Cây bèo tây (lục bình) vốn quen thuộc với người dân miền sông nước từ lâu, cây lục bình có mặt khắp trên các kênh, sông và đây là loại cây sinh trưởng mạnh. Khi người dân chủ động nuôi trồng thì cây lục bình trở thành nguồn nguyên liệu để làm nên các sản phẩm đa dạng, hợp thị hiếu người tiêu dùng trong và ngoài nước, mang lại sinh kế cho nhiều người.
Hướng đi mới để thoát nghèo
Tại tỉnh Hậu Giang, một trong những người khởi nghiệp từ cây lục bình là bà Lê Thị Ngọc Thu, Giám đốc HTX Đan đát lục bình Thanh Tú, xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy.
Cây lục bình trở thành nguồn nguyên liệu để làm nên các sản phẩm đa dạng, mang lại sinh kế cho nhiều người. |
Bà Thu bộc bạch: “Trước đây, bản thân tôi cũng chỉ biết làm ruộng nhưng thấy thu nhập không đáng kể. Tôi thấy người anh ở thị trấn Kinh Cùng, huyện Phụng Hiệp làm nghề đan đát lục bình mang lại hiệu quả kinh tế cao nên quyết định đi học nghề và làm đan đát lục bình. Năm 2003, tôi xin thành lập Tổ đan đát lục bình và từ hiệu quả bước đầu, đến năm 2005 xin phát triển lên thành Tổ hợp tác và đến năm 2008 phát triển lên thành HTX”.
Hiện nay, HTX có 12 thành viên và có 65 thợ làm việc thường xuyên tại HTX. Ngoài ra, HTX còn phát triển được 4 tổ đan đát ở các xã Vĩnh Thuận Đông, thị trấn Vĩnh Viễn, huyện Long Mỹ và xã Vĩnh Thuận Tây, huyện Vị Thủy với hơn 100 thành viên.
Bình quân mỗi tháng, HTX sử dụng 2 tấn nguyên liệu lục bình, giúp lao động kiếm thu nhập từ 5-7 triệu đồng/tháng. Gắn bó với nghề gần 16 năm qua, chị Nguyễn Ngọc Dung, ở ấp 10, xã Vị Thắng, vui vẻ cho hay: “Khi có HTX đan lát lục bình hình thành, tôi đã xin tham gia vào làm việc. Tôi thấy việc làm này rất tốt, những lúc nhàn rỗi thì tôi đến đan. Nhờ đó mà tôi có thêm thu nhập ổn định hàng tháng, giúp gia đình tôi có cuộc sống thoải mái hơn, trang trải một phần chi phí sinh hoạt”.
Không riêng các phụ nữ trong gia đình, ngay cả những người đàn ông cũng tận dụng những lúc không ra đồng chung tay phụ giúp vợ, giúp mẹ đan đát lục bình kiếm thêm thu nhập. Trong 65 lao động thường xuyên làm việc tại HTX, trong đó phân nửa số lao động là nam giới. Ông Nguyễn Văn Trãi, ở ấp 10, xã Vị Thắng cho biết: “Tôi thấy việc đan đát lục bình đã giúp nhiều người ở đây có thu nhập ổn định và không ràng buộc thời gian. Vì vậy, sau mỗi vụ lúa, tôi có thời gian rảnh nên nhận làm gia công thêm những sản phẩm đòi hỏi cần có sức mạnh hơn như đế bàn, ghế. Tôi làm được gần 3 năm nay, mỗi tháng kiếm hơn 3 triệu đồng. Tuy số tiền không lớn nhưng cũng phụ trợ tiếp vợ con”.
“Các mặt hàng được đan thủ công từ cây lục bình tuy đơn giản nhưng bền đẹp, đều là những sản phẩm thân thiện với môi trường như giỏ xách, thùng vuông, rổ, chậu hoa… Để giúp nghề đan đát lục bình cũng như các loại sản phẩm đan đát thủ công của HTX được nhiều biết đến và phát triển bền vững, HTX đã đăng ký xây dựng các sản phẩm đạt chuẩn OCOP. Đồng thời, tiếp tục xúc tiến thương mại, đầu tư máy móc, thiết bị hiện đại làm ra sản phẩm đạt chất lượng tốt nhất, nhằm tăng thu nhập cho thành viên và người lao động”, bà lê Thị Ngọc Thu chia sẻ.
