Trong chuyến công tác thăm mô hình sản xuất của HTX Hồng Xuân, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự cho biết, Liên minh HTX Việt Nam đang tiến hành thực hiện kế hoạch thí điểm xây dựng mô hình HTX, Liên hiệp HTX cung ứng nông sản an toàn Việt Nam. Theo đó, sẽ có 27 chuỗi giá trị được xây dựng, trong đó có chuỗi trái cây. Vải Lục Ngạn được lựa chọn là một trong những sản phẩm để xây dựng thí điểm chuỗi giá trị này.
Liên minh HTX - bao tiêu hỗ trợ
Theo Chủ tịch Võ Kim Cự, qua tìm hiểu thực tế, nhiều nông dân ở Lục Ngạn phản ánh, vải năm nay được mùa, được giá, sản lượng tăng. Chủ tịch nhận định đây là điều đáng mừng, tuy nhiên, muốn phát triển bền vững phải xây dựng chuỗi giá trị cho sản phẩm. Chủ tịch đã trao đổi trực tiếp với Giám đốc HTX nông nghiệp Hồng Xuân và thống nhất cao việc Liên minh HTX Việt Nam sẽ hỗ trợ HTX tiêu thụ sản phẩm.
Chủ tịch Võ Kim Cự khẳng định: Chỉ cần sản phẩm vải của Hồng Xuân sản xuất đạt tiêu chuẩn quy định của Nhà nước về ATTP, thì Liên minh HTX Việt Nam sẽ kết hợp với các Liên hiệp HTX, các tổng công ty thu mua, bảo quản, chế biến tiêu thụ vải để tạo thị trường cả trong và ngoài nước, làm đầu kéo kết nối xây dựng mối liên hệ này, xây dựng thành công chuỗi giá trị sản phẩm.
Bước đầu, HTX Hồng Xuân sẽ đứng ra bao tiêu sản phẩm cho các THT, trang trại sản xuất vải sạch, từ đó bàn với Liên minh thực hiện chủ trương xây dựng chuỗi giá trị thông qua liên hiệp tiêu thụ. Việc cam kết tiêu thụ sẽ được ký thông qua văn bản, với thời hạn 3 - 5 năm. Nếu chuỗi giá trị này được thực hiện thành công, Liên minh HTX Việt Nam sẽ mở rộng quy mô ra cả huyện Lục Ngạn.
Chủ tịch Võ Kim Cự (phải) và Giám đốc Phạm Văn Dũng trong vườn vải của HTX Xuân Hồng
Tìm "đầu ra"
Với 5 ha vải sản xuất theo quy chuẩn GlobalGAP, mỗi năm HTX Nông nghiệp sản xuất và kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hồng Xuân (Lục Ngạn, Bắc Giang) cung ứng khoảng 150 - 200 tấn vải chất lượng cao ra thị trường. Vải của HTX thậm chí còn đáp ứng được đầy đủ tiêu chí, đòi hỏi khắt khe về vải xuất khẩu sang các thị trường khó tính, như Austrailia, Nhật Bản, Hoa Kỳ… Tuy nhiên, như bao HTX khác, Hồng Xuân đang bị “nghẽn” ở khâu tiêu thụ.
Đến thăm vườn vải của gia đình ông Nguyễn Thanh Đoạt - thôn Kép 1 (xã Hồng Giang, huyện Lục Ngạn) vào một ngày cuối tháng 6, dưới thời tiết ngoài trời gay gắt lên tới 400C, chúng tôi được mục sở thị những vườn vải lúc lỉu, từng chùm quả sai trĩu trịt, mọng đỏ.
Ông Đoạt phấn khởi cho biết, năm nay mảnh vườn rộng 1 ha chuyên trồng vải nhà ông cho quả chất lượng, đẹp mã, giá bán cao hơn hẳn năm trước. Từ đầu mùa đến nay, 1 kg vải được thương lái vào tận vườn thu mua với giá xấp xỉ từ 40.000 -45.000 đồng/kg. Sở dĩ vải của gia đình ông bán được giá cao như vậy, vì ông là thành viên của HTX nông nghiệp sản xuất và kinh doanh dịch vụ tổng hợp Hồng Xuân. Hơn một năm nay, gia đình ông đã sản xuất vải theo tiêu chuẩn GlobalGAP.
Chia sẻ về tính ưu việt của phương pháp sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP, ông Phạm Văn Dũng - Giám đốc HTX Hồng Xuân, cho biết những năm trước, hầu hết các thành viên của HTX sản xuất theo lối truyền thống, năng suất, chất lượng quả vải không cao. Nhưng một năm trở lại đây, HTX vận động các thành viên áp dụng sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP, bước đầu thu hiệu quả.
Phải nói rằng, vải trồng theo quy chuẩn chất lượng GlobalGAP cho quả chất lượng hơn hẳn trồng theo phương pháp truyền thống: quả to đều, thơm ngon, không bị sâu đục cuống, mẫu mã đẹp, chất lượng đáp ứng đủ tiêu chuẩn ATTP có thể XK ra thị trường nước ngoài, nên nhờ đó giá bán cao hơn hẳn so với vải thông thường. Ông Dũng cho biết, vải của HTX đã có mặt tại hệ thống siêu thị Hapro trên địa bàn Hà Nội và cũng đang cùng huyện Lục Ngạn tham gia Tuần lễ tiêu thụ vải thiều Bắc Giang tại Thủ đô.
Sản xuất sạch, quả vải chất lượng cao, nhưng Giám đốc HTX còn nhiều trăn trở về những khó khăn mà HTX đang gặp phải. Theo ông Dũng, hiện người nông dân chưa gặp được DN, người tiêu thụ. Sản phẩm vải sạch của HTX mới vào siêu thị với số lượng ít, còn lại phần lớn vẫn phải bán trôi nổi trên thị trường, không tránh khỏi cảnh bấp bênh. Nhiều DN cả trong và ngoài nước đến thăm vườn vải của HTX, nhưng số lượng mua không nhiều. Nhìn chung, HTX và DN vẫn chưa gặp được nhau.
Với những bước triển khai quyết liệt của Liên minh HTX Việt Nam trong thí điểm xây dựng một số mô hình HTX, Liên hiệp HTX cung ứng thực phẩm an toàn, đây sẽ là “cánh cửa” cho các HTX như Xuân Hồng tìm được lối ra cho sản phẩm
Thu Hường