Tại hội thảo lấy ý kiến của doanh nghiệp về “Dự thảo thông tư quy định tiêu chí đánh giá tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu” diễn ra ngày 4/12, nhiều doanh nghiệp (DN) cho rằng việc thay đổi Bộ tiêu chí đánh giá sự tuân thủ DN dự kiến sẽ tác động lớn đến các DN có hoạt động kinh doanh liên quan đến xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa.
DN muốn được cải cách hơn nữa
Phát biểu tại hội thảo, ông Quách Đăng Hòa - Cục trưởng Cục quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan), cho biết để bảo đảm tính hợp lý, khả thi và lợi ích của DN, Tổng cục Hải quan đang xây dựng, hoàn thiện Thông tư ban hành cơ chế đánh giá tuân thủ DN trong hoạt động XNK và Bộ tiêu chí đánh giá dùng để phân loại mức độ tuân thủ pháp luật của DN.
Hiện nay, ngành Hải quan đang đánh giá DN dựa trên ba luồng, là: Luồng xanh (được miễn kiểm tra kể cả hồ sơ và hàng hóa - chiếm 60%), luồng vàng (chỉ kiểm tra hồ sơ - chiếm 35%) và luồng đỏ (chiếm 5%).
Tuy nhiên, ông Hòa cho biết để hỗ trợ hơn cho DN trong công tác XNK, ngành Hải quan dự kiến sẽ phân loại DN thành 4 loại thay vì ba loại như hiện nay, là tuân thủ cao, tuân thủ trung bình, tuân thủ thấp và không tuân thủ.
“Quy định này giúp DN biết được ngành Hải quan đang nhìn nhận DN thế nào, đồng thời ngành Hải quan biết ưu tiên kiểm soát vấn đề gì với từng loại DN”, ông Hòa nói.
Có thể thấy, sự khác biệt của Dự thảo Thông tư lần này là DN sẽ tự đánh giá mình ở mức độ nào và có quyền kiểm tra, giám sát lại với sự đánh giá đó của cơ quan Hải quan với DN mình.
Theo nhìn nhận chung của DN, Dự thảo Thông tư về tiêu chí đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật của DN vẫn chưa hợp lý. “DN mong muốn được đơn giản hơn trong các thủ tục kiểm tra để đỡ tốn chi phí”, đại diện DN nói.
Đánh giá về Dự thảo Bộ tiêu chí này, nhiều DN cho rằng vẫn còn những quy định chưa phù hợp với các DN XNK.
 |
|
Tuân thủ pháp luật của DN trong hoạt động XNK là việc làm cần thiết |
Còn những quy định chưa phù hợp
Bà Tạ Thị Vân Hà - đại diện Hiệp hội Chế biến và XNK thủy sản Việt Nam, nêu ý kiến: “Hiện nay, các DN XK tôm phải chờ đợi kết quả kiểm tra chuyên ngành, có những trường hợp phải chờ đến 6 tháng. Vậy, khi chúng tôi chờ để có kết quả kiểm tra chuyên ngành thì chúng tôi lại tiếp tục bị đánh lỗi. Muốn giải quyết được vấn đề này, cơ quan kiểm tra chuyên ngành phải gửi kết quả đến cho cơ quan Hải quan bằng phương thức điện tử”.
Đồng quan điểm, ông Vũ Chu Hiền - Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), cho biết việc quy định tiêu chí đánh giá tuân thủ pháp luật và tổ chức đánh giá tuân thủ pháp luật của DN trong hoạt động XNK, quá cảnh hàng hóa là việc làm cần thiết trong hoạt động kinh tế đối ngoại.
Tuy nhiên, ông Hiền cũng chỉ ra rằng, trong Dự thảo Thông tư còn “quên” nêu trách nhiệm của cơ quan ban hành và đặc biệt là không có quy định chế tài cụ thể đối với những hành vi của các cơ quan này khi thực thi công vụ (cơ quan Hải quan có thể ra quyết định cưỡng chế (sai) đối với hoạt động XNK gây tổn thất cho DN, nhưng DN chỉ có thể đề nghị Hải quan rút lại quyết định cưỡng chế, còn tổn thất phải tự gánh chịu vì không có quy định cụ thể Hải quan phải bồi thường cho DN như thế nào).
Trong khi đó, bà Đặng Thị Bình An - Giám đốc công ty Tư vấn C&A, cho rằng nên đổi tên Thông tư thành: Thông tư Quy định tiêu chí đánh giá tuân thủ và tổ chức đánh giá tuân thủ pháp luật hải quan của DN trong thực hiện thủ tục hải quan, quản lý thuế đối với hoạt động XNK.
Ông Hoàng Quang Phòng - Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho rằng “Bộ tiêu chí mới đang xây dựng có những quy định ngoài tầm kiểm soát của hải quan, nó thuộc về lĩnh vực quản lý ngành nghề khác nhau, nên cần có sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan”.
Thanh Hoa
