Ở xã Thuận Hà, huyện Đăk Song (tỉnh Đắk Nông) có HTX Nông nghiệp, Thương mại, Dịch vụ Hữu cơ Hoàng Nguyên được đánh giá là đi tiên phong trong việc hướng đến sản xuất tiêu sạch, tạo ra chuỗi sản phẩm tiêu hữu cơ (Organic) có truy nguyên nguồn gốc nhằm giúp đầu ra hiệu quả và ổn định hơn trong bối cảnh ngành hồ tiêu Việt đang gặp nhiều khó khăn.
Hướng đi hiệu quả
Nhờ việc tuân thủ nghiệm ngặt quy trình từ sản xuất cho đến thu hoạch, chế biến mà sản phẩm tiêu của HTX Hoàng Nguyên trải qua test mẫu với 804 chất khác nhau đều đạt kết quả tốt và hiện nay đã được cấp chứng nhận Organic. Do đó, thời gian qua đã có nhiều doanh nghiệp (DN) muốn bắt tay, liên kết thu mua sản phẩm tiêu Organic của HTX này, giá bán ra cũng gấp 2 - 3 lần so với giá thông thường.
Để duy trì sinh kế cho các nông dân trồng tiêu ở Đắk Nông, các chuyên gia cho rằng họ nên tham gia các THT, HTX sản xuất tiêu hữu cơ đạt chứng nhận GlobalGAP, Organic, USDA. Đây là một hướng đi hiệu quả, giúp nông dân tiếp tục sống được nhờ cây tiêu.
Như trường hợp HTX Nông nghiệp hữu cơ Thuận Phú Đắk R’Tih, ở huyện Đắk R’lấp, được thành lập trong bối cảnh giá hồ tiêu liên tục xuống thấp, nông dân thua lỗ nặng. HTX hiện có 20 thành viên, diện tích trên 65 ha được sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ Organic với quy trình kỹ thuật khắt khe, khác hẳn với tập quán canh tác truyền thống.
Chính sự tuân thủ nghiêm ngặt quy trình từ sản xuất đến thu hoạch, chế biến nên tiêu của thành viên trong HTX đã được công ty Hương Gia Vị Sơn Hà (Bắc Ninh) thu mua với giá 97.000 đồng/kg, trong khi giá tiêu được sản xuất theo cách truyền thống chỉ đạt 45.000 đồng/kg. Chính vì hiệu quả mang lại khá cao nên hiện nay rất nhiều nông dân tham gia sản xuất tiêu hữu cơ.
Trong việc phát triển trồng tiêu hữu cơ ở tỉnh Đắk Nông cũng cần ghi nhận vai trò của nhiều DN trong việc hợp tác với nông dân, THT, HTX để vừa đảm bảo có vùng nguyên liệu tiêu sạch vừa có tiêu Organic giá cao.
 |
|
Hiệu quả mang lại cao nên rất nhiều HTX Đắk Nông tham gia sản xuất tiêu hữu cơ |
An toàn với tiêu sạch
Theo Liên minh HTX tỉnh Đắk Nông, hiện nay toàn tỉnh có 14 HTX xã, THT đã có sản phẩm hồ tiêu được chứng nhận đạt tiêu chuẩn Organic, với hàng ngàn nông hộ tham gia. Việc tham gia vào chuỗi liên kết sản xuất tiêu bền vững đã giúp nông dân giải quyết những khó khăn về canh tác, giảm thiểu sâu bệnh, giá cả ổn định hơn, đây là tín hiệu vui cho những người trồng tiêu.
Ngoài tiêu Organic, tiêu sạch theo tiêu chuẩn VietGAP là điều mà một số HTX trong tỉnh này đã và đang nỗ lực đạt được. Như trong giai đoạn 2016 - 2019, ở huyện Đắk Song đã hỗ trợ thành lập được 9 HTX sản xuất và cung ứng vật tư sản xuất hồ tiêu theo hướng bền vững cũng như hỗ trợ HTX hồ tiêu Thành Tâm và HTX Thuận Phát xây dựng chứng nhận VietGAP với diện tích 138 ha tiêu.
Hiện nay, người dân trong huyện này ngày càng chú trọng đến việc sử dụng các biện pháp sinh học để chăm sóc, phát triển hồ tiêu một cách bền vững. Tổng diện tích hồ tiêu sử dụng các biện pháp sinh học trên địa bàn huyện đạt khoảng 3.700 ha.
Bên cạnh đó, trong các năm qua, huyện đã bố trí trên 920 triệu đồng để xây dựng và nhân rộng các mô hình. Người dân đã đầu tư mua sắm 30 lò sấy thường, 2 lò sấy hồng ngoại để nâng cao chất lượng sản phẩm tiêu. Một số chủ trang trại, HTX còn tổ chức chế biến tiêu đỏ, tiêu sọ, tạo sự đa dạng về sản phẩm, góp phần nâng cao giá trị, tăng thu nhập.
Đắk Nông được ghi nhận là một trong những địa phương có diện tích trồng hồ tiêu hàng đầu ở Tây Nguyên. Tuy nhiên, do sâu bệnh hoành hành nên đã có hàng ngàn ha vườn tiêu bị xơ xác từ cách canh tác cũ, nguy cơ bệnh tật rất lớn, giống thì được mua trôi nổi.
Và, đối với chủng bệnh này, giới chuyên gia cho rằng ở những hộ nông dân, THT, HTX trồng theo tiêu chuẩn VietGAP và theo tiêu chuẩn Organic thì bệnh tật gần như được hạn chế.
Để bảo đảm cho ngành hồ tiêu tỉnh Đắk Nông phát triển bền vững trong giai đoạn tới, giảm thiểu rủi ro cho người sản xuất, cho THT và các HTX thì điều quan trọng là cần quy hoạch lại vùng trồng, xác định những vùng thực sự phù hợp với cây hồ tiêu.
Và nhất là cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, công nghệ hữu cơ vào trồng cây hồ tiêu để tạo ra sản phẩm sạch, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, vừa nâng cao năng suất, chất lượng và thu nhập cho nông dân.
Thanh Loan
