Tại Hội thảo lấy ý kiến DN dự thảo Luật sửa đổi Luật Đầu tư, Luật DN sáng 20/2, Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật BASICO, chia sẻ: gần như toàn bộ những thành công, thành quả, thành tích, thành tựu cải cách và phát triển kinh tế đều là nhờ ở sự sửa sai. Vậy thì rất cần sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư, Luật DN nói riêng và các Luật khác nói chung và sửa càng mạnh dạn, càng triệt để càng tốt.
Luật sư Trương Thanh Đức |
Nội dung sửa đổi qua 3 năm thi hành Luật là khá nhiều, với dự kiến sửa đổi, bổ sung và bãi bỏ tổng cộng 75 điều luật trên tổng số 289 điều của 2 Luật Đầu tư và Luật DN (kể cả việc thay thế cụm từ) và 9 Luật khác. Ngoài ra, đã sửa đổi 3 điều và 1 phụ lục Luật Đầu tư vào năm 2016.
Việc sửa đổi không phải là đổi mới, mà chủ yếu là sửa sai. Ví dụ, điểm b, khoản 1, Điều 1 của Dự thảo Luật bổ sung giải thích “Kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi” là lấy lại nguyên văn quy định tại khoản 2, Điều 4 về “Giải thích từ ngữ” tại Luật DN năm 2005 đã bị bỏ đi trong Luật năm 2014.
Những vấn đề bất cập từ lâu nhưng chưa được giải quyết trong Luật 2014, như không tập trung đăng ký kinh doanh tất cả các hoạt động kinh doanh không chỉ của DN mà của mọi pháp nhân.
Nếu việc sửa đổi còn luẩn quẩn, không rõ mục tiêu, sẽ dẫn đến nguy cơ còn phải sửa đổi nhiều nữa. Ví dụ DN nhà nước từ chỗ là 100% vốn nhà nước sang trên 50% theo Luật DN năm 2005, rồi đổi 100% theo Luật DN năm 2014 và giờ lại định quay về trên 50% (khoản 2, Điều 2 Dự thảo Luật).
Vì vậy, ông Đức kiến nghị cần bắt tay vào chuẩn bị sửa đổi lớn, viết lại Luật DN, thay đổi một cách căn bản quan điểm.
Trước mắt, sửa đổi những vấn đề cần thiết. Ngoài ra, còn nhiều vấn đề khác cần phải xem xét. Chẳng hạn, cần phải thừa nhận văn phòng ảo, thực ra là thật với hàng trăm, thậm chí hàng nghìn DN đăng ký tại một địa chỉ, với một vài trăm, thậm chỉ một vài chục m2. Mô hình này đã phát triển tương đối nhiều từ trước khi ban hành Luật DN năm 2014 và việc quản lý tốt hơn văn phòng trong ngóc ngách không tìm được. Theo đó, Luật cần phải quy định mở hơn, ví dụ không cần ghi biển hiệu như bình thường, DN kinh doanh văn phòng ảo.
Liên quan tới Luật Đầu tư, ông Đức cho rằng cốt lõi của Luật Đầu tư là Danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh, gắn với kinh doanh. Điểm a, khoản 1, Điều 1 của Dự thảo Luật giải thích “Đầu tư kinh doanh là việc bỏ vốn bằng tiền và các tài sản khác để kinh doanh”. Ngành nghề kinh doanh vốn được quy định trong các Luật DN trước đây.
Vì vậy, ông Đức kiến nghị bỏ Luật Đầu tư, đồng thời chuyển Danh mục ngành, nghề cấm và đầu tư kinh doanh có điều kiện quay lại Luật DN.
"Đương nhiên, mọi hoạt động đầu tư đều phải thực hiện các luật liên quan như Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Bảo vệ môi trường, Luật Phòng cháy, chữa cháy... Đầu tư của DN là quyền tự chủ của DN. Còn đầu tư của Nhà nước thì phải theo Luật Đầu tư công. Do vậy, chuyển những nội dung cần thiết về đầu tư sang Luật DN, có thể thêm 1 chương về đầu tư, trong đó có đầu tư nước ngoài", ông Đức chia sẻ.
Nhật Linh