Ở thôn 2 và thôn 6 của xã Trà Giang tập trung chủ yếu nhiều gia đình ở vùng núi phía Bắc di dân vào sinh sống. Từ khi con đường bê tông được xây dựng, có cầu bản và cầu treo nối đôi bờ sông Trường đã mở ra cơ hội giao thương phát triển kinh tế cho người dân. Từ đó, nhóm các hộ dân có quê gốc ở Thanh Hóa đã về quê mang giống mía mưng bản địa vào trồng và nhân giống.
Phủ tím đất nghèo
Cây mía mưng có vỏ tím, ruột trắng, ăn ngọt, mềm. Thời gian đầu, một số hộ dân sinh sống tại thôn 2, thôn 6, xã Trà Giang đã đem mía trồng thử nghiệm trên các bãi đất màu mỡ, phù sa ven sông, suối.
 |
|
Nhờ mía tím, nhiều hộ dân xã Trà Giang đã vươn lên thoát nghèo (Ảnh: TL) |
Sau thời gian trồng thử nghiệm, thấy hiệu quả kinh tế từ cây mía mưng cao hơn hẳn các loại cây hoa màu và cây keo, nhiều hộ gia đình gốc Thanh Hóa ở thôn 2 và thôn 6 cũ đã chọn cây mía mưng làm cây trồng chủ lực với diện tích gần 10ha.
Thấy hiệu quả cao mang lại, gia đình ông Vũ Thế Việt và bà Trương Thị Tuân (quê Thanh Hóa) cũng học hỏi kinh nghiệm, chủ động về quê đưa giống mía mưng vào trồng trên vài sào đất màu chuyển đổi, rồi dần dần nhân rộng diện tích lên 1,5ha. Nhận thấy khí hậu, đất đai vùng này còn phù hợp trồng cây ăn quả, gia đình bà Tuân chuyển đổi đất trồng keo sang trồng sầu riêng, măng cụt, bưởi…
“Các tháng mùa hè không có mía để bán, người ta đánh xe tới tận rẫy chặt mía và chở đi, tiền bán mía có ngày đạt cả chục triệu đồng. Những tháng mưa, mỗi ngày rẫy nhà tôi bán ra 1 xe ba gác mía kiếm được vài trăm nghìn đồng. Từ chỗ thiếu ăn, thiếu mặc, chúng tôi có được cơ ngơi như ngày nay cũng nhờ rẫy mía. Mỗi năm, gia đình tôi thu nhập gần 300 triệu đồng chỉ tính riêng từ cây mía”, bà Tuân phấn khởi cho biết.
Bà Lê Thị Nghị – Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn 2 cho hay, cây mía mưng đã giúp người dân nơi đây thoát nghèo nhanh chóng. Hộ trồng ít thì vài sào, nhiều thì lên cả mẫu như hộ ông Đinh Trọng Nhất, ông Đinh Trọng Tình, Trịnh Văn Bằng, Vũ Thế Việt…
Xây dựng thương hiệu bản địa
Diện tích trồng mía mưng của xã hiện vào khoảng trên 10ha. Thời gian qua, xã đã khuyến khích người dân phát triển thêm một số diện tích trồng mía ở thôn 4 (cũ) để nâng hiệu quả kinh tế, tuy nhiên việc nhân rộng khó khăn vì khan hiếm mía giống.
 |
|
Thu hoạch mía tại hộ gia đình ông Đinh Trọng Nhất (Ảnh: TL) |
Với mục đích nâng cao giá trị thu nhập, định hướng xây dựng thương hiệu, chuỗi sản phẩm vào siêu thị, cửa hàng sạch…, THT trồng mía mưng xã Trà Giang vừa được thành lập với 7 thành viên, trong đó có các hạt nhân trồng mía lâu năm gồm: Đinh Trọng Nhất, Đinh Trọng Tình và Trịnh Văn Bằng...
Ngoài ra, hộ ông Vũ Thế Việt và một số hộ được khuyến khích tham gia THT sản xuất, tạo chuỗi sản phẩm đặc trưng của địa phương. Từ đó, nhiều thành viên đang tính tới việc đăng ký thương hiệu, tạo sản phẩm mía được róc vỏ, thái khúc nhỏ, đóng bao hoặc hộp hút chân không, gắn nhãn mác, đưa vào siêu thị tiêu thụ.
Ông Nguyễn Trọng Dược - Phó Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Bắc Trà My cho biết, ngày trước, cây mía trồng ra chủ yếu bán lẻ ở địa bàn huyện, nay vươn ra được nhiều nơi, đầu ra cơ bản ổn định. Thế nhưng, người trồng mía hiện nay vẫn còn tự phát, cây mía chủ yếu bán lẻ, chưa tạo chuỗi liên kết, gắn với thị trường tiêu thụ ổn định và chưa đa dạng sản phẩm.
Vừa qua, xã Trà Giang đã chọn cây mía mưng để xây dựng thương hiệu sản phẩm bản địa. Theo đó, xã đã khuyến khích người trồng mía cần liên kết tạo chuỗi giá trị, không chỉ bán lẻ mía cây mà cần chế biến, đầu tư máy róc vỏ mía, máy thái mía thành khúc nhỏ, đầu tư bao bì, hộp đạt chuẩn, gắn nhãn mác để đưa sản phẩm vào siêu thị, cửa hàng sạch.
Tuy còn nhiều khó khăn cần vượt qua, nhưng việc xây dựng thương hiệu cho mía mưng Trà Giang chính là cơ sở tạo sản phẩm OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm) trong năm 2020 này.
Nhật Nam
