Dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia do Bộ Y tế chủ trì soạn thảo, trình Quốc hội lần đầu tại kỳ họp tháng 11/2018, đã qua hai lần thảo luận tại hội trường và dự kiến được Quốc hội xem xét, thông qua ngày 14/6 tới.
Chiều 3/6, Quốc hội đã tiến hành xin ý kiến đại biểu bằng hệ thống điện tử về ba nội dung của Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia. Tuy nhiên, sau hai lần lấy ý kiến, Quốc hội chưa "ngã ngũ" quy định việc uống rượu, bia của lái xe.
Vẫn chưa ngã ngũ
Đầu năm 2018, khi được đưa ra lấy ý kiến người dân, Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia quy định cấm quảng cáo rượu, bia từ 15 độ trở lên dưới mọi hình thức. Rượu, bia dưới 5 độ không được quảng cáo trên hầu hết loại hình báo chí và các thiết bị công nghệ; rượu, bia từ 5 độ đến dưới 15 độ chỉ được quảng cáo trên báo hình, báo nói từ sau 22h đến 6h sáng ngày hôm sau.
Bên cạnh đó, Dự thảo Luật cũng quy định không được bán rượu, bia trên mạng internet và máy bán hàng tự động; lập quỹ nâng cao sức khoẻ cộng đồng.
Sau thời gian tiếp thu các góp ý, Dự thảo Luật trình Quốc hội lần đầu vào tháng 11/2018 đã bỏ quy định bán rượu bia theo giờ; bỏ đề xuất lập quỹ nâng cao sức khỏe cộng đồng và không có khoản đóng góp bắt buộc với các cơ sở sản xuất, nhập khẩu rượu bia. Đặc biệt, thu hẹp thời gian cấm quảng cáo.
Tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV (từ 20/5 – 14/6/2019), Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia lần thứ hai được thảo luận tại hội trường trước khi thông qua tiếp tục bỏ một số quy định.
Cụ thể, đưa quy định cấm bán rượu bia trên internet ra khỏi văn bản trình Quốc hội, thay vào đó, Dự thảo quy định điều kiện bán theo hình thức thương mại điện tử.
Việc cấm quảng cáo chỉ còn áp dụng với rượu từ 15 độ cồn trở lên và truyền hình không được quảng cáo rượu, bia dưới 5,5 độ cồn từ 19h đến 20h hàng ngày. Quy định liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt cũng không còn.
Đáng chú ý, sau ba lần sửa đổi, hai trong ba nội dung của Dự thảo Luật không được thông qua do chưa quá bán, đó là nội dung 1, quy định liên quan đến việc uống rượu, bia của người điều khiển phương tiện giao thông khi tham gia giao thông (khoản 8 điều 5 của Dự thảo Luật); nội dung 2, quy định về việc hạn chế thời gian bán rượu, bia để tiêu dùng tại chỗ tại điều 5 của Dự thảo Luật.
 |
|
Vấn đề sử dụng rượu, bia được đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm |
Đang có sự hiểu lầm?
Tại nội dung 1, có một số ý kiến của đại biểu cho rằng do có lỗi kỹ thuật, chưa nghe rõ về cách sắp xếp hai phương án xin ý kiến và một số người chưa chuẩn bị kỹ. Vì vậy, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng đã đề nghị Quốc hội lấy ý kiến lại với phương án 1.
Chia sẻ với Thời báo Kinh Doanh bên hành lang Quốc hội, đại biểu Ngô Trung Thành (Đoàn Đắk Lắk) cho rằng đây mới chỉ là thí điểm, do đó những lần sau sẽ có sự chuẩn bị tốt hơn. Từng phương án đưa ra đòi hỏi phải xây dựng làm sao để đại biểu nắm sát thực với ý định của người soạn thảo, tránh sự hiểu nhầm.
"Lúc đầu, nhiều đại biểu tưởng có sự hiểu nhầm, nhưng khi biểu quyết lại, kết quả không có gì thay đổi, như vậy đại biểu nghiên cứu rất kỹ và rất trách nhiệm với quyết định của mình", đại biểu Thành nói.
Tuy nhiên, với ý kiến có hai phương án không quá bán do hoạt động soạn thảo không tốt, ông Thành cho rằng không hoàn toàn như vậy, bởi giữa hai quy định khác nhau sẽ có hai ý kiến khác nhau, có sự giằng xé trong việc cân đối giữa lợi ích từng phương án nên có sự chênh lệch khác nhau.
"Một phương án nhận được sự thống nhất tỷ lệ biểu quyết rất cao thì càng tốt, tuy nhiên theo Luật Tổ chức Quốc hội, phương án nào đạt 51% thì được thông qua. Tuy nhiên, cũng có trường hợp có thể biểu quyết không cao nhưng khi đi vào thực tiễn thì lại rất tốt", ông Thành nói.
Chia sẻ về hai nội dung chưa đạt quá bán, đại biểu Nguyễn Minh Đức (Đoàn Tp.HCM) chia sẻ, ông không bất ngờ với hai nội dung không quá bán, bởi ngay buổi thảo luận, về mặt nhận thức có nhiều người còn nghĩ rằng nó can thiệp vào việc sản xuất rượu bia, nhưng thực chất là Luật chỉ phòng chống tác hại của rượu, bia nhằm mục đích xây dựng để mọi người vẫn sử dụng rượu bia nhưng có chừng mực, đảm bảo sức khỏe bản thân và mọi hoạt động đều phải an toàn cho bản thân và xã hội.
Bên cạnh đó, đại biểu Đức cho rằng với "quy định đã uống rượu bia thì không lái xe" bao gồm cả xe máy và ô tô, xe đạp điện, thực tế trong Luật Giao thông đường bộ đã quy định rất rõ là đối với lái xe ô tô đã cấm tuyệt đối kể cả uống một giọt rượu cũng không được lái xe. Vì thế có thể các đại biểu chưa hiểu rõ và đầy đủ các phương án đưa ra trong Dự thảo Luật, cho nên dẫn đến việc phương án đưa ra không đạt quá bán.
Với nội dung thứ hai, ông Đức chia sẻ, quy định cấm không bán vào giờ đó nhưng nếu người muốn uống mua trước và để ở nhà hoặc chỗ nhậu thì việc cấm hay không cấm không có tác dụng. "Có thể nhiều người nghĩ như vậy nên mới không thông qua", ông Đức nói.
Thanh Hoa
