Tuần qua, ban lãnh đạo hai công ty đã cùng chắp bút cho một bài viết trên tờ San Francisco Chronicle, trong đó đưa ra một số đề xuất nhượng bộ để đổi lấy việc tiếp tục xếp loại các tài xế Uber và Lyft là các đối tác hợp đồng độc lập.
Đề xuất bao gồm điều chỉnh quy chế thù lao một cách minh bạch hơn, tăng một phần đãi ngộ và thành lập hiệp hội lái xe để bảo vệ quyền lợi người lao động.
Đề xuất sẵn sàng nhượng bộ
Sự “đoàn kết” hiếm có này diễn ra trong bối cảnh Uber và Lyft, cũng như nhiều ứng dụng khác trong nền kinh tế chia sẻ, phải đối mặt với những thách thức mới về pháp lý ở California, khi họ không thể tự mình phán xét vai trò của các lái xe như trước kia nữa.
“Tại California, chúng tôi có cơ hội được làm việc với các nhà lập pháp và các tổ chức lao động để tìm ra một giải pháp khác giúp duy trì khả năng làm việc độc lập của tài xế nếu họ muốn, trong khi vẫn cải thiện được chất lượng và độ an toàn trong công việc của họ”, CEO Uber - ông Dara Khosrowshahi và hai nhà đồng sáng lập Lyft Logan Green và John Zimmer cho hay.
Tuy nhiên, đại diện các tài xế chưa hài lòng với những đề xuất như trên và cho biết họ sẽ tiếp tục vận động để giới tài xế được đối xử như nhân viên đích thực của doanh nghiệp.
“Chúng tôi vẫn tin rằng việc được nhìn nhận là nhân viên có ý nghĩa rất quan trọng đối với người lao động trong nền kinh tế chia sẻ và với cả tương lai của nền kinh tế đó ở California”, tờ Financial Times dẫn lời ông Steve Smith - Giám đốc truyền thông của Liên đoàn Lao động California.
“Đề xuất của Uber/ Lyft là chưa thỏa đáng và thiếu các biện pháp bảo vệ quyền lợi mà người lao động xứng đáng được hưởng theo luật pháp hiện hành”, ông Smith nói thêm.
Dự luật mới của California đã được hội đồng bang thông qua và đang chờ chấp thuận của Thượng viện và Thống đốc. Trước đó, vào tháng 4/2019, tòa án tối cao bang ra phán quyết rằng doanh nghiệp muốn xếp loại người lao động chỉ là đối tác hợp tác thì phải đáp ứng một số tiêu chí, trong đó có tiêu chí là công việc mà người lao động đảm đương phải nằm ngoài hoạt động kinh doanh thông thường của doanh nghiệp đó.
Vấn đề của Uber và Lyft là mô hình kinh doanh của hai doanh nghiệp này khó đáp ứng đầy đủ các tiêu chí đó, đồng nghĩa với việc buộc phải tuân thủ luật pháp bang về tiền lương và đãi ngộ cho người lao động, ví dụ như đóng bảo hiểm thất nghiệp và an sinh xã hội.
![]() |
Uber và Lyft đang phải tạm thời dẹp sang một bên những hiềm khích |
Rủi ro cho doanh nghiệp
Cách làm lâu nay của Uber và Lyft - coi tài xế là đối tác hợp đồng - giúp tiết kiệm được khá nhiều chi phí, nhưng khiến người lao động cảm thấy bị đối xử bất công, dẫn đến kiện tụng rùm beng và thu hút sự chú ý từ các cơ quan quản lý trên toàn thế giới. Cả hai công ty đều thừa nhận việc thay đổi cách phân loại tài xế là rủi ro cho hoạt động của doanh nghiệp.
Các chuyên gia phân tích tại Barclays ước tính nếu Uber và Lyft phải phân loại các tài xế ở California là nhân viên công ty thì sẽ phát sinh thêm chi phí khoảng 3.600 USD cho mỗi tài xế mỗi năm. Việc này khiến lợi nhuận hoạt động của Uber giảm khoảng 500 triệu USD, còn Lyft là 290 triệu USD.
Kể từ khi chào bán cổ phần lần đầu ra công chúng, cả Uber và Lyft đều gặp không ít rắc rối khi các nhà đầu tư chất vấn về tính bền vững của hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Cổ phiếu Lyft giảm khoảng 19% so với mức 72 USD hồi IPO cuối tháng 3, trong khi Uber giảm 6% so với giá phát hành 45 USD hồi tháng 5.
California thường là bang tiên phong ở Mỹ trong việc khẩn trương xây dựng chính sách pháp luật đáp ứng tình hình mới, trong đó đặc biệt quan tâm tới đối tượng doanh nghiệp.
Thời gian qua, chính quyền bang này nhắm đến các đại gia công nghệ “sinh ra và lớn lên” ở đó và trong năm 2018 đã thông qua một trong những đạo luật về bảo mật dữ liệu được đánh giá là khắt khe chưa từng thấy.
Hải Châu