Tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam (VBF) với chủ đề "Khôi phục và phát triển chuỗi cung ứng theo hướng bình thường mới", Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng năm 2022, chúng ta có những công việc thường xuyên cần phải làm nhưng khác năm trước là khôi phục nền kinh tế - xã hội trong điều kiện mới, dù diễn biến dịch bệnh còn phức tạp.
Nới lỏng thủ tục nhập cảnh cho chuyên gia
VBF năm 2022 đánh dấu 24 năm đối thoại giữa cộng đồng doanh nghiệp (DN), nhà đầu tư nước ngoài với lãnh đạo cấp cao của Chính phủ Việt Nam. Khác với nhiều năm trước, năm nay ngoài phần kiến nghị những khó khăn, vướng mắc khi đầu tư kinh doanh, cộng đồng DN nước ngoài tại Việt Nam còn đóng góp nhiều ý kiến để khôi phục nền kinh tế.
 |
|
Nới lỏng thủ tục nhập cảnh, mở cửa đường biên giới là vấn đề được nhiều doanh nghiệp kiến nghị. |
Bà Trần Thị Lan Anh, Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đánh giá năm 2022 được dự đoán tiếp tục là một năm đầy thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam. Kinh tế thế giới dù có dấu hiệu phục hồi nhưng không vững chắc. Qua khảo sát cộng đồng DN, VCCI đưa ra 10 kiến nghị đối với Chính phủ, như: tạo thuận lợi cho việc tiếp cận thông tin chính sách, quy định hỗ trợ DN; Hỗ trợ hiệu quả cho hợp tác xã, doanh nghiệp tiếp cận vốn để phục hồi sản xuất kinh doanh; Đơn giản hóa thủ tục nhập cảnh, đi lại cho lao động, chuyên gia...
Đối việc đơn giản hóa thủ tục nhập cảnh, đi lại cho lao động, chuyên gia, Tổng thư ký VCCI đề nghị Bộ, ngành rà soát quy trình đối với thủ tục nhập cảnh của chuyên gia nước ngoài theo hướng áp dụng giải quyết thủ tục trực tuyến, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục... Chính sách đối với chuyên gia nước ngoài cần thống nhất thực hiện giữa các địa phương trên toàn quốc.
Tương tự, ông Inoue Soichi, Chủ tịch Hiệp hội DN Nhật Bản tại Việt Nam cho biết, nhiều công ty Nhật Bản đã phải đối mặt với tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng do dịch COVID-19 và chính sách zero COVID-19 nghiêm ngặt. Do đó, Hiệp hội hy vọng chính sách sống chung với COVID-19 sẽ được tiếp tục triển khai và cải tiến để Việt Nam đạt được tăng trưởng kinh tế cao trong năm 2022.
Trong khi đó, ông Nitin Kapoor, Thành viên Hiệp hội DN Anh Quốc tại Việt Nam (BritCham) đồng thuận rằng các chính sách tiền tệ đúng đắn và sự hỗ trợ từ phía Chính phủ, các công ty và rộng hơn là nền kinh tế có thể nhanh chóng trở lại mức tăng trưởng và phát triển như trước khi đại dịch bùng nổ. Điều quan trọng hơn nữa là Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm và hành động của các nước khác để tối đa hóa hiệu quả và tốc độ phục hồi, cũng như đảm bảo đất nước không bị tụt hậu khi mở cửa lại nền kinh tế trong khu vực và toàn cầu.
Theo đó, một trong những yếu tố quan trọng của sự phục hồi này là việc mở cửa lại biên giới cùng với một bộ các quy tắc và quy định nhập cảnh quốc gia để cho phép các doanh nhân và khách du lịch quay trở lại một cách an toàn, một lần nữa đảm bảo rằng lợi thế cạnh tranh không bị từ chối và nhường lại cho các đối thủ trong khu vực.
