Chiềng Lao là một trong những địa phương có điều kiện thuận lợi về diện tích mặt nước hồ thủy điện Sơn La trong việc đánh bắt thủy sản và nuôi cá lồng.
Tận dụng lợi thế này, người dân nơi đây đã đầu tư lồng bè nuôi cá, liên kết các nhóm hộ, thành lập HTX nuôi thủy sản, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế, góp phần nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững.
Mỗi lồng cá thu 10 triệu đồng
Là một tỉnh miền núi, trước đây ở Sơn La việc phát triển thủy sản rất ít và chủ yếu là các gia đình nông dân tự nuôi tại ao nhà với diện tích và sản lượng thấp. Đến năm 2011, Sơn La chưa hề có một HTX thủy sản nào hoạt động.
Thực hiện Dự án di dân tái định cư thủy điện Sơn La, hàng trăm hộ dân của các bản trên địa bàn xã Chiềng Lao thuộc vùng lòng hồ đã nhường đất phục vụ xây dựng công trình thủy điện. Vì vậy, một phần diện tích đất canh tác của người dân bị thu hẹp và vùng mặt nước ngập lại mở ra một hướng mới cho phát triển nghề nuôi cá lồng.
Năm 2011, 8 lồng cá đầu tiên của 8 hộ dân được hỗ trợ từ nguồn vốn sự nghiệp kinh tế huyện đã mang lại hiệu quả kinh tế cao. Bên cạnh đó, các hộ nuôi cá đã đầu tư hệ thống lồng cá kiên cố bằng sắt, tăng thời gian sử dụng.
Trong quá trình nuôi cá, các hộ dân đã tận dụng nguồn thức ăn phong phú tại địa phương, kết hợp trồng cỏ voi phục vụ nuôi thủy sản. Với thời gian nuôi từ 7 tháng đến 1,5 năm, mỗi lồng cho thu hoạch khoảng 5,5 tạ cá, sau khi trừ chi phí, cho thu nhập khoảng 10 triệu đồng/lồng.
Ông Đoàn Quang Mạnh - Chủ tịch UBND xã Chiềng Lao, cho biết: Cùng với sự hỗ trợ theo Nghị quyết 88 của HĐND tỉnh, xã đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh cho cá.
Nhiều hộ dân đã mạnh dạn đầu tư vốn, con giống nuôi cá lồng. Chính vì vậy, số lượng lồng nuôi cá tăng từ 173 lồng năm 2016 lên 273 lồng năm 2018 tại 9 bản trên địa bàn xã.
Không chỉ phát triển nuôi cá lồng hộ gia đình, hiện xã còn thành lập 2 HTX nuôi thủy sản. Trong đó, HTX Bình Minh được thành lập năm 2016, trên cơ sở liên kết các nhóm hộ sản xuất tập trung với 7 thành viên đầu tư 56 lồng nuôi. HTX tập trung phát triển các loại cá truyền thống như Trắm cỏ, Rô phi đơn tính, Diêu hồng... và một số loại cá đặc sản như Nheo, Lăng vàng, Trắm đen.
 |
|
Mô hình nuôi cá lồng ở Chiềng Lao |
Hướng phát triển bền vững
Anh Cà Văn Siêng - Giám đốc HTX Bình Minh, cho biết: Hiện nay, cá Nheo thương phẩm của HTX được bán với giá 70.000 đồng/kg; Rô phi đơn tính 45.000 đồng/kg; Trắm cỏ 90.000 đồng/kg, sản lượng trung bình 3 tạ/tháng.
Do chủ yếu bán nhỏ lẻ trên địa bàn xã, huyện và cung cấp cho một số nhà hàng kinh doanh ẩm thực, một số thương lái địa phương và huyện Than Uyên (Lai Châu), nên đầu ra cho sản phẩm từ cá chưa ổn định.
Hiện nay, vấn đề đầu ra cho sản phẩm đang gặp khó khăn bởi các HTX chưa ký được hợp đồng bao tiêu sản phẩm, cá đến kỳ thu hoạch, hoặc đánh bắt bán tại địa phương, một số xã lân cận hoặc đợi các nhà hàng có nhu cầu.
“Chúng tôi mong muốn các cấp, các ngành tăng cường hỗ trợ các HTX phát triển nghề nuôi thủy sản, sản xuất theo chuỗi, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm và tìm được đầu ra ổn định cho sản phẩm”, anh Siêng chia sẻ.
Nghề nuôi cá lồng ở Chiềng Lao đã mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, tạo việc làm cho lao động địa phương. Tuy nhiên, trong kế hoạch phát triển, quan điểm của xã là không phát triển ồ ạt.
Để phát triển bền vững gắn với ổn định đầu ra cho sản phẩm, các ngành chức năng cần khuyến khích, xây dựng thương hiệu cá lồng Sơn La theo tiêu chuẩn VietGAP.
Đề ra một số giải pháp phát triển nuôi trồng thủy sản gắn với bảo vệ môi trường sinh thái bền vững, tăng cường công tác quản lý chất lượng cá giống và kiểm dịch cá giống nhập vào; nâng cao chất lượng nguồn thức ăn cho thủy sản nhằm hạn chế chất thải ra môi trường nuôi và môi trường xung quanh; nhân rộng mô hình nuôi bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.
Hà Xuyên
