Xuất nhập khẩu khởi sắc, thu ngân sách hải quan tăng 11,7%

Thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 7/2024, số thu ngân sách của ngành Hải quan đạt 35.650 tỷ đồng, tăng 2,7% so với tháng 6. Số thu tăng do tổng kim ngạch xuất nhập khẩu chịu thuế của cả nước tháng 7 tăng 9,3% so với tháng 6.

Trong đó, kim ngạch một số mặt hàng nhập khẩu có trị giá lớn, thuế suất cao tăng mạnh như: Dầu thô tăng 28,6% về trị giá, làm tăng thu 438 tỷ đồng; điện thoại các loại và linh kiện tăng 26,6% về trị giá, làm tăng thu 198 tỷ đồng; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng khác tăng 18,9% về trị giá, làm tăng thu 808 tỷ đồng. Ô tô nguyên chiếc các loại tăng 9,6% về trị giá, làm tăng thu 476 tỷ đồng; linh kiện, phụ tùng ô tô tăng 23,2% về trị giá, làm tăng thu 344 tỷ đồng.

Trong 7 tháng đầu năm, nhập khẩu ô tô các loại tăng 9,6% về giá trị, giúp thu ngân sách tăng thêm 476 tỷ đồng.

Tính chung 7 tháng đầu năm, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hoá của Việt Nam đạt 440,45 tỷ USD, tăng 17,2% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, trị giá xuất khẩu đạt 227,49 tỷ USD, tăng 16% và trị giá nhập khẩu đạt 212,96 tỷ USD, tăng 18,5%.

Các nhóm hàng có trị giá lớn, thuế suất cao tăng mạnh như: Nhóm các mặt hàng nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất như: than, hóa chất và sản phẩm hóa chất, chất dẻo, sắt thép, nguyên phụ liệu dệt may, linh kiện điện tử, linh kiện ô tô… tăng 20,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Qua đó, làm tăng thu ngân sách khoảng 22.620 tỷ đồng. 

Nhóm dầu thô nhập khẩu đạt 8,03 triệu tấn, trị giá 5,07 tỷ USD, tăng 15,9% về lượng và tăng 19,7% về trị giá, làm tăng thu ngân sách khoảng 2.700 tỷ đồng.

Đặc biệt, hầu hết các đơn vị hải quan địa phương đều phản ánh số thu ngân sách nhà nước tăng so với cùng kỳ năm 2023 như Cục Hải quan Thanh Hóa tăng 31,18%; Bà Rịa - Vũng Tàu tăng 26,42%; Bắc Ninh tăng 21,70%, Hải Phòng tăng 8,8%...

Mặc dù vậy, là đơn vị chiếm số thu lớn nhất của toàn ngành, nhưng Cục Hải quan TP HCM vẫn đang chịu nhiều tác động từ tình hình kinh tế khiến số thu của đơn vị giảm 2,38%. Nguyên nhân được cho là một số mặt hàng có số thu ngân sách chủ lực lại suy giảm.

Điển hình như mặt hàng ô tô nguyên chiếc các loại, chiếm tỷ trọng khoảng 13% cơ cấu số thu ngân sách của Cục, tuy nhiên kim ngạch trong nửa đầu năm giảm tới 35,4%. Điều này dẫn đến số thuế phải thu ngân sách giảm gần 45% (khoảng gần 6.000 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Nguyễn Văn Ổn, Phó Cục trưởng Hải quan TPHCM, cho biết nguyên nhân khiến xe ô tô nhập khẩu giảm chủ yếu là do cung cầu thị trường và sức mua yếu, lượng xe hơi tồn tại cảng còn rất lớn. Nhiều mặt hàng nhập khẩu có thuế suất cao bị cắt giảm thuế, và sẽ còn giảm sâu hơn trong các năm sau theo lộ trình cắt giảm thuế quan đã cam kết trong các hiệp định thương mại tự do (FTA). Một số mặt hàng chịu ảnh hưởng của chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (từ 8-10%).

Trên toàn quốc, số thu ngân sách nhà nước 7 tháng đầu năm của toàn ngành Hải quan đạt 237.525 tỷ đồng, bằng 63,3% dự toán được giao, tăng 11,7% so với cùng kỳ năm 2023.

Mặc dù thu ngân sách trong 7 tháng năm 2023 khởi sắc, song Tổng cục Hải quan cho biết trong nửa cuối năm nay, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng tiếp tục được thực hiện, dự kiến làm giảm thu khoảng 18.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, ngành Hải quan thực hiện kỳ hoàn thuế nhập khẩu đối với linh kiện ô tô cũng sẽ làm giảm tổng thu khoảng 6.000 tỷ đồng. Đây là những thách thức khá lớn.

Trong năm ngoái, xuất nhập khẩu sụt giảm mạnh đã tác động đáng kể đến thu ngân sách của ngành. Tổng thu ngân sách nhà nước năm 2023 của toàn ngành ước đạt 376.000 tỷ đồng, bằng 86% dự toán được giao, giảm 16% so với cùng kỳ năm 2022.

Thanh Hoa