Phân tích giá điện của các nước trong khu vực, Bộ Công Thương cho rằng nhiều nước trong khu vực đều đã và đang trong tiến trình cải tổ ngành điện. Giá điện minh bạch, rõ ràng từng khâu: phát, truyền tải, phân phối và bán lẻ, các chính sách hỗ trợ đều thể hiện rõ ràng minh bạch.
Xem xét điều chỉnh giá điện theo quý khi chi phí nhiên liệu thay đổi. |
Đơn cử, biểu giá điện của Thái Lan được phân theo công suất tiêu thụ, mức điện áp, công suất tiêu thụ, bậc thang và biểu giá TOU cho các ngành. Đối với biểu giá điện sinh hoạt ở Thái Lan, thì mức tiêu thụ 150kWh được chọn làm mốc phân loại tiêu thụ điện bình quân 3 tháng liên tiếp và có thu phí cố định hàng tháng.
Hay giá bán điện ở Hàn Quốc được xây dựng cho các ngành như công nghiệp, giáo dục, nông nghiệp, chiếu sáng công cộng, dân cư và mức riêng cho khách hàng ngoài 4 ngành trên nếu nhu cầu điện từ 4kW đến dưới 300 kW. Đối với giá điện sinh hoạt, Hàn Quốc áp dụng biểu giá bậc thang đối với giá dịch vụ cố định và giá điện. Giá dịch vụ cố định 3 bậc và giá điện 3 bậc. Công suất thấp hơn 3kW.
Liên hệ với Việt Nam, Bộ Công Thương cho biết trải qua 15 năm, với 13 lần thay đổi, cập nhật hoàn thiện biểu giá, hiện tại giá bán điện đã được rút gọn, minh bạch, rõ ràng. Giá bán lẻ cho sinh hoạt chia làm 6 bậc.
Tuy nhiên, qua phân tích biểu giá điện hiện trạng của Việt Nam và một số nước trong khu vực, có thể thấy rằng biểu giá điện của một số nước trên có nhiều điểm tiến bộ hơn biểu giá điện hiện trạng của Việt Nam (giá điện theo 2 thành phần công suất và điện năng, giá điện điều chỉnh theo quý khi chi phi phí nhiên liệu thay đổi, có hệ số giảm giá khi dùng ít điện, không bù chéo giữa các nhóm khách hàng lớn, chỉ trợ giá cho đối tượng người già, thất nghiệp, đơn thân, tách bạch chi phí dịch vụ hỗ trợ thị trường, chi phí vận hành hệ thống và quản trị thị trường)...
Vì vậy, trong giai đoạn tới, Bộ Công Thương cho rằng cần phải nghiên cứu hoàn thiện biểu giá bán lẻ điện Việt Nam tham khảo các yêu cầu, nguyên tắc và tiêu chí như đơn giản, dễ hiểu, minh bạch, rõ ràng, dễ thực hiện. Phù hợp với tình hình ngành điện, thị trường điện và tình hình kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.
Mặt khác, tách chính sách xã hội ra khỏi giá điện (như đã đề ra tại Quyết định 28/2014/QĐ-TTg, theo đó quy định hộ nghèo, hộ chính sách xã hội được hỗ trợ tiền điện cho mục đích sinh hoạch, mức hỗ trợ hàng tháng tương đương tiền điện sử dụng 30kWh tính theo mức giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc 1 hiện hành. Giả sử mức hỗ trợ đó còn thấp thì có thể xem xét tăng lên, ví dụ 50kWh/tháng.
Đồng thời, các tiêu chí về biểu giá bán lẻ điện bậc thang có tác dụng khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm. Phù hợp với chính sách có liên quan của Nhà nước về sử dụng điện có thể kết hợp các đối tượng chính sách, đối tượng đặc biệt như người già.
Theo đó, Dự thảo trên đề xuất xem xét xây dựng giá bậc thang 2 thành phần công suất và điện năng. Xem xét thu phí cố định hàng tháng. Xem xét điều chỉnh giá điện theo quý khi chi phí nhiên liệu thay đổi.
Thy Lê