Sáng nay, Quốc hội sẽ nghe Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án luật Đầu tư công (sửa đổi) và thảo luận ở Hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án luật Đầu tư công (sửa đổi).
Kể từ khi triển khai Luật Đầu tư công (năm 2015) đến nay, không năm nào hoàn thành kế hoạch giải ngân. Tại kỳ họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội sửa đổi khá nhiều nội dung về khái niệm, giải thích từ ngữ; sửa đổi, bổ sung cơ bản các quy định của Luật Đầu tư công hiện hành với số lượng các điều phải sửa đổi, bổ sung, loại bỏ chiếm tỷ lệ khá lớn.
Với tư cách người chủ trì thẩm tra Luật Đầu tư công, ông Nguyễn Đức Kiên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định những yếu tố khiến giải ngân chậm đầu tư công trong những năm qua không nằm trong nội hàm luật mà do tư duy cán bộ giao triển khai.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Đức Kiên |
Đại biểu Kiên cho rằng, bản thân mỗi bộ ngành, địa phương trên nguồn vốn trung hạn được phân, phải tự quyết dự án nào làm trước, dự án nào làm sau để mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất. Tuy nhiên thực tế, chúng ta vẫn chưa kịp chuyển đổi tư duy làm theo luật, theo kế hoạch cân đối với nguồn lực quốc gia.
“Hãy nhìn lại vốn trái phiếu của Chính phủ ở kho bạc gửi vào tổ chức tín dụng thì sẽ thấy trách nhiệm của bộ phận được phân công giải ngân triển khai đầu tư công lớn như thế nào đối với đất nước”, ông Kiên nói.
Từ phân tích trên, ông Kiên cho rằng, nếu còn tình trạng chưa làm tốt nhiều quy định về vốn đầu tư trung hạn, triển khai phân vốn, thì không thể nói tới những việc khác. Việc sửa Luật chỉ là hình thức chữa cháy chứ không thể đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công trong các năm khác”, Đại biểu Kiên nêu quan điểm.
Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân |
Ở một góc nhìn khác, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP. Hồ Chí Minh) cho rằng thực tiễn triển khai đầu tư công hiện nay vướng mắc không chỉ ở Luật Đầu tư công. Ở đây có cả sự mâu thuẫn giữa văn bản pháp quy ban hành trước với văn bản ban hành sau, tức là có sự “gấp khúc”, như với Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư.
Dẫn ví dụ từ dự án mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, sau 3 năm chuẩn bị, hiện đang phải làm lại dự án. Theo quy định của Luật Đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải không phải là đơn vị trình đề án, mà đề án này phải do Sở Kế hoạch và Đầu tư của TPHCM tham mưu cho UBND TP Hồ Chí Minh để trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư, rồi bộ này lại trình lên Chính phủ, rất phức tạp.
Đại biểu Đỗ Văn Sinh (đoàn Quảng Trị) lại quan tâm đến việc đội vốn ở các dự án đầu tư công.
Đại biểu Quốc hội Đỗ Văn Sinh |
Theo đại biểu này, tất cả các dự án đầu tư công đã và đang triển khai đều phải điều chỉnh vốn. Một năm cả nước có khoảng 2 nghìn công trình đầu tư công, trong khi đầu mối giải quyết thủ tục lại tập trung vào 2 bộ Kế hoạch và Đầu tư và bộ Xây dựng. Thậm chí nếu dự án phát sinh vốn lớn còn phải trình Quốc hội điều chỉnh.
“So với dự án tư nhân, đầu tư công đang đi ngược lại theo hướng: Làm dự án rất nhanh nhưng sai sót rất nhiều, triển khai chậm, hiệu quả lại rất thấp. Tuy nhiên, từ trước tới nay vẫn không có ai chịu trách nhiệm. Dự án chậm, kéo dài đội vốn cũng chả ai làm sao, tôi chưa thấy người đứng đầu nào bị xử lý”, đại biểu nêu quan điểm.
Thanh Hoa