Thời gian qua, tham gia BHXH tự nguyện, người nông dân không chỉ được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước (NSNN) mà nhiều địa phương đã trực tiếp hỗ trợ thêm từ 10 - 20% mức đóng theo chuẩn nghèo. Điều này đã tạo ra những bước chuyển tích cực trong việc thu hút nông dân tham gia BHXH tự nguyện.
Nhiều điểm sáng
Cầm trên tay cuốn sổ BHXH, anh Cù Huy Bằng, thôn Trung Sơn, xã Hồng Lộc (Lộc Hà - Hà Tĩnh), chia sẻ nếu sớm biết về chính sách BHXH tự nguyện thì đã tham gia từ lâu. "Khi còn khỏe thì mình còn làm ra tiền, cố gắng dành dụm đóng BHXH tự nguyện, để khi về già mình được hưởng lương hưu giống như cán bộ nhà nước, đỡ phải phụ thuộc vào con cháu", anh nói.
Đẩy mạnh tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện ở khu vực nông thôn, miền núi. |
Hiện tại, anh Bằng chọn mức đóng gần 400 nghìn đồng/tháng. "Ngoài việc đồng áng, tôi sẽ làm thêm nghề phụ như vận chuyển sản phẩm nông nghiệp, chăn nuôi bò để có thêm tiền mua bảo hiểm hàng tháng", anh Bằng chia sẻ.
Anh Bằng cũng như nhiều nông dân ở Hà Tĩnh hồ hởi tham gia BHXH tự nguyện một phần vì địa phương này đang có chính sách hỗ trợ để phát triển BHXH tự nguyện. Cụ thể, ngày 15/12/2019, tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Nghị quyết 177, quy định về chính sách hỗ trợ người lao động tham gia BHXH tự nguyện trên toàn tỉnh giai đoạn 2020 - 2025. Nghị quyết 177 tập trung hỗ trợ cho người lao động tham gia BHXH tự nguyện trước ngày 31/12/2019 và người lao động tham gia BHXH tự nguyện sau ngày 1/1/2020 đến hết ngày 31/12/2025.
Các đối tượng được hỗ trợ gồm: Người lao động có hộ khẩu thường trú trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh làm nghề tự do, có thu nhập thấp; người lao động thuộc hộ gia đình sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, diêm nghiệp.
Thời gian qua, việc đẩy mạnh tuyên truyền chính sách BHXH cũng được triển khai ở nhiều địa phương. Mới đây, BHXH tỉnh Nam Định phối hợp với Hội Nông dân, Hội LHPN tỉnh, Liên minh HTX tỉnh tổ chức tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện, BHYT đến hội viên các tổ chức hội. Thông qua các cuộc hội nghị nhiều nội dung liên quan đến chính sách BHXH, BHYT được cán bộ BHXH tỉnh, BHXH huyện phổ biến đến người dân.
Đặc biệt, trong bối cảnh dịch COVID-19, cơ quan BHXH tỉnh Nam Định cũng triển khai các chính sách hỗ trợ tiền đóng BHXH, chậm nộp BHXH... để giúp các HTX vượt qua giai đoạn khó khăn và người lao động vẫn được đảm bảo quyền lợi.
Đề xuất tăng mức hỗ trợ
Bên cạnh tuyên truyền về BHXH bắt buộc, mỗi năm, BHXH tỉnh Nam Định cũng phối hợp với Liên minh HTX tỉnh tổ chức các buổi tuyên truyền hoặc tập huấn chính sách BHXH tự nguyện cho các thành viên HTX. Trong đó, năm 2019 và 2020 đã mở rộng truyền thông đến nhóm đối tượng là thành viên HTX để họ có thêm thông tin về loại hình BHXH tự nguyện.
Tương tự, để phát triển BHXH tự nguyện, BHXH tỉnh An Giang đã chú trọng đến nhóm đối tượng tiềm năng là "nông dân sản xuất giỏi, doanh nhân nông thôn". Các cuộc tuyên truyền nhằm vào nhóm đối tượng này đã đem lại nhiều kết quả khả quan.
Tính đến ngày 30/9, toàn tỉnh An Giang đã thực hiện 271 cuộc tuyên truyền vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình, trong đó phối hợp với Bưu điện thực hiện 185 cuộc, với Sở, Ban ngành và Hội, Đoàn thể 52 cuộc, với UBND xã phường 32 cuộc thu hút 18.749 người dân tham dự, đã phát triển được 4.288 người tham gia BHXH tự nguyện và 2.429 người tham gia BHYT.
Tuy vậy, nhìn nhận từ kết quả thực tế, BHXH Việt Nam cho biết, số người tham gia BHXH tự nguyện vẫn còn rất thấp, chưa tương xứng với tiềm năng. Một trong những nguyên nhân là do thu nhập của người dân còn thấp, không ổn định và mức hỗ trợ của Nhà nước cho người tham gia chưa cao.
Do vậy, để phát triển thêm đối tượng BHXH tự nguyện, đặc biệt ở khu vực nông thôn. Theo ông Trần Đình Liệu, Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam, cơ quan này đang kiến nghị hoàn thiện hệ thống pháp luật về BHXH để tăng tính hấp dẫn.
Trong đó, đề xuất sửa đổi quy định về điều kiện, thời gian đóng BHXH tự nguyện để được hưởng lương hưu, kết hợp điều chỉnh cách tính hưởng lương hưu; Quy định điều chỉnh tăng và linh hoạt hơn về sự hỗ trợ của Nhà nước cho người tham gia BHXH tự nguyện, nhất là đối tượng người nông dân, người lao động phi chính thức không thuộc hộ nghèo, cận nghèo để tăng mức độ hấp dẫn, khuyến khích tăng số người tham gia BHXH tự nguyện; quy định điều kiện về tuổi để được hưởng lương hưu giữa nam và nữ cho phù hợp để khuyến khích người nông dân, người lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện.
Thy Lê