Cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số ở xã Lâm Tân (huyện Thạnh Trị) giảm bớt khó khăn nhờ có sự phát triển của HTX sản xuất nông nghiệp Kiết Lập B. HTX đang thu hút 35 hộ dân đều là đồng bào dân tộc Khmer tham gia sản xuất nuôi bò hàng hóa.
"Hái" ra tiền nhờ nuôi bò
Ông Lý Tưởng, thành viên HTX khi tham gia mô hình này được hỗ trợ 1 con bò lai Sind trị giá 7 triệu đồng. Ngoài ra, ông còn được hỗ trợ kỹ thuật chăn nuôi. Chỉ sau 2 năm, ông đã trả hết vốn và có đàn bò Sind 10 con.
Ông Lý Tưởng cho biết cứ sau một năm, ông thu về ít nhất trên 100 triệu đồng. Từ một hộ đồng bào dân tộc Khmer nghèo, giờ đây gia đình ông đã trở thành hộ khá giả ở Lâm Tân.
Cũng như hộ ông Tưởng, gia đình ông Danh Cuôl cũng được hỗ trợ 1 con bò sinh sản để giảm nghèo. Đến nay, ông có tổng đàn lớn nhất trong HTX Sản xuất nông nghiệp Kiết Lập B. Mỗi năm, ông Cuôl bán ra thị trường 15 - 20 con bò thịt, thu về gần nửa tỷ đồng, một mức thu nhập lý tưởng ở nông thôn hiện nay.
Nuôi bò thịt là hướng làm kinh tế của đồng bào dân tộc thiểu số ở ấp Kiết Lập B. |
Thực tế, nghề nuôi bò vốn được đồng bào dân tộc thiểu số ở đây phát triển từ lâu nhưng hiệu quả kinh tế thấp. Để cải thiện điều này, ban giám đốc HTX Kiết Lập B xác định chỉ có chuyển sang phương thức nuôi bò thịt chất lượng cao theo chương trình nâng cao tầm vóc đàn bò và phát triển từ quy mô hộ sang quy mô trang trại thì mới tạo thương hiệu bò giống chất lượng cao.
Các hộ thành viên người Khmer tham gia mô hình này đã liên kết chặt chẽ và hỗ trợ nhau trong suốt quá trình sản xuất. Bà con tổ chức liên kết thành HTX với 35 thành viên. Ðể hỗ trợ cách làm ăn hiệu quả, HTX Kiết Lập B đã được địa phương hướng dẫn quy trình, hỗ trợ vốn, tìm đầu ra… từ đó tạo điều kiện thuận lợi trong khâu sản xuất, tiêu thụ, từng bước tạo liên kết chặt chẽ giữa nông dân với doanh nghiệp.
Theo đánh giá của địa phương, mô hình sản xuất của HTX đã làm thay đổi lối sản xuất manh mún, nhỏ lẻ của đồng bào dân tộc thiểu số, giúp nông dân giảm chi phí, tăng thu nhập, an tâm trong sản xuất.
Về ấp Kiết Lập B hôm nay, đi đến đâu người dân cũng đề cập đến chuyện nuôi bò để thoát nghèo, nuôi bò để làm giàu. Bởi lẽ, chăn nuôi bò thịt, bò sinh sản giờ đây đã trở thành nghề “hái” ra tiền. Sau một thời gian phát triển, HTX Sản xuất nông nghiệp Kiết Lập B, xã Lâm Tân đã và đang trở thành tiên phong trong mô hình kinh tế hợp tác của huyện Thạnh Trị.
34 thành viên HTX Kiết Lập B đều xây được nhà mới, hộ ít nhất có 3 con bò sinh sản, có hộ nuôi đến 20 con. Bà con không còn nuôi bò để giảm nghèo mà để làm giàu.
Con bò trở thành vật nuôi chủ lực
Từ hiệu quả do mô hình HTX sản xuất nông nghiệp Kiết Lập B mang lại, xã Lâm Tân đã nhân rộng ra 38 tổ hợp tác với tổng đàn bò gần 500 con, riêng HTX Sản xuất nông nghiệp Kiết Lập B chiếm đến 1/4 tổng đàn.
Ngoài xã Lâm Tâm, xã Tài Văn (huyện Mỹ Xuyên) cũng nổi tiếng với mô hình chăn nuôi bò và HTX Evergrowth chính là "đầu kéo" của mô hình này.
