Sau hơn 2 năm, với sự tham gia của các cơ quan chức năng, các chuyên gia, các doanh nghiệp sữa, cơ quan truyền thông, sữa tiệt trùng đã có tên gọi mới để người tiêu dùng dễ phân biệt, còn các cơ quan chức năng dễ dàng quản lý.
Sữa tiệt trùng đã có tên gọi mới
Theo các chuyên gia ngành sữa, hơn 2 năm qua, khái niệm “sữa tiệt trùng” dùng để chỉ các loại sữa dạng lỏng làm từ sữa bột, khiến người tiêu dùng (NTD) nhầm lẫn với sữa tươi, ảnh hưởng đến quyền được minh bạch thông tin, thiếu cơ sở lựa chọn đúng sản phẩm.
Từ đó, DN nuôi bò, sản xuất sữa chịu sự bất bình đẳng trong kinh doanh, tốn chi phí quảng bá không cần thiết để khẳng định “sữa tươi” khác “sữa tiệt trùng”. Ngành chăn nuôi bò sữa trong nước vì thế cũng bị tác động tiêu cực.
Tuy nhiên, kể từ 1/3/2018, Thông tư 03/2017/TT-BYT ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sữa dạng lỏng với ký hiệu QCVN 5-1:2017/BYT. Theo đó, sữa dạng lỏng được phân tách thành các nhóm sản phẩm chính: sữa tươi, sữa hoàn nguyên, sữa hỗn hợp và sữa đặc chính thức có hiệu lực, sẽ giúp NTD không còn nhầm lẫn như trước đây.
Ông Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), cho biết Thông tư sữa tươi là sản phẩm được chế biến từ sữa tươi nguyên liệu. Sữa hoàn nguyên được chế biến từ sữa bột hoặc sữa cô đặc. Sữa hỗn hợp là sản phẩm kết hợp giữa sữa hoàn nguyên và sữa tươi.
Theo ông Phong, khái niệm “tiệt trùng” ở quy chuẩn kỹ thuật quốc gia trước được sử dụng để chỉ loại sữa dạng lỏng làm từ sữa bột, gây nhầm lẫn với sữa tươi, nay được sử dụng đúng nghĩa là một biện pháp chế biến.
Theo đó, trong nhóm sữa tươi, sữa hoàn nguyên hay sữa hỗn hợp, đều có loại sữa được chế biến theo phương pháp thanh trùng, hoặc tiệt trùng, có tách chất béo hoặc không.
|
Quy chuẩn sẽ giúp NTD yên tâm lựa chọn sản phẩm phù hợp
Cụ thể, nhóm sữa tươi bao gồm: Sữa tươi nguyên chất thanh trùng/tiệt trùng; sữa tươi nguyên chất tách béo thanh trùng/tiệt trùng, sữa tươi thanh trùng/tiệt trùng, sữa tươi tách béo thanh trùng/tiệt trùng. Các sản phẩm sữa lỏng còn lại gồm: Sữa hoàn nguyên thanh trùng/tiệt trùng; sữa hỗn hợp thanh trùng/tiệt trùng; sữa đặc hoặc sữa đặc có đường bổ sung chất béo thực vật hoặc không.
Tuy nhiên, Thông tư mới quy định, việc ghi nhãn sản phẩm tuân thủ các quy định hiện hành; trên mặt chính của sản phẩm phải ghi rõ bản chất của sản phẩm theo quy định tại thông tư này.
Vẫn còn ý kiến trái chiều
Đánh giá về Thông tư mới này, một chuyên gia nghiên cứu thị trường sữa chia sẻ, lâu nay NTD không thể phân biệt được đâu là sữa tươi và đâu là sữa bột. Các DN đã lợi dụng sự nhập nhèm dưới tên gọi “sữa tiệt trùng” để trục lợi, khi liên tục quảng cáo với những từ như “tươi ngon”, “nguyên chất” hay “thiên nhiên”… Điều đó khiến cho NTD nhầm lẫn đó là sữa tươi nguyên chất, gây mất niềm tin, giảm sự minh bạch của thị trường.
Do vậy, việc ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sữa dạng lỏng, thay thế khái niệm “sữa tiệt trùng” bằng “sữa hoàn nguyên” và “sữa hỗn hợp” là cần thiết, nhằm bảo vệ quyền lợi của NTD, cũng như làm minh bạch thị trường sữa.
Chị Hoàng Hà (Hoàng Mai, Hà Nội) chia sẻ: “Quy chuẩn này sẽ giúp NTD yên tâm lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu của gia đình mình, mà không lo bị “đánh tráo” như trước đây”.
Sự thay đổi này của Bộ Y tế nhận được sự đồng tình của NTD và các chuyên gia ngành sữa, song cũng vấp phải một số ý kiến trái chiều, bởi cho rằng điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các cơ quan sản xuất, kinh doanh vì phải tốn thêm chi phí sửa đổi nhãn mác.
Giám đốc kinh doanh một công ty sữa trong nước cho biết, ngày trước, khi cơ quan quản lý bắt buộc sữa bột phải bổ sung thêm từ “thực phẩm bổ sung” trên bao bì, thị trường đã bị chững lại rất nhiều. Vì vậy, nếu quy định này có hiệu lực, DN phải xem như làm lại nhận diện thương hiệu từ đầu cho không ít sản phẩm sữa nước, khá vất vả và tốn kém.
“Chưa kể việc này cũng giống như đổi tên họ lại cho sản phẩm. DN phải tiến hành công bố lại sản phẩm, in ấn, thiết kế, thậm chí các tên sản phẩm trên trang web cũng phải thay đổi, để đưa sản phẩm ra thị trường phải mất rất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến doanh thu cũng như lợi nhuận của DN”, vị này cho biết.
Bên cạnh đó, vị giám đốc còn lo lắng NTD chưa quen với sản phẩm mới, cũng gây khó khăn cho DN.
Thứ trưởng Bộ Y tế, ông Trương Quốc Cường, cho biết chủ trương sửa đổi tên sản phẩm sữa là đúng bản chất nguyên liệu, đúng theo tinh thần khoa học, thông lệ quốc tế.
Do đó, tới đây sữa tươi sẽ có 4 loại: Sữa tươi tiệt trùng nguyên chất, sữa tươi thanh trùng nguyên chất, sữa tươi tiệt trùng, sữa tươi thanh trùng. Với sản phẩm “sữa tiệt trùng” có pha sữa bột, sẽ phải chuyển đổi thành: sữa hoàn nguyên và sữa hỗn hợp.
Thanh Hoa
