 |
|
Cục Thuế TP. HCM đề xuất đánh thuế cho thuê chung cư, nhà ở riêng lẻ và chế tài xử lý các hành vi trốn thuế. |
Mới đây, Cục Thuế TP. HCM đã có kiến nghị UBND TP. HCM quản lý thu thuế trong hoạt động cho thuê căn hộ tại các chung cư, cao ốc. Những đối tượng được đề xuất bị thu thuế là các cá nhân, tổ chức cho thuê căn hộ, cho thuê nhà ở, cho thuê mặt bằng kinh doanh tại các chung cư; các cá nhân, tổ chức trực tiếp kinh doanh, cung cấp dịch vụ trong khu vực chung cư; cá nhân, tổ chức cho thuê văn phòng.
Mức xử phạt cao
Theo quy định hiện nay, nếu cá nhân cho thuê nhà có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm (8,3 triệu đồng/tháng) phải kê khai và nộp thuế. Tuy nhiên, trên thực tế, rất nhiều trường hợp cho thuê căn hộ chung cư, nhà riêng lẻ thời gian qua không khai thuế dù có thu nhập cao hơn 100 triệu đồng/năm.
Chị Hoàng Tú Quyên (Hai Bà Trưng, Hà Nội) mới chuyển công tác vào TP. HCM, thuê một căn hộ tại Vinhomes Central Park có giá 18 triệu đồng/tháng (216 triệu đồng/năm). Tuy nhiên, do chị không có nhu cầu lấy hoá đơn, nên chủ nhà không phải kê khai và nộp một đồng thuế nào.
Có trường hợp chủ nhà cho thuê nhà phố 30-40 triệu đồng/tháng (từ 360-480 triệu đồng/năm) cho hộ cá nhân thuê làm cửa hàng. Để "lách" thuế, chủ nhà đã nhờ người thuê đồng ý cho làm 2 hợp đồng: một hợp đồng cho thuê ghi giá thật, một hợp đồng giá thấp hơn nhiều.
Không chỉ tại TP. HCM, mà tại Hà Nội và nhiều tỉnh, thành khác trên cả nước đều có tình trạng chung là các hộ gia đình cho cá nhân thuê nhà đều không phải xuất hoá đơn, do người thuê không có nhu cầu, nên khoản thất thoát thu thuế ở mảng này hàng năm khá lớn.
Trước đây, theo quy định, cá nhân cho thuê nhà sẽ yêu cầu cơ quan thuế xuất hóa đơn để cung cấp cho người thuê. Nhưng quy định này sau đã bỏ, công ty thuê nhà cho nhân viên, chuyên gia ở chỉ cần có hợp đồng thuê giữa hai bên là có thể đưa vào chi phí hợp lý của doanh nghiệp.
Trước tình trạng này, Cục Thuế TP.HCM đã kiến nghị UBND TP.HCM quản lý thu thuế trong hoạt động cho thuê căn hộ tại các chung cư, cao ốc. Theo đó, cơ quan thuế sẽ làm việc với ban quản trị chung cư để cung cấp danh sách các hộ cho thuê căn hộ, các hộ trực tiếp kinh doanh tại chung cư, phối hợp với công an khu vực rà soát danh sách khai báo tạm trú, tạm vắng để tuyên truyền cho các chủ căn hộ có cho thuê nhà, căn hộ kê khai, nộp thuế cho thuê thông qua ban quản trị chung cư...
Đồng thời, vận động cá nhân, doanh nghiệp cho thuê nhà, thuê văn phòng cung cấp thông tin hợp đồng thuê nhà để có căn cứ xác định, so sánh giá cho thuê thực tế và giá theo kê khai nộp thuế của các hộ, cá nhân cho thuê mua nhà, căn hộ, cho thuê văn phòng.
Trong trường hợp số thuế được xác định trốn trên 100 triệu đồng sẽ bị phạt và có thể xử lý hình sự. Về mức phạt tiền, cơ quan thuế phạt từ 1 - 3 lần số thuế trốn, còn nếu vụ việc đã chuyển qua tòa án thì mức phạt cao nhất lên đến 4,5 tỷ đồng đối với cá nhân và 10 tỷ đồng đối với pháp nhân.
Tăng tính tự giác
Một lãnh đạo Cục Thuế TP. Hải Phòng cho biết, trước đây đã có quy định dưới 100 triệu đồng/năm thì không phải nộp thuế. Nếu người đi thuê cần hoá đơn thì mới kiểm soát được việc nộp thuế của người cho thuê nhà. Tuy nhiên, nhu cầu của nhiều cá thể, người sử dụng dịch vụ không cần lấy hoá đơn. Nếu thực tế giá thuê 10 triệu đồng/tháng, thì người cho thuê nhà cũng chỉ khai báo 1-2 triệu đồng/tháng, hoặc người cho thuê nhà khai báo cho ở nhờ.
Bà Tạ Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa và hộ kinh doanh cá nhân (Tổng cục Thuế) cho rằng, vấn đề này là tình trạng chung ở các cục thuế trên cả nước, đặc biệt là Hà Nội và TP. HCM là những địa bàn có nhiều hoạt động cho thuê nhà. Trách nhiệm người cho thuê nhà phải kê khai nộp thuế, nhưng nhiều trường hợp cá nhân cho cá nhân thuê không kê khai.
Phóng viên VnBusiness đặt câu hỏi: "Liệu đây có phải là lỗ hổng trong việc quản lý thu thuế cho thuê nhà?". Bà Phương Lan cho rằng, đây không phải là lỗ hổng. Yêu cầu quản lý thuế hiện nay là cá nhân tự khai tự nộp, giảm bớt các thủ tục hành chính phiền hà và tăng tính tự giác của người dân.
“Trước đây, cứ cá nhân cho thuê nhà phải kê khai, xuất hoá đơn. Nhưng đến nay, thủ tục hành chính đã được thay đổi theo hướng tăng tính tự giác, sau đó cơ quan thuế phải có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan có liên quan, tổ chức trên địa bàn để tổ chức quản lý, hướng dẫn người nộp thuế. Còn chính sách thuế không đánh giá là lỗ hổng, mà là xu thế quản lý thuế hiện nay”, bà Lan nói.
Phân tích thêm về vấn đề này, bà Lan cho rằng, ngay cả người cho thuê và đi thuê phải hiểu được trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của mình. Người đi thuê thanh toán tiền thuê sẽ đòi hỏi bên cho thuê thực hiện nghĩa vụ thuế tuỳ theo hợp đồng ký kết.
Hiện nay, tại các địa bàn như Tây Hồ hoặc trong các phố cổ ở Hà Nội với các trường hợp cho người nước ngoài thuê nhà, cơ quan thuế có thư ngỏ gửi đến chủ nhà và người thuê nhà. Thông thường, người thuê nhà vẫn yêu cầu chủ nhà khai hợp đồng thuế để đảm bảo quyền lợi cho mình. Trường hợp người cho thuê không ở địa bàn đó, cơ quan thuế vẫn đảm bảo thông suốt các thủ tục hành chính như kê khai thuế điện tử một cách dễ dàng.
Minh Trang
