Vấn đề “nóng” được BHXH Việt Nam đặc biệt cảnh báo thời gian qua là bội chi ngân sách. Theo thống kê, chỉ trong 6 tháng đầu 2016, 37 tỉnh/thành phố đã bội chi hơn 3.400 tỷ đồng (tăng 40% so với cùng kỳ 2015). Dự báo con số bội chi quỹ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT) năm 2016 có thể lên tới hơn 5.000 tỷ đồng.
Trám lỗ hổng, ngăn trục lợi
Vấn nạn bội chi được BHXH Việt Nam lý giải bằng nhiều nguyên nhân, do số đối tượng tham gia BHYT tăng 12%, điều chỉnh giá dịch vụ y tế tăng, mở rộng quyền lợi cho người tham gia BHYT, những bất cập trong quản lý, giám định BHYT, kiểm soát chi phí sử dụng trang thiết bị khám chữa bệnh…
Tuy nhiên, nguyên nhân chính yếu và cũng là “lỗ hổng” lớn nhất, đau đầu nhất đòi hỏi BHXH Việt Nam phải có giải pháp là tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ khám chữa bệnh BHYT đến từ cả hai phía, người tham gia BHYT và cơ quan khám chữa bệnh BHYT địa phương.
Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam - ông Phạm Lương Sơn, cho rằng: “Cần phải có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt để ngăn chặn tình trạng trục lợi quỹ BHYT, kiểm soát chặt cơ chế khám chữa bệnh. Trám kín các kẽ hở, ngăn trục lợi để bảo đảm quyền lợi cho người dân”.
|
Lòng tin và sự ủng hộ dành cho BHYT chưa cao
Ông Phạm Đăng Quyền - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa (địa phương có số bội chi quỹ BHYT cao nhất nước, với gần 395 tỷ đồng), vừa đưa ra chỉ đạo cấm quảng bá, khuyến mãi “dụ” bệnh nhân đến khám BHYT. Tại nhiều địa phương đang xảy ra tình trạng bệnh viện dùng xe ôtô “gom” người có BHYT đi khám chữa bệnh theo đoàn, nhằm khai thác, trục lợi quỹ BHYT.
Trước vấn nạn trên, Chính phủ cũng đã có công văn hỏa tốc yêu cầu Bộ Y tế, BHXH Việt Nam khẩn trương thực hiện rà soát, thanh tra, việc sử dụng quỹ BHYT, xử lý nghiêm hành vi trục lợi, nhằm sử dụng hiệu quả quỹ khám, chữa bệnh BHYT.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị thành lập một hội đồng chuyn gia đnh gi, đề xuất, xy dựng cc gĩi giải php nhằm minh bạch hĩa thu - chi, sử dụng hiệu quả quỹ BHYT.
Tối ưu lợi ích, tạo sức bật
Thống k vẫn cho thấy BHXH Việt Nam đang cĩ những thnh tựu đng ghi nhận. Tính đến 1/8/2016, số người đ tham gia BHYT đạt 73 triệu người (tương đương 79,2% dân số), BHXH bắt buộc là gần 13 triệu người, bảo hiểm thất nghiệp là gần 11 triệu người, BHXH tự nguyện là hơn 12,4 triệu người. Trong 7 tháng đầu năm 2016, toàn ngành thu được hơn 13 tỷ đồng, chưa kể 23,8 tỷ đồng tiền thu lãi chậm đóng BHXH và BHYT.
Tuy nhiên, để tạo sức bật phát triển, BHXH Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm. Trước tiên là minh bạch thu chi, tối ưu hóa lợi ích của người tham gia BHYT, BHXH. Trong đó, minh bạch hóa là bước đi quan trọng để gây dựng niềm tin, sự ủng hộ của người dân.
Ông Nguyễn Cảnh - Phó Trưởng ban Tuyên giáo tỉnh ủy Đăk Lăk, nhận định: “Người dân không phản đối tham gia bảo hiểm, nhưng đòi hỏi phải bảo đảm sự công bằng. Nếu bảo đảm lợi ích thì không cần bắt buộc, người dân sẽ tự nguyện tham gia”.
Bên cạnh việc tạo nhiều lợi ích, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền. Đóng vai trò quan trọng, nhưng chi phí dành cho công tác tuyên truyền vẫn còn rất hạn chế. Theo thống kê, mỗi năm Bộ Y tế (đơn vị chủ chốt) chỉ được hỗ trợ 200 - 300 triệu đồng.
Ông Lê Văn Khảm - Phó Vụ trưởng BHYT (Bộ Y tế), cho rằng: “Những hạn chế về ngân sách khiến công tác tuyên truyền chưa đủ sâu, đủ rộng, khiến nhiều người dân chưa hiểu hết quyền lợi được hưởng, dẫn đến lòng tin và sự ủng hộ dành cho BHXH, BHYT chưa cao”.
BHXH Việt Nam cần khẩn trương thực hiện những cải cách, giảm thủ tục hành chính, thời gian, chi phí quản lý. Hướng tới xây dựng các dịch vụ BHXH theo hướng cạnh tranh (nếu ai làm tốt, chi phí rẻ giao người đó làm, không nhất thiết phải có cả bộ máy cồng kềnh).
Đồng thời cần mạnh tay trong công tác loại bỏ tiêu cực. “BHXH Việt Nam sẽ đẩy mạnh rà soát các vụ việc tiêu cực. Đặc biệt là hoạt động tham nhũng, tiêu cực trong đấu thầu thuốc. Điều chỉnh việc in thẻ BHYT ghi rõ quyền lợi của người đóng BHYT liên tục 5 năm trở lên…”, ông Phạm Lương Sơn, cho hay.
Hiến Nguyễn
