Chị Minh Hạnh – Giáo viên mầm non (Cổ Nhuế, Từ Liêm, Hà Nội), chia sẻ, Tết năm nay cả hai vợ chồng cộng cả tiền thưởng Tết và lương ứng trước chưa được 15 triệu đồng, tuy nhiên, sau Tết, thống kê số tiền chi tiêu đã vượt qua con số 15 triệu đồng có được. Đến giờ, gia đình đã tiêu âm sang cả số tiền mừng tuổi của con.
“Số lương tháng sau, cả hai vợ chồng đã ứng và tiêu hết rồi. Chắc không còn cách nào khác, sau Tết cả gia đình phải thắt chặt hầu bao vậy”, chị Minh Hạnh nói.
Thói quen khó bỏ
Tưởng mỗi năm nay chị Hạnh mới trót nhỡ tay chi tiêu, nhưng hỏi ra mới biết, tình trạng “dè sẻn” sau Tết đã là chuyện từ nhiều năm của gia đình chị.
Lý giải điều này, chị Hạnh tâm sự: “Cả năm mới có một cái Tết, vì vậy, có muốn tiết kiệm cũng khó, từ đồ ăn thức uống cho tới quà tặng, tiền mừng tuổi người thân, họ hàng bạn bè…”.
Dù tiết kiệm cả năm nhưng có thể thấy những ngày cận Tết dường như thói quen tiết kiệm của nhiều gia đình đã thành vô ích, bởi thời điểm ấy, nhiều người đã bỏ qua thói quen tiết kiệm. Thậm chí với người giàu có, Tết là dịp để khoa trương, mua những chậu hoa, cây cảnh lên tới hàng chục triệu đồng, hay chọn những thú chơi ngày Tết độc và lạ, chẳng giống ai, chỉ để khuếch trương gia thế.
Trước Tết, công ty Kantar TNS Việt Nam – công ty nghiên cứu thị trường của Ấn Độ tại Việt Nam, đã tiến hành khảo sát mức chi tiêu của người dùng cho dịp Tết năm nay. Kết quả cho thấy, chi tiêu của người Việt không có nhiều biến động so với năm Tết năm ngoái.
|
Ngày Tết, nhiều gia đình Việt sẵn sàng chi nhiều so với mức thu nhập
Cụ thể, 43% người Việt sẽ chi tiêu nhiều cho Tết âm lịch 2017 hơn 2016. Số người vẫn giữ mức như Tết âm lịch 2016 là 50%. Số người chi cho Tết năm nay ít hơn năm ngoái chỉ là 7%. Trong khi đó, các con số trên của Tết 2016 so với Tết 2015 lần lượt là 41%, 46% và 13%.
Nguyên nhân được cho là kinh tế năm nay so với năm ngoái không có nhiều biến động, nên người dân vẫn giữ mức chi không đột biến. Đồng thời, các con số khảo sát của Kantar cho thấy, 46% sẽ chi tiêu nhiều hơn cho đồ ăn. 53% dự định sẽ móc hầu bao như năm ngoái. Chỉ có 1% là sẽ cắt giảm nguồn ngân sách cho thức ăn trong dịp nghỉ lễ lớn nhất năm này.
Sự lãng phí vẫn hiển hiện
Các lĩnh vực như giải trí, đi ăn ngoài, tặng quà, lì xì cũng được nhiều người tình nguyện chi mạnh tay trong dịp Tết năm nay. Điều này cho thấy, thói quen tiết kiệm ngày Tết đã và đang là một điều rất khó đối với người Việt.
Thực tế, Vụ Kinh tế dịch vụ (Bộ KH&ĐT) vừa có báo cáo về đánh giá kết quả thực hiện của các ngành thương mại – dịch vụ tháng 1/2017 cho thấy cả hai ngành này đều có mức tăng trưởng khá.
Cơ quan này dẫn nguồn từ Tổng cục Thống kê, cho thấy tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng của tháng đầu năm nay ước tính đạt 330.300 tỷ đồng, tăng 5,6% so với tháng trước và tăng 9,9% so với cùng kỳ năm trước (nếu loại trừ yếu tố giá tăng 6,7%).Riêng doanh thu bán lẻ hàng hóa, tháng vừa rồi đạt đến 252.700 tỷ đồng, tăng 6,5% so với tháng trước và tăng 10,9% so với cùng kỳ năm trước.
Điểm đáng chú ý, một số ngành hàng phục vụ Tết Nguyên đán tăng khá hơn mức trung bình các tháng trong năm. Trong đó, lương thực, thực phẩm tăng 9,5% so với tháng trước và tăng 12,7% so với cùng kỳ năm trước; may mặc tăng 8,2% và tăng 11,5%; phương tiện đi lại tăng 7,8% và tăng 11,2%; vật phẩm văn hóa, giáo dục tăng 6% và tăng 8,2%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình tăng 5,9% và tăng 7,8%.
Bình luận về thói quen hoang phí trong ngày Tết, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng Tết năm nay các địa phương không tổ chức bắn pháo hoa, đó là một quyết định theo bà là đúng đắn. Nhưng sự lãng phí vẫn hiển hiện,_đập vào mắt người dân qua việc trang trí đường phố bằng những bông hoa có kích thước khổng lồ, nhìn rất thô kệch, rồi đèn đóm lập lòe ở khắp các con phố, những thứ đó nhìn rất xấu và rối mắt chứ đâu có đẹp.
“Với DN cũng vậy. Tôi rất buồn và rất tiếc khi thấy có nhiều DN mang nợ đầm đìa nhưng vẫn cố sắm xe hơi xịn_để khoe mẽ với thiên hạ, thực ra những thứ phù phiếm đó chẳng để làm gì cả. Ngân hàng có cho DN vay hay không, đối tác có hợp tác với DN hay không là họ nhìn vào thực trạng và triển vọng kinh doanh của DN, chứ không phải nhìn vào cái xe”, bà Lan nói.
Còn Chuyên gia Kinh tế Lê Đăng Doanh chia sẻ, có nhiều gia đình sẵn sàng chi 30 – 40% tổng số tiền họ chi trong cả năm để mua sắm dịp Tết. Việc chi tiêu của người dân trong dịp Tết liên quan đến phong tục, như mua sắm đào, quất hay sửa nhà cửa… có thể là cần thiết.
Ts. Lê Đăng Doanh cho rằng, điều này xuất phát từ tâm lý của người dân, bởi “chẳng phong lưu cũng ba ngày Tết, kiết cú như ai cũng rượu trà”, tức là người ta có tâm lý sĩ diện, muốn bằng anh bằng chị. Nhà bên cạnh mua cây đào to, mình cũng phải mua cái gì đó.
Thy Lê
