Tại Nghị quyết 46/NQ-CP phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2017 vừa được ban hành, Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan xem xét, đề xuất chính sách tín dụng hỗ trợ tiêu dùng, nhà ở, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 7/2017.
Tín dụng BĐS “ẩn” trong tiêu dùng
Tại báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh 5 tháng đầu năm 2016, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, dư nợ tín dụng trong lĩnh vực bất động sản hiện đã tăng trưởng chậm lại, chỉ chiếm hơn 8% tổng dư nợ chung của toàn hệ thống.
Trong khi đó, báo cáo mới đây của Uỷ ban Giám sát Tài chính Quốc gia cho thấy, các ngân hàng đang rộng cửa cho cá nhân vay mua nhà với tỷ lệ tới 62%, trong khi đó, cho vay bất động sản với chủ đầu tư chỉ còn 38%. Như vậy, tín dụng bất động sản đang “ẩn” trong tín dụng tiêu dùng, với tốc độ tăng trưởng mạnh lên đến 30% và chưa có dấu hiệu chững lại.
Thời gian gần đây, tín dụng dành trực tiếp cho các chủ đầu tư, các dự án bất động sản giảm mạnh do Thông tư 06 của NHNN “siết” cho vay dài hạn, vay các dự án bất động sản.
Do đó, các ngân hàng đã chuyển sang hình thức cho cá nhân vay mua nhà, sửa nhà (chiếm 52,8%), đây cũng được xem là hướng đi mới, đánh trúng nhu cầu thực của khách hàng.
Hiện nay, có hai luồng ý kiến trái chiều xung quanh việc cho cá nhân vay mua nhà, sửa nhà. Một bên cho rằng về bản chất, đây vẫn là hình thức cho vay bất động sản, chỉ khác là chuyển từ cho doanh nghiệp sang cá nhân vay, số tiền cho vay sẽ từ hàng trăm tỷ xuống vài tỷ. Tuy nhiên, rủi ro từ việc cho vay bất động sản giữa hai hình thức này như nhau.
Vì vậy, việc xếp các khoản vay này vào lĩnh vực vay tiêu dùng, chứ không phải bất động sản là chưa hợp lý. Điều này sẽ làm cho con số tăng trưởng tín dụng bất động sản không được phản ánh đúng thực tế, bởi không phải tất cả các khoản vay cá nhân mua nhà đều là phục vụ nhu cầu thực. Sẽ có không ít trong số đó là đầu cơ, gây khó khăn trong quản lý.
Đại diện các ngân hàng cho rằng cho vay mua nhà, sửa nhà đang được xếp vào cho vay tiêu dùng, chứ không phải cho vay bất động sản. Do đó, tỷ lệ cho vay không bị hạn chế. Đại diện một ngân hàng thương mại cho hay: Hiện nay, hình thức cho cá nhân vay mua nhà cũng chưa được rõ ràng lắm, nhưng thực tế, đây cũng là lĩnh vực khuyến khích chứ không phải hạn chế vì đây là nhu cầu chính đáng của người dân.
Do đó, một số ngân hàng kiến nghị cơ quan quản lý không nên tính vào tăng trưởng bất động sản vì nguồn vốn này không tập trung vào phát triển các dự án, hay đầu tư kinh doanh bất động sản.
|
Các ngân hàng đang mạnh tay “rót” vốn cho khách hàng cá nhân có nhu cầu về nhà ở
Rủi ro nằm ở sự kiểm soát
Thị trường bất động sản đang ấm dần lên, nguồn vốn dành cho khách hàng cá nhân mua nhà ngày càng tăng, nhiều ý kiến lo ngại nếu không kiểm soát dễ xuất hiện “bong bóng bất động sản”.
Các chuyên gia cảnh báo, việc tập trung quá nhiều vốn vào lĩnh vực này có thể khiến kịch bản nợ xấu quay trở lại như trước đây. Mà lần này, tình hình sẽ càng tồi tệ, khi gánh nặng nợ nần không chỉ dồn vào một số nhà đầu tư, doanh nghiệp, mà sẽ trải rất rộng với nhiều hộ gia đình, cá nhân.
Trước lo ngại trên, một số ngân hàng thương mại cho rằng cho vay cá nhân mua nhà mức độ rủi ro sẽ thấp hơn do nguồn vốn cho vay ít, phù hợp với khả năng thanh toán của khách hàng.
Tuy nhiên, bất cứ chương trình tín dụng nào nếu ngân hàng không quản lý chặt chẽ khả năng trả nợ của khách hàng, dòng tiền, tài sản đảm bảo… thì dù cho có là lĩnh vực ưu tiên hay không thì rủi ro cũng được các ngân hàng kiểm soát hợp lý. Ngược lại, nếu ngay cả với những lĩnh vực ưu tiên nhưng ngân hàng không kiểm soát tốt thì vẫn sẽ gặp rủi ro.
Quan sát thị trường bất động sản có thể thấy, trong quý II, có rất nhiều dự án được khởi công, mở bán và “hồi sinh”, các thương vụ giao dịch, mua bán thành công chiếm tỷ lệ cao.
Theo nhận định của các công ty bất động sản, thị trường sôi động trở lại một phần nhờ vào nguồn vốn hỗ trợ thị trường của các ngân hàng và yêu cầu của Chính phủ về việc NHNN xem xét chính sách tín dụng nhà ở cho người dân.
Tại Nghị quyết 46/NQ-CP phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2017 vừa được ban hành, Chính phủ yêu cầu_Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan xem xét, đề xuất chính sách tín dụng hỗ trợ tiêu dùng, nhà ở, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 7/2017.
Huyền Anh
