Theo tìm hiểu của phóng viên VnBusiness.vn , trên địa bàn xã Hòa Kiến (TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên) có 3 HTX Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp.
Tạo động lực giúp HTX thúc đẩy hoàn thiện sản phẩm
Theo chuẩn NTM cũ, các HTX đã đạt tiêu chí 13. Nhưng theo chuẩn mới, các HTX này chưa đạt vì chưa có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực, bảo đảm bền vững và chưa xây dựng được vùng nguyên liệu đạt chứng nhận VietGAP thực hiện truy xuất nguồn gốc. Để hoàn thành tiêu chí số 13, xã Hòa Kiến đưa ra các phương án thực hiện gắn với phát triển kinh tế HTX.
UBND xã Hòa Kiến khuyến khích HTX Hòa Kiến 1 triển khai mô hình rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP. |
Ông Phạm Quốc Dung, Chủ tịch UBND xã Hòa Kiến, cho biết địa phương khuyến khích HTX Hòa Kiến 1 triển khai mô hình sản xuất rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP, vì đây là thế mạnh của HTX này, còn đối với 2 HTX còn lại thực hiện mô hình lúa chất lượng cao theo chuỗi giá trị. Đồng thời, địa phương đăng ký xây dựng sản phẩm bột dong riềng theo hướng OCOP, HTX nào đủ năng lực quản trị sẽ tiếp nhận triển khai.
Theo ông Tô Tấn Nguyên, Giám đốc HTX Hòa Kiến 1, thế mạnh của HTX là các sản phẩm rau. HTX cũng đã triển khai sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP cho bà con từ nhiều năm nay. Rau của thành viên HTX được khách hàng tin dùng, nhiều siêu thị cũng tới đặt hàng. Cái thiếu của HTX là xây dựng thương hiệu với bao bì, nhãn mác độc quyền và làm mã vạch truy xuất nguồn gốc…
Sở dĩ từ trước tới nay, HTX không làm vì sản phẩm của bà con vẫn tiêu thụ tốt. Muốn làm, HTX cần trang thiết bị chế biến, đóng gói, bảo quản… nhưng vốn không đủ. Đồng thời, để có vùng sản xuất ổn định lại phụ thuộc vào quy hoạch sử dụng đất của thành phố… Vì vậy, HTX mong muốn quá trình xây dựng NTM tạo điều kiện về vốn mua sắm máy móc công nghệ, hỗ trợ quy hoạch vùng sản xuất, giúp HTX có điều kiện xây dựng thành công thương hiệu rau an toàn Hòa Kiến.
Hiện, 2 xã của huyện Tuy An đăng ký đạt chuẩn NTM nâng cao là An Chấn và An Ninh Tây vẫn đang trong quá trình phấn đấu để hoàn thành tiêu chí số 13. Cả 2 xã đang trong quá trình hoàn thiện sản phẩm chủ lực.
Theo UBND huyện Tuy An, sau khi hoàn thành ứng dụng chuyển đổi số để thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm chủ lực và có vùng nguyên liệu tập trung được cấp mã vùng đối với nông sản chủ lực, các địa phương này sẽ hoàn thành xây dựng NTM nâng cao.
Thời cơ để các HTX chuyển mình
Theo ông Lê Thanh Lam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Phú Yên, trước đây, HTX chỉ cần hoạt động theo Luật HTX 2012 và hoạt động hiệu quả là địa phương đạt tiêu chí số 13. Với tiêu chí mới, cụ thể hơn thì HTX phải có chuỗi liên kết bền vững cho nông sản chủ lực gắn với sản phẩm hàng hóa đạt chuẩn về vùng nguyên liệu.
Vườn cây ăn trái của HTX Nông nghiệp công nghệ cao Dũng Lỗ Chài đạt vườn mẫu nông thôn mới. |
Yêu cầu với NTM nâng cao lại cao hơn, đòi hỏi HTX có sản phẩm OCOP xếp hạng, có ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số… Bản thân HTX rất khó đạt được, nhưng khi được hỗ trợ, các HTX dễ dàng hoàn thành. Cơ hội ở đây là HTX được ưu tiên lựa chọn nên sẽ được hỗ trợ từ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Thách thức ở chỗ, nếu HTX không chủ động nâng cao mình, địa phương chọn một tổ chức sản xuất khác như hộ gia đình, đơn vị kinh doanh… thì HTX sẽ bị bỏ lại.
Ông Nguyễn Hoàng Phố, Giám đốc HTX Nông nghiệp An Ninh Tây (huyện Tuy An) chia sẻ, HTX đang xây dựng sản phẩm gạo chất lượng cao theo hướng sản phẩm chủ lực của xã. Hiện, HTX chỉ mới sản xuất, làm mẫu mã bao bì thô đóng gói.
Nhờ đồng hành cùng chương trình xây dựng NTM nâng cao ở địa phương nên HTX được hướng dẫn thiết kế logo cho sản phẩm độc quyền, hỗ trợ một phần kinh phí mua máy móc trang thiết bị hoàn thiện dây chuyền chế biến. Thời gian tới, HTX còn được hỗ trợ ứng dụng chuyển đổi số cho truy xuất nguồn gốc…
Theo ông Phố, đây thực sự là cơ hội để đơn vị có được sản phẩm hàng hóa mang thương hiệu HTX. Đồng thời cũng là trách nhiệm không hề nhỏ, khi thương hiệu đó đại diện cho sự tồn tại và phát triển của vùng nguyên liệu chủ lực của xã, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống kinh tế của người dân.
Còn theo ông Ngô Quốc Dũng, Giám đốc HTX Nông nghiệp công nghệ cao Dũng Lỗ Chài (huyện Phú Hòa, Phú Yên), vườn cây ăn trái của HTX đạt vườn mẫu NTM, từ đây tạo uy tín nhất định với người tiêu dùng. Các loại cây trái như mãng cầu, mít… ở đây ngày càng được khách hàng trong và ngoài tỉnh biết tới. Với HTX, đơn vị quản trị thương hiệu nông sản này có thêm trách nhiệm mới đó là nâng cao sản phẩm để không chỉ tiêu thụ 5ha của HTX mà còn hỗ trợ tiêu thụ 30ha cho vùng sản xuất của bà con.
Đăng Khôi