Tại văn bản trả lời chất vấn Đại biểu Quốc hội Trần Hữu Hậu, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh đối với hoạt động ngân hàng, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, cho vay tiêu dùng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao chất lượng sống cho người dân thông qua việc cung cấp các khoản tín dụng để thúc đẩy tiêu dùng.
 |
|
NHNN sẽ tăng cường thanh tra, giám sát hoạt động của công ty tài chính |
Cho vay tiêu dùng hiện nay đến từ hai kênh là ngân hàng và các công ty tài chính. Theo quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng, công ty tài chính không được huy động tiền gửi của cá nhân, nguồn vốn hoạt động chủ yếu là vốn điều lệ, huy động trên thị trường tiền tệ, thị trường vốn; đối tượng khách hàng của công ty tài chính là các khách hàng có thu nhập trung bình hoặc thấp, không ổn định, hiểu biết về tài chính hạn chế, có nhu cầu vay với giá trị nhỏ, thời gian ngắn, mục đích vay phục vụ nhu cầu đời sống sinh hoạt hàng ngày, không có tài sản bảo đảm, rủi ro cao; quy trình, thủ tục cho vay đơn giản, thời gian giải ngân nhanh.
Việc cho vay được thực hiện thông qua việc mở điểm giới thiệu dịch vụ tại nơi cung ứng hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng để giới thiệu các sản phẩm cho vay tiêu dùng, thu thập thông tin, nhu cầu vay vốn của khách hàng nên cần đội ngũ nhân viên, cộng tác viên lớn, điều này dẫn đến chi phí thực hiện cho vay, quản lý khoản vay cao. Với các đặc thù trong hoạt động như vậy, mức lãi suất của các sản phẩm cho vay của công ty tài chính thường cao hơn lãi suất của các ngân hàng thương mại.
Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, rất nhiều người thu nhập thấp, công nhân lao động đã tìm đến các thông tin cho vay tiêu dùng được quảng cáo trên facebook hoặc zalo. Cứ nghĩ là vay tiền từ công ty tài chính như ngân hàng, nhưng sau đó nhiều người lao động mới “té ngửa” mình đã “sập bẫy” vay tiêu dùng lãi suất cao hoặc rơi vào tình trạng bị lừa đảo.
Thống đốc khẳng định, việc ra đời và tồn tại của các công ty tài chính tiêu dùng là phù hợp với nhu cầu thực tiễn, tạo điều kiện cho đối tượng khách hàng không đủ điều kiện tiếp cận dịch vụ cho vay của ngân hàng thương mại có cơ hội tiếp cận các khoản vay phục vụ nhu cầu đời sống, kích thích và thúc đẩy tiêu dùng của dân cư.
Bên cạnh đó, hoạt động cho vay tiêu dùng của công ty tài chính cũng đã góp phần mở rộng khả năng tiếp cận tín dụng của khách hàng ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa; hạn chế tình trạng “tín dụng đen”, cho vay nặng lãi ở các địa bàn này.
Do vậy, vấn đề đặt ra ở đây là cần có giải pháp quản lý để bảo đảm hoạt động của các công ty tài chính tuân thủ đúng các quy định pháp luật, mở rộng tín dụng tiêu dùng hiệu quả, đáp ứng tốt nhu cầu của người dân.
Trong công tác quản lý, NHNN ban hành các văn bản chỉ đạo, chấn chỉnh, trong đó, quy định rõ trách nhiệm của công ty tài chính, đảm bảo công khai, minh bạch, an toàn.
Tuy nhiên, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, qua phản ánh của các đơn vị chức năng và thông tin từ phương tiện thông tin đại chúng, NHNN thấy hiện nay có một số cá nhân, doanh nghiệp lập website, tạo ứng dụng cho vay có tên gây hiểu nhầm doanh nghiệp đó là công ty tài chính được cấp phép hoạt động. NHNN cũng nhận được đề nghị phối hợp cung cấp thông tin từ Cơ quan Cảnh sát điều tra đối với các vụ án lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của những công ty này.
Để bảo vệ quyền lợi của người dân nói chung và các công ty tài chính tiêu dùng được NHNN cấp phép nói riêng, NHNN đã có văn bản chỉ đạo các NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố chủ động báo cáo và đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố rà soát và yêu cầu các cá nhân, doanh nghiệp, các tổ chức khác đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp chỉ được thực hiện hoạt động ngân hàng khi được NHNN cấp phép, đảm bảo tuân thủ quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng. Đồng thời, yêu cầu không được sử dụng các cụm từ, thuật ngữ để quảng cáo các sản phẩm, dịch vụ là hoạt động ngân hàng khi chưa được NHNN cấp phép.
Đối với các công ty tài chính, NHNN cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục tăng cường quản lý, thanh tra, giám sát hoạt động của các công ty tài chính, nhất là các công ty tài chính tiêu dùng.
Huyền Anh