Khi mới thành lập, HTX Evergrowth thu hút 171 thành viên, trong đó, 95% là người Khmer trên địa bàn xã Tài Văn, ngoài ra còn có xã Viên An, Thạnh Thới An, Tham Đôn, Đại Tâm.
Khác với HTX nông nghiệp thông thường, Evergrowth hoạt động theo mô hình HTX của Canada. Trước khi HTX hình thành, các hộ nông dân được tập huấn rất kỹ về kỹ thuật chăn nuôi bò sữa và biện pháp phòng trị bệnh, kỹ thuật trồng cỏ. Đồng thời, tập huấn về tính chất và mục đích của HTX cho thành viên hiểu rõ về quyền lợi, nghĩa vụ. Cán bộ HTX được tập huấn về quản lý sổ sách kế toán, quản trị rất chu đáo.
HTX thực hiện sản xuất theo mô hình khép kín từ chăn nuôi, chăm sóc, đến thu mua, vận chuyển sữa theo dây chuyền.
Liên kết chăn nuôi bò sữa chính là thế mạnh của đồng bào dân tộc thiểu số ở Sóc Trăng. |
Các hộ nông dân, thành viên chăn nuôi, thu hoạch sữa rồi bán sữa qua các điểm thu mua của HTX. Tại đây, HTX kiểm nghiệm, làm lạnh rồi vận chuyển đến Nhà máy sữa Vinamilk Cần Thơ. Bên cạnh việc thu mua sữa, HTX còn thực hiện các dịch vụ như chăm sóc, gieo tinh nhân tạo, điều trị bệnh cho đàn bò, cung ứng thuốc thú y và thức ăn gia súc.
Đến nay, HTX thu hút 3.000 người làm thành viên, số lượng đàn bò tăng tới hơn 11.000 con, trong đó khoảng 70% đang cho sữa, đưa tổng đàn bò sữa của tỉnh dẫn đầu khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Từ chỗ chỉ thu được khoảng 150 kg sữa/ngày, hiện sản lượng sữa đã lên đến hơn 15 tấn/ngày…
Đặc biệt, với sự hỗ trợ vốn của các dự án, của ngân hàng và hỗ trợ kỹ thuật chăn nuôi bò sữa của các HTX, nhiều bà con Khmer có thêm việc làm cải thiện đời sống.
Ông Đào Minh ở ấp Chắc Tưng, xã Tài Văn, một nông dân người dân tộc Khmer, được HTX Evergrowth hỗ trợ 2 con bò để phát triển sản xuất. Đến nay, đàn bò của ông đã sinh sản thêm và có tất cả 14 con. “Trung bình mỗi con bò sữa cho thu nhập 25-30 nghìn đồng/ngày. Cứ đà như hiện nay, tương lai cuộc sống của bà con dân tộc Khmer nuôi bò sẽ khá lên”, ông Đào Minh cho biết.
Việc phát triển các mô hình HTX, tổ hợp tác chăn nuôi bò đã góp phần “vực dậy” ngành nghề truyền thống tại địa phương và tăng khả năng cạnh tranh cho sản phẩm thịt bò thương phẩm cũng như chất lượng sữa bò trên thị trường.
Từ 34.610 con vào năm 2016, đến nay tổng đàn bò thịt trên địa bàn tỉnh đã phát triển lên đến 44.217 con. Đối với bò sữa, từ 4.700 con vào năm 2013, tính đến cuối năm 2020, tổng đàn bò sữa tại tỉnh Sóc Trăng đã phát triển được 10.013 con, sản lượng sữa đạt 12.530 tấn/năm, bình quân mỗi hộ nuôi từ 5 - 6 con trở lên.
Đến thời điểm hiện tại, thị trường tiêu thụ sản phẩm sữa tươi ở Sóc Trăng khá rộng, được các doanh nghiệp thu mua, chế biến cung cấp cho toàn quốc.
Các HTX, tổ hợp tác góp phần ổn định sinh kế và cải thiện giá trị lợi nhuận cho đồng bào dân tộc thiểu số. Điều quan trọng là nâng cao nhận thức của người nuôi trong việc thay đổi từ tư duy sản xuất nông nghiệp đơn thuần sang tư duy kinh tế nông nghiệp, như: Nuôi bò với quy mô lớn, chăn nuôi phải gắn với bảo vệ môi trường, nâng cao chất lượng sản phẩm thịt và sữa để thuận lợi hơn trong khâu tiêu thụ…
Như Yến
Bài cuối: Nâng chất mô hình kinh tế tập thể