Diễn biến đáng chú ý trên thị trường tiền tệ vừa qua là việc Ngân hàng Nhà nước đã mở lại kênh hút tiền qua kênh tín phiếu sau hơn 6 tháng tạm dừng.
Theo đó, trong ba phiên liên tiếp, nhà điều hành đã hút về gần 30.000 tỷ đồng với lãi suất từ 0,49% - 0,69%/năm tại các kỳ hạn ngắn dưới 1 tháng.
Duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng có kiểm soát
Theo nhận định của Công ty Chứng khoán SSI, việc Ngân hàng Nhà nước phát hành tín phiếu nhằm điều chỉnh trạng thái thanh khoản ngắn hạn trên hệ thống. “Lãi suất trúng thầu phiên đầu ở mức 0,69%, phiên sau ở mức 0,5% - thấp hơn tương đối nhiều so với lãi suất kỳ hạn 1 tháng trên thị trường liên ngân hàng và cho thấy, thanh khoản hệ thống đang khá dư thừa”, các chuyên gia tại SSI phân tích.
Tuy nhiên, SSI cũng cho rằng, diễn biến lãi suất trên thị trường 2, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm vẫn dao động trong biên độ hẹp (0,15- 0,18%). Áp lực về tỷ giá tiếp tục xuất hiện trong bối cảnh đồng USD mạnh lên toàn cầu.
 |
|
Việc Ngân hàng Nhà nước có tiếp tục phát hành tín phiếu hay không còn tuỳ thuộc vào thanh khoản của các ngân hàng. |
Do đó, động thái phát hành tín phiếu của Ngân hàng Nhà nước có thể được xem như là một cách thức nhằm điều chỉnh trạng thái thanh khoản ngắn hạn trên hệ thống và là hoạt động thường thấy từ các ngân hàng trung ương, và không đồng nghĩa với việc Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện đảo chiều chính sách tiền tệ.
Trong khi đó, trong bối cảnh tăng trưởng GDP vẫn đang kỳ vọng chưa có sự bứt phá và lạm phát vẫn trong tầm kiểm soát (thấp hơn lạm phát mục tiêu của Chính phủ), nhóm phân tích SSI không đánh giá cao khả năng Ngân hàng Nhà nước sẽ đảo chiều chính sách tiền tệ - mà sẽ nghiêng nhiều về việc thận trọng duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng có kiểm soát như hiện tại.
Mục đích của Ngân hàng Nhà nước là nhằm hút bớt thanh khoản thị trường 2 để giảm áp lực đầu cơ tỷ giá trong ngắn hạn và lượng hút cũng không quá nhiều (nếu so sánh với giai đoạn nửa cuối năm 2022) nhằm không gây ra căng thẳng thanh khoản trên thị trường 2 và hạn chế tác động lên mặt bằng lãi suất trên thị trường 1.
Bên cạnh đó, các chuyên gia SSI lưu ý rằng nghiệp vụ phát hành tín phiếu kì hạn là nghiệp vụ hút VND tại thời điểm hiện tại và sẽ bơm lại sau khi đáo hạn.
Còn theo ý kiến của ông Trần Ngọc Báu - CEO Wi Group, việc mở lại kênh phát hành tín phiếu là quyết định chính xác từ phía nhà điều hành để giảm thiểu đầu cơ tỷ giá trong hệ thống.
“Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ làm đồng thời cả 2 nhiệm vụ, một mặt hút bớt thanh khoản thị trường 2 để giảm áp lực đầu cơ tỷ giá của các ngân hàng thương mại trong ngắn hạn, lượng hút là vừa đủ để cân bằng tỷ giá bước đầu và không gây ra căng thẳng thanh khoản trên liên ngân hàng. Song song với đó là tiếp tục ban hành các chính sách giúp lãi suất thị trường 1 giảm và tín dụng khơi thông. Hành động này của Ngân hàng Nhà nước có thể kéo dài đến cuối năm, trước khi có những dấu hiệu mới đối với nền kinh tế”, ông Báu cho hay.
