Thực tế đã có thời điểm lãi suất liên ngân hàng tăng vọt, nhiều chuyên gia đưa ra dự báo nguyên nhân do thanh khoản ngân hàng có dấu hiệu căng thẳng. Tuy nhiên, hai tuần gần đây có những tín hiệu cho thấy thanh khoản trong hệ thống ngân hàng trở nên dồi dào.
Lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh
Bước sang tháng 7, cuộc đua lãi suất huy động vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Hàng loạt ngân hàng niêm yết lãi suất huy động kỳ hạn dài ở mức trên 8%/năm, thậm chí có nhà băng áp dụng mức 8,6%/năm cho kỳ hạn 24 tháng. Ngoài ra, một số ngân hàng còn phát hành chứng chỉ tiền gửi với lãi suất cao chót vót lên mức 9,1%/năm như VietABank.
Kỳ hạn ngắn cũng được điều chỉnh tăng. Hiện có 9 ngân hàng niêm yết mức lãi suất kỳ hạn 7 tháng trên 7% và 15 ngân hàng đẩy mức lãi suất ở kỳ hạn 5 tháng lên 5,5%/năm.
Phải chăng thanh khoản ở các ngân hàng đang căng thẳng? Các chuyên gia cho rằng việc trưng biển lãi suất chỉ là chiêu để các ngân hàng nhỏ thu hút khách gửi tiền. Thực chất, thanh khoản toàn hệ thống ngân hàng vẫn khá ổn định, biểu hiện là lãi suất liên ngân hàng và lãi suất tín phiếu liên tục giảm trong mấy tuần gần đây, lãi suất qua đêm cũng giảm còn 2,74%/năm.
Báo cáo hoạt động của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) 8 – 12/7 cho thấy doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng trong kỳ bằng VND đạt xấp xỉ 288.307 tỷ đồng, bình quân 57.661 tỷ đồng/ngày, giảm 3.382 tỷ đồng/ngày so với tuần từ 1 – 5/7; doanh số giao dịch bằng USD quy đổi ra VND trong tuần đạt khoảng 123.789 tỷ đồng, bình quân 24.758 tỷ đồng/ ngày, tăng 948 tỷ đồng/ ngày so với tuần trước.
Theo kỳ hạn, các giao dịch VND chủ yếu tập trung vào kỳ hạn qua đêm (63% tổng doanh số giao dịch) và kỳ hạn 1 tuần (21% tổng doanh số giao dịch).
Về lãi suất, so với tuần trước, lãi suất bình quân liên ngân hàng bằng VND trong tuần có xu hướng giảm ở hầu hết các kỳ hạn. Cụ thể, lãi suất bình quân kỳ hạn qua đêm, 1 tuần và 1 tháng giảm lần lượt 0,51%/năm, 0,38%/năm và 0,27%/ năm xuống mức 3,17%/ năm, 3,31%/năm và 3,56%/năm.
Cũng theo số liệu mới nhất của NHNN, tại ngày 22/7, lãi suất liên ngân hàng tiếp tục giảm. Theo đó, lãi suất VND qua đêm và 1 tuần (hai kỳ hạn được giao dịch nhiều nhất) ở mức lần lượt 2,74% và 2,92%/ năm, trong khi lãi suất kỳ hạn 2 tuần là 3,16%/ năm. Lãi suất liên ngân hàng giảm liên tục cho thấy thanh khoản của hệ thống đang ở mức dồi dào.
 |
|
Thanh khoản hệ thống ngân hàng đang ở mức dồi dào |
Không có sức ép về thanh khoản
Lãnh đạo một số ngân hàng thương mại cũng cho biết không chịu nhiều sức ép về căng thẳng thanh khoản, việc tăng lãi suất huy động nằm trong kế hoạch kinh doanh quý III và IV đã được hoạch định từ hồi đầu năm.
"Ngân hàng đang tích cực huy động vốn để có sẵn nguồn tiền nhằm đáp ứng nhu cầu cho vay ra trong nửa cuối năm", lãnh đạo một nhà băng chia sẻ.
Khảo sát từ thực tế có thể thấy việc tăng lãi suất huy động hiện nay chủ yếu diễn ra ở nhóm ngân hàng nhỏ. Chẳng hạn, VietCapital Bank đang áp mức lãi suất huy động là 8,6% dành cho khách gửi từ 24 tháng trở lên; SCB công bố biểu lãi suất là 8,55% cho kỳ hạn 13 tháng; PVcomBank là 8,5% cho kỳ hạn 13 tháng với khách gửi 500 tỷ đồng trở lên; Eximbank: 8,4% cho kỳ hạn 36 tháng, VPBank: 8,3% cho kỳ hạn 24-36 tháng; VietABank: 8,1% cho kỳ hạn 13-15 tháng.
Theo nhận định của các chuyên gia, việc tăng lãi suất huy động ở các ngân hàng hiện nay sẽ không tạo áp lực quá lớn với lãi suất cho vay, bởi mặt bằng lãi suất huy động của các ngân hàng nhỏ và ngân hàng lớn đang có khoảng cách khá xa. Cùng kỳ hạn, lãi suất ở nhóm ngân hàng lớn có thể thấp hơn từ 0,5 – 1.5%/năm.
Mặt khác, từ nay đến cuối năm, các ngân hàng cũng không thể "vung tay" cho vay, vì hạn mức tín dụng cả năm của nhiều nhà băng không còn dư dả.
"Đây cũng chính là yếu tố giúp giảm áp lực căng thẳng thanh khoản cho các ngân hàng trong những tháng cuối năm", một chuyên gia nhận định.
Bên cạnh đó, từ nay đến cuối năm, NHNN sẽ tiếp tục tăng cường mua ngoại tệ để dự trữ sẽ giúp lượng cung tiền gia tăng mạnh mẽ. Chính sách này cũng là một yếu tố quan trọng giúp thanh khoản trong hệ thống ngân hàng dồi dào trở lại trong hai tháng gần đây.
Với dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tiếp tục tăng mạnh cũng như dòng vốn đầu tư gián tiếp trên thị trường chứng khoán rót ròng với hàng loạt thương vụ M&A và cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước, lượng cung ngoại tệ sẽ tiếp tục dồi dào và tạo điều kiện cho NHNN tiếp tục mua mạnh ngoại tệ, từ đó thanh khoản VND có thể tiếp tục tăng trong giai đoạn tới.
Hoàng Hà