Đại diện BritCham tại Việt Nam tin rằng việc hạn chế và loại bỏ các yêu cầu kiểm dịch và nối lại các điều kiện nhập cảnh trước đại dịch sẽ hỗ trợ không chỉ doanh nhân quốc tế mà còn các doanh nhân địa phương trong lĩnh vực du lịch và kinh doanh.
Ứng biến với thách thức 2022
Đặc biệt, ông Nitin Kapoor cũng đưa ra cảnh báo khi nền kinh tế toàn cầu phục hồi, lạm phát sẽ là một vấn đề quan trọng cần được giải quyết. Dữ liệu các năm trước đây cho thấy tỷ lệ lạm phát của Việt Nam thường cao hơn các quốc gia khác. BritCham tin rằng việc chú ý thường xuyên vào khía cạnh này trong chính sách kinh tế quốc gia để đảm bảo Việt Nam tránh không để tái diễn hiện tượng bong bóng tài sản làm đẩy cao lạm phát từng diễn ra từ năm 2010 đến năm 2012. Qua đó giúp ổn định nền kinh tế vĩ mô và tạo điều kiện thuận lợi cho tăng trưởng bền vững.
"Việt Nam cũng cần phải duy trì tập trung vào cải cách chính sách và tinh giản các quy trình hành chính. Cần lưu ý rằng chúng ta cũng nên có những kỳ vọng hợp lý và chấp nhận việc phục hồi không nhất thiết phải hoàn toàn suôn sẻ, việc đưa ra các chính sách và quy định thậm chí còn quan trọng hơn. Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ các bước tiếp theo từ trạng thái bình thường mới đến trở lại bình thường", ông Nitin Kapoor chia sẻ.
Ông John Rockhold, Chủ tịch Hiệp hội DN Hoa Kỳ tại Việt Nam thẳng thắn phản ánh Việt Nam vẫn đang thắt chặt việc cho phép nhập cảnh đối với hành khách là thương nhân đến công tác ngắn hạn. An toàn là ưu tiên hàng đầu nhưng hy vọng các thủ tục hợp lý sẽ được xử lý nhanh gọn hơn cho các giám đốc điều hành, các nhà đầu tư mới và các nhóm hỗ trợ kỹ thuật của doanh nghiệp để duy trì hoạt động và tạo điều kiện mở rộng và đầu tư mới.
Bên cạnh đó, về nâng cao môi trường đầu tư, yếu tố quan trọng nhất để tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi và để duy trì và phát triển chuỗi cung ứng sản xuất là môi trường pháp lý công bằng, minh bạch, có thể dự đoán và hợp lý hóa, coi trọng sự đổi mới - không chỉ để thu hút đầu tư mới mà còn để duy trì và tăng trưởng đầu tư đã có.
Theo bà Carolyn Turk, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB), để chuyển sang quốc gia phát triển, thu nhập cao, kinh tế Việt Nam cần nâng cao khả năng chống chịu, tính cạnh tranh và tính xanh của nền kinh tế.
Về tính kháng chịu của nền kinh tế, bà Carolyn Turk cho rằng năm nay, kinh tế Việt Nam sẽ đối mặt với hàng loạt thách thức như lạm phát tăng mạnh, dịch bệnh còn diễn biến khó lường. Do vậy, Việt Nam phải có biện pháp tiếp cận linh hoạt, đối phó với môi trường kinh doanh thường xuyên thay đổi.
Về khía cạnh tranh, Việt Nam cần nâng cao năng suất, chuyển đổi số, tạo ra môi trường để khu vực tư nhân có thể đầu tư mạnh mẽ. Đặc biệt, khó có quốc gia nào đạt được thu nhập cao mà không phải nâng cao năng suất...
Trước những chia sẻ của cộng đồng DN, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao những ý kiến tâm huyết, "trách nhiệm với Việt Nam, yêu Việt Nam và hiểu Việt Nam", nhấn mạnh yêu cầu xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, phục hồi nhanh, phát triển bền vững trong bối cảnh "bình thường mới". Đồng thời, Thủ tướng chia sẻ với những khó khăn, vướng mắc, mất mát, thiệt thòi, hy sinh của các DN, hiệp hội DN, tổ chức quốc tế do đại dịch trên toàn cầu cũng như tại Việt Nam.
