Thu ngân sách vượt dự toán
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, năm 2021, trong điều kiện có nhiều khó khăn, thách thức, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, kéo dài, nhưng toàn ngành đã nỗ lực triển khai đồng bộ, hiệu quả các giải pháp chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. |
Thu ngân sách nhà nước năm 2021 ước đạt 1,563 triệu tỷ đồng, bằng 116,4% dự toán, tăng 3,7% so với thực hiện năm 2020. Chi ngân sách nhà nước năm 2021 ước đạt 1,879 triệu tỷ đồng, bằng 111,4% dự toán.
Đặc biệt, trong năm qua, Bộ Tài chính đã thực hiện các chính sách miễn, giảm, giãn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất ban hành khoảng 119,4 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ gần 120 nghìn doanh nghiệp và 20 nghìn hộ, cá nhân kinh doanh gặp khó khăn do tác động của dịch COVID-19.
Bên cạnh đó, tiếp tục kiểm soát chặt chẽ nợ công, tái cơ cấu nợ công theo hướng bền vững, dư nợ công tiếp tục nằm trong phạm vi giới hạn an toàn cho phép... Đến cuối năm 2021, dư nợ công khoảng 43,7% GDP, nợ Chính phủ khoảng 39,5% GDP, dư nợ vay nước ngoài quốc gia khoảng 39% GDP, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ dưới 23% tổng thu ngân sách nhà nước, trong phạm vi giới hạn an toàn cho phép.
Tuy nhiên, trong các mặt còn tồn tại, Bộ Tài chính cho biết, công tác cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp năm 2021 không đạt kế hoạch đề ra. Vẫn còn có khó khăn, vướng mắc ở các bộ, ngành, địa phương trong công tác cổ phần hoá, thoái vốn nhà nước, ảnh hưởng rủi ro đến nguồn thu ngân sách nhà nước.
Về nhiệm vụ trọng tâm trong năm nay, Thủ tướng đề nghị ngành tài chính chú trọng công tác tham mưu cho Chính phủ những vấn đề quan trọng như dự báo chiến lược về tài chính trên cơ sở bám sát thực tiễn, quản lý nhà nước về giá cả, phân bổ thu chi hợp lý; có tiêu chí phân bổ ngân sách cho các địa phương một cách công bằng, hạn chế tiêu cực, nhũng nhiễu.
Theo đó, mới thoái vốn nhà nước tại 18 doanh nghiệp với giá trị sổ sách là 1.665 tỷ đồng, thu về 4.402 tỷ đồng; phê duyệt phương án cổ phần hóa 04 doanh nghiệp, trong đó có 03 doanh nghiệp thuộc Tổng công ty Lương thực Miền Bắc và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, với tổng giá trị doanh nghiệp là 333 tỷ đồng, trong đó phần vốn của các tập đoàn, tổng công ty là 196 tỷ đồng.
Cân đối thu chi
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương và đánh giá cao những nỗ lực, quyết tâm cao của cả ngành Tài chính về những kết quả quan trọng đã đạt được trong năm qua. Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng chỉ rõ một số tồn tại hạn chế như: giải ngân vốn đầu tư công chưa đạt kế hoạch; cơ cấu nguồn thu chưa hợp lý; nợ thuế có xu hướng tăng; chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế còn chậm, nhất là các lĩnh vực ưu tiên; quản lý nhà nước về giá cả còn hạn chế; chưa có cơ chế, chính sách để khuyến khích đổi mới, sáng tạo, tạo động lực trong thu-chi ngân sách…
Năm 2022, kinh tế thế giới và trong nước được dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường do tác động của đại dịch COVID-19. Thủ tướng đề nghị, lãnh đạo ngành Tài chính cần tập trung rà soát, đánh giá kỹ việc triển khai thực hiện các mặt công tác, nhất là những hạn chế, tồn tại, nguyên nhân và rút ra bài học kinh nghiệm để làm tốt hơn, hiệu quả hơn trong thời gian tới.
Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu ngành Tài chính phải khuyến khích, đa dạng hoá thu ngân sách, khen thưởng kỉ luật ra sao để thu ngân sách không bị triệt tiêu. Để không như địa phương sợ thu năm nay cao, năm sau Bộ Tài chính lại giao thêm, không biết có hoàn thành được không. Như thế không khuyến khích đổi mới, sáng tạo. Đồng thời, phải giảm những khoản chi không cần thiết. “Trong lúc này phải thắt lưng buộc bụng chứ không thể chi tiêu thoải mái được", Thủ tướng nói.
Thủ tướng cũng yêu cầu chính sách phân bổ ngân sách cần phải được cân nhắc sao cho công bằng. “Tránh tình trạng quan hệ tốt thì được nhiều, quan hệ không tốt thì được ít. Từ đó sinh ra chuyện chạy vạy, bất bình đẳng”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính chấn chỉnh những vấn đề còn tồn đọng. “Những vấn đề nảy sinh như phát hành trái phiếu doanh nghiệp, tăng nóng thị trường chứng khoán chứa đựng nhiều rủi ro, trong đó có chỉ đạo quản lý chưa được tốt. Tôi đề nghị chấn chỉnh ngay, nếu không sẽ ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô, phải xử lý để làm lành mạnh hoá nền kinh tế của chúng ta", Thủ tướng chỉ đạo.
Thanh Hoa