vậy không nên chỉ có một nhà sáng lập.
Joffe còn cho rằng một yếu tố thường bị bỏ qua khác chính là nhân cách. Những công ty khởi nghiệp nhận được vốn từ SOSV sẽ được chào đón trong gia đình doanh nhân theo từng hệ sinh thái (phần cứng, công nghệ sinh học, thực phẩm – công nghệ,…), và quan trọng là phải đồng hành được với các đồng nghiệp. Ông chỉ rõ: “Họ có thể hưởng được rất nhiều lợi ích từ sự hỗ trợ của đồng nghiệp, đó chính một lợi thế cạnh tranh mà bạn thực sự không thể tìm thấy ở nơi khác”.
Mặc dù có thể hơi phản trực giác khi tiếp nhận vốn từ một quỹ đầu tư mạo hiểm, nhưng O’Sullivan khuyên các nhà khởi nghiệp nên ít tập trung vào vấn đề vốn hơn.
“Hãy quên về khoản vốn đầu tư đi. Hãy kiếm tiền từ chính các khách hàng của bạn. Hãy bán các sản phẩm. Nếu bạn không có khách hàng muốn trả tiền cho các sản phẩm của bạn, bạn sẽ không có được công ty”, O’Sullivan cho biết và khuyên rằng một số khách hàng thậm chí sẽ biết được lợi ích của một sản phẩm trước khi mua nó.
Trong thời gian tới, SOSV sẽ rót vốn cho các công ty ở giai đoạn sau, truyền cảm hứng cho một bộ phận không nhỏ những công ty phần cứng hiện đang mang lại doanh thu hàng chục triệu đô la.
“Thay vì chỉ tập trung vào các công ty mới khởi nghiệp phát triển, chúng tôi sẽ giúp sức cho những công ty này phát hành cổ phiếu ra công chúng. Điều này sẽ tạo động lực thúc đẩy các nhà sáng lập thành công hơn nữa thay vì chỉ mong chờ kêu gọi được vốn đầu tư ban đầu”, O’Sullivan cho biết.
Minh Hà