Nhấn mạnh yêu cầu phục hồi nhanh, phát triển bền vững, Thủ tướng cho biết Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội với quy mô 350.000 tỷ đồng (khoảng trên 4% GDP) sẽ tập trung cho các nhóm nhiệm vụ, giải pháp chính như mở cửa nền kinh tế gắn với đầu tư nâng cao năng lực y tế, phòng, chống dịch bệnh; đảm bảo an sinh xã hội, việc làm; hỗ trợ phục hồi DN, hợp tác xã, hộ kinh doanh; đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng vào các dự án quan trọng, cấp thiết, có tính lan toả lớn; cải cách thể chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Xác định nguồn lực bên trong (gồm con người, tài nguyên thiên nhiên và truyền thống lịch sử văn hóa) là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định; nguồn lực bên ngoài (hỗ trợ về thể chế, tài chính, công nghệ, quản trị và trình độ nguồn nhân lực) là quan trọng và đột phá, Việt Nam đang tập trung cho 3 khâu đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực.
Thủ tướng giao các bộ, ngành, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu, phản hồi và xử lý các ý kiến, kiến nghị xác đáng tại Diễn đàn VBF trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, giải quyết những tồn tại, hạn chế trong khâu thực thi, tháo gỡ các rào cản về thể chế, quy định pháp luật, hỗ trợ tốt hơn cho cộng đồng DN và các tổ chức quốc tế, thúc đẩy phát triển và phục hồi chuỗi sản xuất.
Bà Amy Luinstra Quyền Giám đốc Quốc gia cấp cao Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) Việt Nam bước vào năm 2022 với không ít thách thức, như tốc độ tăng trưởng giảm, năng suất lao động bị ảnh hưởng, sự đứt gãy của chuỗi giá trị cung ứng, biến đổi khí hậu... Điều này đòi hỏi Việt Nam phải có những thay đổi chiến lược để có nền tảng tốt hơn. Theo đó cần làm sao nâng quy mô FDI, liên kết, tham gia giữa các DN FDI và trong nước để gia tăng chuỗi cung ứng. Các trụ cột là đổi mới, tăng cường số hóa, nâng cao kỹ năng của lực lượng lao động, thu hẹp khoảng cách của lực lượng lao động, thay đổi để hướng tới tăng trưởng xanh, bền vững.
Ông Alain Cany Chủ tịch Hiệp hội DN châu Âu tại Việt Nam DN châu Âu mong muốn Chính phủ Việt Nam tiến hành xa hơn và nhanh hơn trong việc tái mở cửa để Việt Nam có thể phát huy hết tiềm năng của mình với tư cách là một nước đi đầu trong lĩnh vực du lịch. Tôi muốn nhấn mạnh về một thông điệp của sự lạc quan. Việt Nam đang ở một vị thế mạnh mẽ nhất để phát triển thịnh vượng trong thời kỳ hậu đại dịch này. Các nền tảng cho 3 thập kỷ tăng trưởng kinh tế gần như không bị gián đoạn của Việt Nam vẫn còn vững chắc.
Ông Kim Han Yong Chủ tịch Hiệp hội DN Hàn Quốc tại Việt Nam Việt Nam đang đạt được những thành tựu quan trọng trong việc lấy lại đà tăng trưởng nhờ việc gia tăng kim ngạch thương mại và phục hồi nền kinh tế nhanh chóng bất chấp những hoàn cảnh khó khăn do đại dịch gây ra trong và ngoài nước. Để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phục hồi đầu tư trong tương lai, Việt Nam cần phải cung cấp một môi trường đáp ứng được các tiêu chuẩn toàn cầu để có thể nhanh chóng thích ứng được với những thay đổi của hoàn cảnh và đặc biệt là để cho các DN có thể đầu đư được một cách thuận lợi. |
Nhật Linh
