Để hỗ trợ nông dân, khuyến khích ngành nông nghiệp phát triển bền vững, Hiệp hội Phân bón Việt Nam đề nghị Quốc hội, Chính phủ thay đổi chính sách thuế giá trị gia tăng (VAT) với phân bón là áp mức 5%, thay vì phân bón không thuộc đối tượng chịu thuế như hiện tại.
Tổng Thư ký Hiệp hội Phân bón Việt Nam cho rằng nếu đánh thuế VAT 5% đối với phân bón sẽ thúc đẩy doanh nghiệp (DN) đầu tư sản xuất công nghệ cao.
Liên tục dò đáy
Hầu hết các cổ phiếu tiêu biểu của ngành phân bón trên thị trường chứng khoán như DPM (Đạm Phú Mỹ), DCM (Đạm Cà Mau), LAS (Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao), BFC (Phân bón Bình Điền), NFC (Phân lân Ninh Bình), VAF (Phân lân Văn Điển) và SFG (Phân bón Miền Nam) đang có diễn biến giá không mấy tích cực.
So với đầu năm, cổ phiếu DPM ghi nhận mức giảm 29,3% từ mức 21.150 đồng/cp xuống 14.950 đồng/cp. Đây thậm chí còn là mức giá đã hồi phục, hồi giữa tháng 9, DPM có lúc còn giao dịch dưới vùng giá 13.000 đồng/cp.
Tương tự, cổ phiếu DCM ghi nhận mức giảm 25,3% từ mức giá 10.300 đồng/cp hồi đầu năm xuống 7.690 đồng/cp hiện tại.
Có mức giảm sâu hơn 2 cổ phiếu “họ PVN”, cổ phiếu BFC – một thành viên của “nhà Vinachem” đánh mất 37,5% giá trị kể từ đầu năm, LAS giảm 36,7%, SFG giảm gần 48%, VAF giảm 16,7%.
Đáng chú ý, cổ phiếu NFC kể từ đầu năm đến nay chỉ có 13 phiên giao dịch khớp lệnh trên sàn, chủ yếu là các phiên tăng trần và giảm sàn với khối lượng khớp lệnh trung bình chưa đến 200 đơn vị mỗi phiên. Hiện, NFC đang giữ mức giá 5.700 đồng/cp và không có giao dịch trong vòng 2 tháng trở lại đây.
Nguyên nhân chính lý giải cho hiện tượng trên là kết quả kinh doanh của các DN phân bón sụt giảm do chi phí sản xuất đầu vào tăng và cạnh tranh gay gắt từ hàng nhập khẩu.
Là một trong những DN có thị phần tiêu thụ phân NPK hàng đầu nhưng Phân bón Bình Điền cũng trải qua 9 tháng năm 2019 với mức doanh thu chỉ đạt 4.618 tỷ đồng, giảm 9% so với cùng kỳ.
Đa số các DN phân bón khác thuộc Vinachem cũng ghi nhận doanh thu suy giảm. Chẳng hạn, Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc (mã: DHB) đạt doanh thu 9 tháng 2.305 tỷ đồng, giảm nhẹ khoảng 0,7%; Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao đạt doanh thu 2.298 tỷ đồng, giảm hơn 10%; Phân bón Miền Nam đạt doanh thu 1.379 tỷ đồng, giảm tới 22,5%.
Một số DN trong diện yếu kém như DAP-Vinachem 1, 2 cũng đều ghi nhận doanh thu 9 tháng năm 2019 giảm so với cùng kỳ năm ngoái, lần lượt giảm 29% và 33%.
Kết quả kinh doanh của Đạm Cà Mau có phần khả quan hơn khi doanh thu tăng gần 6% so với cùng kỳ, tuy nhiên do giá vốn tăng nhanh nên lợi nhuận trước thuế của công ty giảm 25,6% còn 325 tỷ đồng. Đạm Phú Mỹ có doanh thu giảm 26,7%, lợi nhuận sau thuế hợp nhất giảm 78,1% chỉ đạt 102 tỷ đồng.
 |
|
Triển vọng sáng sủa của cổ phiếu ngành phân bón chưa thực sự rõ ràng |
Luật thuế VAT đã đủ?
Kết quả kinh doanh ảm đạm khiến giá cổ phiếu giảm không chỉ ảnh hưởng đến nhà đầu tư và DN, mà còn khiến việc thoái vốn nhà nước gặp khó khăn. Đơn cử trong đợt đấu giá 13,9 triệu cổ phiếu SFG của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) hồi tháng 7/2019 đã không có nhà đầu tư nào đăng ký tham gia.
Theo nhận định của chuyên gia Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), trong các tháng cuối năm 2019 và đầu năm 2020, nhóm cổ phiếu ngành phân bón vẫn sẽ chưa có nhiều tín hiệu tích cực để hồi phục đà tăng.
Tình trạng này hiện hữu ngay cả tại nhóm DN có tăng trưởng về doanh thu và lợi nhuận nhưng do tác động từ việc chững lại của đơn hàng xuất khẩu cũng sẽ khiến thanh khoản không cao như mọi năm.
Nhiều ý kiến cho rằng việc sửa đổi Luật thuế VAT sắp tới được kỳ vọng sẽ tạo sức cạnh tranh cho các DN phân bón trong nước trong hoạt động nhập khẩu nguyên liệu và cạnh tranh về giá trong xuất khẩu, do việc khấu trừ thuế đầu vào có thể giảm giá vốn hàng bán và tăng biên lợi nhuận cho nhiều DN.
Bên cạnh đó, ở góc độ thị trường, dư địa tiêu thụ phân bón trong nước đang có sự tăng trưởng. Trong giai đoạn 2017 – 2020, tăng trưởng tiêu thụ lũy kế hàng năm của ngành phân bón là 5%, diện tích đất canh tác cũng đang được mở rộng (dự kiến sẽ đạt khoảng 15,5 triệu ha trong năm 2019).
Tuy nhiên, sau thời gian dài sụt giảm về kinh doanh thì ngay cả khi Luật thuế VAT được thông qua, các DN cũng không thể trong một thời gian ngắn có thể lấy lại “phong độ”. Thêm nữa, việc giá cổ phiếu của ngành này dò đáy quá lâu cùng với những tín hiệu về triển vọng ngành chưa rõ ràng khiến cổ phiếu phân bón đang bị các nhà đầu tư lãng quên.
Sức hấp dẫn của một cổ phiếu trên sàn chứng khoán không chỉ đến từ triển vọng chung của ngành mà còn đến từ những vấn đề trong chính DN. Ngoài ra, ngành phân bón còn tồn tại nhiều rủi ro như yếu tố mùa vụ, diễn biến thời tiết phức tạp, tình trạng phân bón kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái chưa được xử lý dứt điểm.
Linh Đan
