Bà Teresa Ribera - Bộ trưởng Đổi mới sinh thái Tây Ban Nha, cho biết biến đổi khí hậu đã đặt ra nhiều nguy cơ trực tiếp đến đất nước này và chính phủ quyết tâm loại bỏ khí thải độc hại, thúc đẩy quá trình hợp tác đa phương cũng như san sẻ trách nhiệm hành động với cộng đồng quốc tế.
Sai lầm trong quá khứ
“Khi nghĩ về các vụ cháy rừng ở California và Bồ Đào Nha, chúng tôi nhận ra đây chính là những điều mà các nhà khí tượng đã dự báo. Và, họ cũng dự báo như vậy đối với Tây Ban Nha. Điều này thật đáng sợ”, bà Ribera chia sẻ.
Một số vùng đất nông nghiệp của Tây Ban Nha có nguy cơ biến thành sa mạc khi lục địa nóng lên và nước trở nên khan hiếm hơn. “Nước ngọt sẽ dần cạn kiệt trong 20 năm tới, trừ khi chúng tôi thay đổi”, bà Ribera nói thêm.
Và, Tây Ban Nha quyết định thay đổi bằng một chiến lược có tên gọi Luật Biến đổi khí hậu và Chuyển đổi năng lượng, trong đó đặt ra nhiều mục tiêu sâu rộng để làm sao nền kinh tế Tây Ban Nha giảm dần sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, đồng thời hỗ trợ tài chính và đào tạo việc làm cho những người lao động bị ảnh hưởng.
Bên cạnh đó, Tây Ban Nha sẽ không cấp mới giấy phép thăm dò dầu khí ở vùng biển nước này và sẽ ngừng tất cả hoạt động khai thác dầu vào năm 2040. Xe hơi chạy xăng hoặc dầu diesel sẽ được thay thế dần. Sau năm 2040, sẽ chỉ còn xe điện và các loại phương tiện khác không phát thải được phép tiêu thụ ở Tây Ban Nha.
Với mục tiêu giảm dần việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch cho hệ thống điện, chính phủ Tây Ban Nha dự kiến tổ chức đấu thầu rộng rãi 3.000 MW năng lượng tái tạo mỗi năm. Việc đẩy mạnh năng lực lưu trữ năng lượng cũng sẽ được chú trọng.
Kế hoạch mới của chính phủ Tây Ban Nha đánh dấu một bước thay đổi lớn bởi con đường đến với năng lượng tái tạo ở quốc gia này không suôn sẻ lắm trong quá khứ.
Thậm chí Tây Ban Nha từng bị xem là một ví dụ kinh điển về chệch hướng trong chính sách năng lượng tái tạo. Nước này đã trợ cấp rất hào phóng cho năng lượng gió và mặt trời bắt đầu từ năm 2004, nhưng phải đột ngột dừng lại hết kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính.
Điều đó tác động mạnh đến các dự án đã xây dựng, gây thiệt hại tài chính cho nhiều nhà đầu tư năng lượng mặt trời. Thế là họ đâm đơn kiện chính phủ và đến tận thời điểm này, nhiều vụ việc vẫn chưa phân xử xong.
![]() |
“Trang trại năng lượng mặt trời” ở Sanlucar La Mayor - phía Bắc Tây Ban Nha |
Tiềm năng xuất khẩu
Đề xuất của chính phủ Tây Ban Nha đã nhận được sự ủng hộ của nhiều doanh nghiệp. Công ty điện lực IBdrola nhận định sẽ cần hơn 100 tỷ euro vốn đầu tư để hiện thực hóa các mục tiêu, trong đó phần lớn là dành cho năng lượng gió, mặt trời và thủy điện.
Ông Jose Ignacio Galán - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Iberdrola, cho biết: “Chiến đấu với biến đổi khí hậu là một nhiệm vụ toàn cầu cần phải được giải quyết ngay. EU đã dẫn đầu nỗ lực này trong nhiều thập kỷ. Bây giờ đến lượt Tây Ban Nha”.
Lightsource - một công ty phát triển năng lượng mặt trời có trụ sở tại London, đã tuyên bố sẽ mở một văn phòng ở Madrid. Nhận định Tây Ban Nha có tiềm năng tài nguyên năng lượng mặt trời gấp đôi so với Vương quốc Anh, Giám đốc điều hành Lightsource - Nick Boyle, cho rằng Tây Ban Nha là một thị trường thực sự thú vị. Đó là chưa kể viễn cảnh Tây Ban Nha có thể xuất khẩu năng lượng sang các nước châu Âu khác.
Ở chiều ngược lại, không phải là không có những ý kiến phản đối. Anfac - một hiệp hội ngành xe hơi Tây Ban Nha, kêu gọi bác bỏ dự luật mà theo họ là “đặt mục tiêu quá xa vời”.
Theo các chuyên gia, điểm khác biệt lớn trong kế hoạch lần này của chính phủ Tây Ban Nha là việc không cần dùng đến trợ cấp để năng lượng mặt trời có thể cạnh tranh về chi phí với các nguồn năng lượng truyền thống. Ước tính 30 - 40 GW năng lượng mặt trời mới sẽ được lắp đặt ở Tây Ban Nha từ nay đến năm 2030.
Hải Châu