Tạo việc làm, nâng cao thu nhập
Trên địa bàn huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long, HTX Thủ công mỹ nghệ Quyết Thắng ở xã Bình Ninh chuyên sản xuất các sản phẩm thủ công mỹ nghệ từ cây lục bình. Cây lục bình trước đây chỉ dùng làm thức ăn nuôi lợn, nhưng nay đã trở thành cây giúp các hộ dân nghèo ở Tam Bình thoát nghèo.
Các HTX đã tận dụng cây lục bình, tạo ra sản phẩm hàng hóa chất lượng cao nhằm tăng thu nhập, ổn định cuộc sống, thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo tại địa phương. |
Bà Phạm Thị Tơ, Giám đốc HTX Thủ công mỹ nghệ Quyết Thắng kể, xã Bình Ninh có tới hơn 30% số hộ không có đất nông nghiệp để canh tác, hoặc có đất nhưng phải cầm cố. Những năm trước đây, bà Tơ cũng như đông đảo phụ nữ trong xã Bình Ninh không có việc làm, thuộc diện hộ nghèo.
Từ năm 2009, bà Tơ được Hội phụ nữ huyện tạo điều kiện tham gia học lớp dạy nghề đan lục bình phối hợp với Doanh nghiệp tư nhân Hòa Phú mở, sau đó được doanh nghiệp này giao hàng gia công tại nhà.
Thấy hàng thủ công mỹ nghệ dễ làm, nên bà Tơ vận động mọi người thành lập tổ hợp tác, ban đầu có 15 người, đều là các hộ nghèo, cùng nhau sản xuất các sản phẩm từ lục bình, sau đó tất cả đều thoát nghèo. Nhờ ăn nên làm ra, đến năm 2014, bà Tơ tập hợp được 60 người cùng thành lập HTX Thủ công mỹ nghệ Quyết Thắng.
Chị Huỳnh Thị Kim Hơn (ấp 1, xã Hòa Thạnh) là một thợ giỏi với kinh nghiệm nhiều năm. Chị Hơn cho hay, trước đây gia đình chị là hộ nghèo, sinh kế chỉ trông chờ vào hơn 1 công lúa không đủ lương thực để ăn, thức ăn thì chỉ là rau tự trồng trong vườn nhà sinh sống qua ngày, ngoài ra không có thu nhập nào khác. Từ khi đến HTX học nghề đan lục bình, nay mỗi ngày chị đạt thu nhập từ 150-250 nghìn đồng, cuộc sống gia đình nhờ thế cũng khá hơn.
Chị Nguyễn Thị Như Thủy (ấp An Hòa B, Bình Ninh) chia sẻ: “Tôi trước đây đi làm mướn nhưng bây giờ không ai mướn nữa, lúa cũng gặt xong rồi nên tôi đi học đan để kiếm thêm tiền cho con đi học. Giờ tôi làm gia công đan lát loại sản phẩm hộp vuông từ lục bình cho HTX, thời gian để hoàn thành sản phẩm này khoảng 1,5 tiếng đồng hồ, được trả công 35 ngàn đồng/sản phẩm”. Trung bình, một tháng chị Thủy kiếm được 4,5 triệu đồng.
Ông Nguyễn Quốc Thái, Chủ tịch UBND huyện Tam Bình cho hay, hiện nay, nghề đan lục bình đã mang đến cho cuộc sống nơi đây những màu sắc mới. Cây lục bình đã được đặt tên là cây xóa đói giảm nghèo, tạo công ăn việc làm cho lao động nhàn rỗi ở nông thôn, cho thu nhập cao hơn thu nhập chính là nghề nông. Không chỉ giúp cho lao động nhàn rỗi ở nông thôn có thêm thu nhập ổn định, cải thiện đời sống, nghề này còn tạo ra những sản phẩm thân thiện với môi trường giúp giảm ô nhiễm môi trường, giảm tác động của biến đổi khí hậu.
“Trong thời gian tới, huyện sẽ khuyến khích thành lập các mô hình HTX gắn với tăng trưởng xanh, nhằm tăng thu nhập, ổn định cuộc sống, thực hiện mục tiêu xóa đói, giảm nghèo tại địa phương”, ông Nguyễn Quốc Thái nói.
Kim Yến