Đồng quan điểm, TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia cho rằng, động thái hút tiền của Ngân hàng Nhà nước chủ yếu là một giải pháp trong tình hình dư thừa thanh khoản. Hoạt động chào bán tín phiếu gần đây sẽ hỗ trợ một phần lãi suất liên ngân hàng và gián tiếp hỗ trợ tỷ giá, nhưng không nhiều.
Vị chuyên gia nhấn mạnh, đây là hoạt động bình thường của Ngân hàng Nhà nước và liệu cơ quan này có tiếp tục phát hành tín phiếu hay không còn tuỳ thuộc vào thanh khoản của các ngân hàng.
Tỷ giá có thể dao động trong khoảng 24.300 - 24.500 VND/USD?
Cũng theo SSI, trên thị trường trong nước, diễn biến tỷ giá USD/VND đã bật tăng mạnh theo xu hướng của chỉ số DXY và tương đồng với biến động của các đồng tiền khác trong khu vực. Tỷ giá liên ngân hàng kết tuần ở vùng VND 24.335 – tăng gần 100 đồng so với tuần trước đó – tương đương với 0,35%.
Tỷ giá niêm yết của Vietcombank cũng đã bật tăng 0,4% (hoặc 105) trong tuần qua trong khi đó tỷ giá tự do giao dịch ổn định hơn, quanh vùng VND 24.300 – VND 24.350 (tăng 90 đồng).
SSI cho rằng, việc chênh lệch giữa tỷ giá trên thị trường ngân hàng và chợ đen và mức độ biến động cho thấy, chênh lệch cung-cầu đang nghiêng nhiều trên thị trường liên ngân hàng – nhiều khả năng là do hoạt động đầu cơ chênh lệch tỷ giá từ các ngân hàng thương mại.
Còn theo Công ty Chứng khoán MB (MBS), đồng USD mạnh lên là nguyên nhân chủ yếu lý giải cho đà tăng của tỷ giá trong thời gian vừa qua. Các nhà đầu tư đang lo ngại sự phân cực ngày càng lớn giữa chính sách tiền tệ của Mỹ và ngân hàng trung ương các nước khu vực Châu Á, mà đại diện là Trung Quốc, Nhật Bản,… nên chuyển sự chú ý sang đồng USD, khiến chỉ số sức mạnh DXY index tăng liên tục trong 3 tháng gần đây và vượt mốc 105 điểm.
“Sau cuộc họp vào ngày 20/09, Fed tiếp tục giữ lãi suất ổn định nhưng củng cố lập trường diều hâu với việc tăng lãi suất một lần nữa vào cuối năm nay”, MBS nhấn mạnh.
Theo đó, các chuyên gia SSI duy trì quan điểm cho rằng, biến động của VND nghiêng nhiều về yếu tố mùa vụ và việc duy trì chính sách tiền tệ phân kỳ với các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới là yếu tố tạo ra áp lực lớn hơn đối với tỷ giá trong quý III.
SSI cũng cho rằng, điểm tích cực là vị thế của Ngân hàng Nhà nước tương đối khác so với thời điểm cùng kỳ năm ngoái (nhờ lượng dự trữ ngoại hối đã được bổ sung trong giai đoạn 6 tháng đầu năm) cũng như nguồn cung ngoại tệ tích cực như FDI giải ngân 8 tháng đạt 13,1 tỷ USD, tăng 1,5% so với cùng kỳ hay cán cân thương mại ước tính đạt thặng dư kỷ lục ở mức 19,9 tỷ USD.
Theo đó, MBS dự báo, tỷ giá có thể dao động trong khoảng 24.300 - 24.500 VND/USD trong những tháng cuối năm, với giả định Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất thêm 0,25 điểm % nữa trong tháng 11.
Thanh Hồng
