Để người dân không nuôi ong tự phát, phát triển thương hiệu mật ong Điện Biên đến với khách hàng, năm 2019, HTX ong mật Điện Biên, tại đội 10, xã Sam Mứn được thành lập với 9 thành viên, trong đó có 6 thành viên là người dân tộc Thái, Mông, do ông Nguyễn Tiến Đạt là Giám đốc.
Uy tín từ "chất lượng tự nhiên"
Theo ông Đạt, đồng bào dân tộc nuôi tự phát, bắt ong rừng về đóng hòm nuôi, không chăm sóc, ong phát triển tự nhiên, mỗi năm khai thác mật vài lần, vì thế đàn ong không thể phát triển, cho mật tốt và nhiều. Khi thành lập HTX, ông đã trực tiếp hướng dẫn thành viên cách nuôi, chăm sóc đàn ong, thời điểm quay mật thích hợp trong năm... Những tháng mùa đông, mùa mưa phải cho ong ăn thêm để duy trì đàn; vệ sinh hòm ong cẩn thận, phát hiện kịp thời các bệnh của ong để có cách chăm sóc tốt hơn.
Thành viên HTX ong mật Điện Biên kiểm tra chất lượng mật ong trước khi thu hoạch. |
Đến nay, với quy mô hơn 1.600 thùng, mỗi năm HTX cho sản lượng hàng 100 tấn mật ong thô. Nhờ đặc điểm khí hậu, thiên nhiên ưu đãi, HTX ong mật Điện Biên đã thuần hóa giống ong rừng và nhân đàn để phát triển đàn ong nuôi. Dù là mật ong nuôi nhưng sản phẩm mật thu được đặc quánh, mầu nâu đậm, vị ngọt sắc. Chất lượng mật ong của HTX không hề thua kém mật ong lấy từ rừng tự nhiên và được người tiêu dùng ưa chuộng.
HTX đã phát triển với 4 sản phẩm chủ lực: Mật ong các loại hoa rừng, mật ong bánh tổ, phấn hoa và sữa ong chúa. Chỉ sau hơn một năm thành lập, với kinh nghiệm của các thành viên HTX, sản phẩm mật ong Điện Biên đã được khách hàng đánh giá là sản phẩm có chất lượng tốt. Ngoài những vụ mật chính kéo dài từ tháng 3 đến tháng 8 hàng năm, HTX còn sáng tạo ra cách để đàn ong làm mật từ nguồn hoa rừng nở vào mùa đông.
“Trên địa bàn rừng núi rộng lớn của huyện Điện Biên hay xã Sam Mứn, có 2 loài hoa rừng nở vào mùa đông mà ong có thể làm ra mật là hoa chó đẻ và hoa ngũ gia bì. Mật lấy từ 2 loài hoa rừng này có vị hơi hơi đắng nhưng có tác dụng như một vị thuốc nam. Đây được xem là đặc sản mật ong mùa đông của HTX chúng tôi", ông Đạt nói.
Sản phẩm làm ra đạt chất lượng, đảm bảo tiêu chuẩn, HTX ong mật Điện Biên được UBND huyện Điện Biên, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Điện Biên tạo điều kiện tham gia vào các hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm nông sản Điện Biên ở các hội chợ trong và ngoài tỉnh. Sản phẩm mật ong của HTX đã có nhiều khách hàng biết đến và lựa chọn các sản phẩm như sữa ong chúa, phấn hoa, mật ong hoa ban. Các sản phẩm mật ong của HTX cũng được các chuỗi siêu thị, các cửa hàng bán sản phẩm nông nghiệp hay cửa hàng đặc sản vùng miền tại Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Nam Định bày bán, giới thiệu...
Kỳ vọng từ "giấy thông hành"
Ông Đỗ Xuân Đoàn, thành viên HTX chia sẻ, trước đây gia đình ông có truyền thống nuôi ong lấy mật nhưng quy mô nuôi chưa lớn, dẫn đến hiệu quả kinh tế chưa cao và ổn định. Từ khi HTX nuôi ong được thành lập, ông đã tham gia và được tập huấn thêm về kỹ thuật chăm sóc, nuôi ong lấy mật. Cũng từ đó, gia đình đã phát triển quy mô đàn ong lên gấp nhiều lần.
“Nuôi ong lấy mật không khó nhưng đòi hỏi người nuôi phải có sự cẩn thận, tỉ mỉ và am hiểu về các đặc tính của chúng như xây tổ, chia đàn, có sự hiểu biết sâu sắc về các loài hoa, cũng như mùa ong đi lấy mật. Giờ đây, tôi đã phát triển đàn ong lên đến 400 đàn, mang lại thu nhập mỗi năm cả trăm triệu đồng", ông Đoàn nói.
Được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao đã mở ra cơ hội lớn trong tiêu thụ sản phẩm và nâng cao thu nhập cho thành viên HTX. |
Với cách sản xuất sạch, đảm bảo chất lượng, an toàn, năm 2019, 2 sản phẩm mật ong hoa ban và mật ong bánh tổ của HTX đã được UBND tỉnh Điện Biên cấp Giấy chứng nhận sản phẩm đạt OCOP 4 sao. "Giấy thông hành ra thị trường" này đã ghi nhận sự nỗ lực, phấn đấu của các thành viên HTX trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, từng bước đưa thương hiệu sản phẩm mật ong Điện Biên vươn xa.
Các thành viên HTX cũng mong muốn, để hương vị mật ong Điện Biên bay xa hơn nữa ra thị trường trong và ngoài nước, bên cạnh việc nỗ lực nâng cao chất lượng các sản phẩm, HTX rất cần các cấp, ngành tạo điều kiện để HTX tham gia nhiều sự kiện, hội chợ thương mại, nhằm giới thiệu, quảng bá sản phẩm nông sản Điện Biên đến với người tiêu dùng, góp phần xây dựng đầu ra ổn định cho sản phẩm mật ong Sam Mứn.
Phạm Duy
Bài cuối: Tạo đà cho sản phẩm OCOP vươn xa