Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa tổ chức Hội nghị trực tuyến với cộng đồng doanh nghiệp (DN) và các địa phương về các giải pháp tiếp tục hỗ trợ DN, HTX trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Đây là lần thứ hai, người đứng đầu Chính phủ trực tiếp lắng nghe ý kiến của cộng đồng DN trên cả nước.
Nếu giãn cách xã hội kéo dài, DN sẽ sụp đổ
Theo ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch VCCI, trước thềm Hội nghị này, VCCI đã nhận được 357 trang báo cáo, kiến nghị đến từ 132 hiệp hội DN (bao gồm các hiệp hội trong nước, các hiệp hội nước ngoài, Liên minh HTX) và DN cả nước.
Cần có hướng dẫn cụ thể điều kiện tổ chức sản xuất an toàn trong tình hình mới để các địa phương và DN áp dụng trong thực tế. |
VCCI cho biết, dịch COVID-19 đã khiến mỗi tháng qua đi là cả chục ngàn DN phải đóng cửa, rời khỏi thị trường, chuỗi sản xuất bị đứt gãy, tổn thất của cộng đồng DN là vô cùng lớn và có nguy cơ kéo dài. Bức tranh chung của cộng đồng DN đang có sự suy giảm mạnh của quy mô hoạt động và sự gia tăng mức độ ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ các lĩnh vực, các ngành nghề sản xuất kinh doanh.
Theo phản ánh từ các hiệp hội DN của các ngành hàng liên quan đến xuất khẩu và sử dụng nhiều lao động, chỉ có từ 15-20% các nhà máy sản xuất cầm chừng do theo được “3 tại chỗ”, còn lại đến 80-85% số nhà máy phải ngừng sản xuất.
"Đợt bùng dịch thứ 4 tại Việt Nam diễn biến phức tạp, hiện đã ngấm sâu, lan rộng và không thể trở về trạng thái "Zero COVID", do đó nếu giãn cách xã hội mãi thì các DN sẽ sụp đổ", Chủ tịch VCCI đánh giá.
Vì vậy, Chủ tịch VCCI kiến nghị, chúng ta cần có tư duy mới, quan điểm mới, chiến lược mới, cách làm mới về chống dịch. Cụ thể, cần nhìn nhận các DN là một chủ thể trong ứng phó COVID-19, từ đó tin tưởng giao quyền và trang bị, nâng cao năng lực y tế tại chỗ cho các DN. Đồng thời, mặt trận kinh tế vững chắc là nền tảng cho chiến thắng trên mặt trận y tế, do vậy cần có chủ trương kiên quyết bảo vệ, hỗ trợ duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh an toàn của DN trong điều kiện sống chung với dịch.
Tuy nhiên trên thực tế, việc phục hồi sản xuất của DN lại đang đối mặt với rất nhiều khó khăn. Trước thềm cuộc gặp với Thủ tướng, 8 Hiệp hội DN đã cùng kiến nghị lên Thủ tướng để phản ánh về những bất cập tại Dự thảo hướng dẫn "thích ứng an toàn với dịch COVID-19".
Theo các Hiệp hội, Dự thảo trên còn một số vấn đề lớn do chỉ có một hướng dẫn chung, chưa tính đến sự khác biệt về tình hình dịch giữa các vùng trong cả nước nên thiếu tính linh hoạt như Thủ tướng chỉ đạo và nhiều quy định vẫn mang mục tiêu "Zero COVID-19" chứ chưa hoàn toàn là "Sống chung với COVID-19" nên chưa phù hợp.
Hướng dẫn lộ trình để DN khôi phục sản xuất
Phản ánh với Thủ tướng Chính phủ, ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS), cho hay hiện nhiều quy định trong dự thảo hướng dẫn "Thích ứng an toàn với dịch COVID-19" vẫn chưa hướng về sống chung với dịch, điều này có thể ảnh hưởng lớn tới kinh tế.
Theo đó, VITAS đề nghị cần mở cửa cho các đơn vị sản xuất kinh doanh đã tiêm đủ 1-2 mũi vắc xin cho người lao động; Bộ Y tế sớm ban hành hướng dẫn DN tự test nhanh cho người lao động, DN phải tự chịu trách nhiệm về kiểm soát dịch bệnh tại DN; Chính Phủ cần đảm bảo giao thông vận tải thông suốt cả nước từ Trung ương đến các địa phương, không bị tắc nghẽn; Phòng ngừa và điều trị người bị nhiễm bệnh phải đi đôi với phát triển kinh tế.
"Hiện tại, nhiều DN dệt may đã kiệt sức, nếu không mở cửa kinh tế kịp thời các DN có thể không trụ thêm được nữa" ông Giang cho hay.
Còn theo Hiệp Hội gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest), có hơn 50% DN ngành này phải ngừng, đóng cửa và giảm sản xuất. Do vậy, trong 3 tháng gần đây, giá trị xuất khẩu đã có sụt giảm đáng kể, bình quân 3 tháng 6,7,8 giảm hơn 16% so với các tháng liền kề trước đó. Riêng tháng 8 ước giảm hơn 22% so với tháng 7.
Để tháo gỡ khó khăn cho ngành gỗ, tại buổi đối thoại với Thủ tướng, đại diện Hiệp hội gỗ mong muốn các chính sách chống dịch cần được thực hiện thống nhất từ trên xuống. “Với quan điểm không thể có Zero COVID-19, chúng tôi mong muốn các chính sách khi ban hành phải hạn chế cách làm cực đoan, gây ảnh hưởng không tốt tới cộng đồng DN. Cùng với đó, phải có cơ chế kiểm soát các văn bản trước khi ban hành để hạn chế khó khăn khi ban hành văn bản”, đại diện Viforest kiến nghị.
Trong khi đó, ông Đặng Hồng Anh, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, chia sẻ DN đang chịu áp lực rất nhiều về chi phí, trong đó có chi phí xét nghiệm nhanh. Cũng giống như vắc xin, Hội Doanh nhân trẻ đề xuất Bộ Y tế chủ trì cùng các địa phương đàm phán trực tiếp với các nhà sản xuất bộ kít xét nghiệm nhanh để mua số lượng lớn đến 100 triệu bộ với chi phí gốc.
"Theo tôi được biết giá khoảng 1,5 USD/bộ. Nếu mua được giá gốc với số lượng lớn thì có thể tiết kiệm được cho ngân sách nhà nước hàng nghìn tỷ đồng", ông Hồng Anh nói.
Trước "tâm tư" của cộng đồng DN, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Chính phủ đã, đang, luôn và sẽ sẵn sàng đồng hành với cộng đồng DN. Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương nêu cao tinh thần, trách nhiệm, thực hiện nghiên cứu các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 105/NQ-CP với tinh thần hợp tác công tư chặt chẽ để phát huy đồng bộ nguồn lực của Nhà nước và DN; khẩn trương rà soát, sửa đổi điều kiện, quy trình, thủ tục tạo điều kiện thuận lợi cho các DN tiếp cận các chính sách hỗ trợ của Nhà nước.
Trong đó, Bộ Y tế khẩn trương ban hành Hướng dẫn lộ trình trở lại trạng thái bình thường mới và triển khai các hoạt động kinh tế - xã hội bảo đảm an toàn phòng, chống dịch COVID-19, tạo điều kiện thuận lợi cho các DN tổ chức sản xuất kinh doanh sớm nhất trong điều kiện bảo đảm an toàn phòng chống dịch. Trong đó, cần có hướng dẫn cụ thể điều kiện tổ chức sản xuất an toàn trong tình hình mới để các địa phương và DN áp dụng trong thực tế.
Nhật Linh