Theo báo cáo của Bộ Công Thương, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đang phải đối mặt với ngày càng nhiều vụ việc điều tra, áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại của nước ngoài. Đến nay, các nước đã tiến hành điều tra 225 vụ việc phòng vệ thương mại với các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam.
Mặt hàng tủ gỗ đã được Bộ Công Thương liên tiếp đưa vào danh sách cảnh báo có nguy cơ bị điều tra phòng vệ thương mại. |
Bộ Công Thương khẳng định đã phối hợp cùng các Bộ, ngành liên quan triển khai các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình xử lý các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại của nước ngoài và đã đem lại những kết quả tích cực, nhiều vụ việc Việt Nam thành công trong việc chứng minh doanh nghiệp không bán phá giá hay Chính phủ không trợ cấp, không can thiệp vào thị trường để tạo lợi thế bất bình đẳng cho doanh nghiệp xuất khẩu sang các thị trường quan trọng (như: Hoa Kỳ, Canada, Úc, Ấn Độ, Malaysia, Indonesia...) nên doanh nghiệp xuất khẩu không bị áp thuế phòng vệ thương mại hoặc bị áp thuế ở mức thấp so với cáo buộc ban đầu/so với các nước cùng bị áp thuế, góp phần giữ vững và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Tuy vậy, một thông tin đáng chú ý cũng được Bộ Công Thương nêu ra là tính riêng 11 tháng đầu năm 2022, Hoa Kỳ đã khởi xướng mới 10 vụ việc điều tra chống lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam (thép dây không gỉ dạng tròn, pin năng lượng mặt trời, tủ gỗ, một số sản phẩm ống thép) và 1 vụ việc điều tra chống bán phá giá với sản phẩm bìa kẹp hồ sơ.
Cùng với đó, Ấn Độ, Úc và Mexico cũng lần lượt khởi xướng 3 vụ việc điều tra chống bán phá giá với tấm trải sàn vinyl, amoni nitrat, thép cán nguội. Ấn Độ và Ma rốc cũng khởi xướng điều tra 2 vụ việc tự vệ liên quan đến hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam (nhựa PVC; săm lốp xe mô tô, xe máy, xe đạp).
Bộ Công Thương khẳng định công tác chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ được triển khai đồng bộ các hoạt động nhằm thực hiện các nhiệm vụ được giao trong khuôn khổ Đề án 824: Tăng cường quản lý nhà nước về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ.
Về công tác cảnh báo sớm, Bộ đã thực hiện tổng hợp thông tin để cập nhật Danh sách các mặt hàng cảnh báo sớm (hiện Bộ đang theo dõi biến động xuất khẩu của 36 mặt hàng và đưa ra danh sách cảnh báo gồm hơn 10 mặt hàng trong số các mặt hàng đang theo dõi) gửi các Bộ, ngành, địa phương, Hiệp hội, doanh nghiệp triển khai các hoạt động cụ thể. Các hoạt động cảnh báo sớm để hỗ trợ doanh nghiệp mới được triển khai nhưng đã thu được một số kết quả tích cực.
Trước thực trạng trên, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI) khuyến cáo, phòng vệ thương mại của các nước có thể khác nhau, doanh nghiệp phải luôn trong tâm thế tìm hiểu, không chủ quan để có thể ứng phó.
"Các doanh nghiệp cần phải có chuẩn bị bài bản và lâu dài, ứng phó nhất thời không làm được như chuẩn hóa chuỗi quy trình cho sản xuất, sổ sách kế toán,… chúng ta phải làm thường xuyên chứ không đợi đến lúc bị kiện, có nguy cơ mới chuẩn bị", bà Trang khuyến cáo.
Theo bà Trang, kể cả về tiền bạc, việc theo các vụ kiện ở Hoa Kỳ chi phí rất tốn kém, nếu doanh nghiệp không có chuẩn bị lúc đó sẽ bị bất ngờ và không thể xoay xở kịp. Ngoài ra, còn phải chuẩn bị đào tạo nguồn nhân lực để ứng phó kịp thời với các vụ kiện.
N. Linh