Nhằm quyết liệt cắt giảm khí thải carbon và ô nhiễm không khí, Na Uy đã miễn hầu hết các loại thuế đối với xe hơi chạy điện và áp dụng hàng loạt chính sách ưu đãi như bãi đậu xe và các trạm sạc điện miễn phí, qua đó thúc đẩy người dân thay đổi tư duy và từ bỏ thói quen sử dụng động cơ diesel và xăng.
Khẳng định vị thế
Theo số liệu thống kê mà Liên đoàn Đường bộ Na Uy (NRF) vừa công bố hôm 2/1, tỷ lệ ôtô điện trong tổng doanh số xe hơi năm 2018 đã tăng lên 31,2% - một bước tiến tương đối dài so với con số 20,8% năm 2017 và chỉ 5,5% năm 2013. Trong khi đó, doanh số các loại xe chạy xăng và dầu diesel thì giảm mạnh.
Cụ thể, doanh số bán xe điện tăng 40% lên 46.092 xe, xe chạy động cơ diesel giảm 28%, xe chạy xăng giảm 17% và xe lai điện (có cả động cơ điện và động cơ đốt trong) không cắm sạc giảm 20%.
Trong số những xe điện bán chạy nhất ở Na Uy năm 2018, dòng xe Leaf bản nâng cấp của Nissan là số một, sau đó đến các sản phẩm xe con của BMW và Volkswagens hay xe sedan và SUV của Tesla.
Ông Oyvind Solberg Thorsen - người đứng đầu NRF, vẫn tỏ ra khiêm tốn khi cho rằng “đây là một bước tiến nhỏ tới gần mục tiêu năm 2025” và chặng đường vẫn còn dài vì 2/3 trong số gần 148.000 xe được bán trong năm 2018 ở Na Uy vẫn là xe chạy nhiên liệu hóa thạch hoặc là xe lai điện.
Ông kỳ vọng xe chạy điện sẽ chiếm thị phần nhiều hơn nữa trong tương lai vì vẫn còn nhu cầu đối với các loại xe điện thân thiện hơn, di chuyển được xa hơn, mẫu mã đa dạng hơn, cùng giá cả hợp lý.
Thành tựu trên một lần nữa khẳng định vị trí số một thế giới của Na Uy xét theo tiêu chí doanh số xe điện bình quân đầu người. Điều đó càng có ý nghĩa hơn, khi biết rằng Na Uy là nước sản xuất dầu khí lớn nhất Tây Âu và đang quyết tâm chuyển đổi sang một nền kinh tế “xanh”.
Sử dụng công thức tính có một chút khác biệt (thể hiện ở việc thống kê cả xe hybrid có sạc điện), số liệu của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho thấy thị phần của Na Uy là 39% trong năm 2017, vượt xa Iceland đứng thứ hai với 12% và Thụy Điển với 6%. Trong khi đó, Trung Quốc chỉ chiếm 2,2% thị phần, còn Mỹ là 1,2%.
 |
|
Trạm sạc xe điện bên đường tại Oslo, Na Uy |
Khả thi hay bất khả thi
Có hơi băn khoăn một chút, ông Erik Andresen - người đứng đầu Liên đoàn nhập khẩu xe hơi Na Uy, cho rằng sự bùng nổ của xe hơi điện đang làm giảm doanh thu thuế của Na Uy và chính phủ sẽ phải tìm cách để tăng nguồn thu ngân sách từ 5,3 triệu dân.
Viện Kinh tế Vận tải (ITE) - một đơn vị nghiên cứu trong lĩnh vực giao thông của Na Uy, lại không tự tin lắm về việc quốc gia này đạt được mục tiêu 100% xe xuất xưởng là xe không phát thải vào năm 2025.
“Nói một cách nghiêm túc, tôi nghĩ rằng điều đó không khả thi. Chủ yếu vì có quá nhiều người không có chỗ đậu xe riêng và sẽ không muốn mua một chiếc xe cắm sạc nếu không có trạm sạc ngay tại nhà”, chuyên gia kinh tế ITE Lasse Fridstroem nhận định. Ông Fridstroem cũng dự đoán xe điện “có thể chiếm được 75% thị phần, với điều kiện là chính sách thuế ưu đãi tiếp tục được áp dụng”.
Hiệp hội Xe điện Na Uy (NEVA) đương nhiên có quan điểm lạc quan hơn, khi cho rằng mục tiêu 100% là nằm trong tầm tay. Tuy nhiên, Chủ tịch NEVA Christina Bu vẫn có phần thận trọng: “Chúng tôi hiểu các trạm sạc điện là một vấn đề thực sự… và cũng có cả rủi ro thiếu hụt nguồn cung xe điện nữa”. Ông Christina Bu đồng thời cũng chia sẻ thực tế rằng một số khách hàng đã phải đợi hơn một năm mới được giao xe.
Tổng thể doanh số bán xe mới ở Na Uy đã giảm 6,8% trong năm 2018 xuống còn 147.929 xe, phá vỡ xu hướng tăng trong những năm gần đây, theo dữ liệu của NRF.
Tập đoàn Hyundai Motor dự đoán 2019 sẽ là một năm ảm đạm của doanh số xe hơi toàn cầu, sau khi kết thúc năm 2018 kém khả quan, trong đó chủ nghĩa bảo hộ thương mại đang làm tăng bất ổn và các thị trường lớn như Mỹ hay Trung Quốc không còn sôi động như trước.
Hải Châu
