Sự chủ động trong công tác quy hoạch sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị, đẩy mạnh ứng dụng kỹ thuật vào canh tác đang trở thành nền tảng giúp nông dân xã Sông Lô, TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ xây dựng thành công nhiều mô hình chuyên canh tập trung, hiệu quả cao.
Nâng cao giá trị nhờ chuyên canh
Với mục tiêu mở rộng các vùng chuyên canh, xã Sông Lô đã chủ động phát huy thế mạnh tự nhiên của từng vùng, tập trung xây dựng các mô hình sản xuất lớn, áp dụng quy trình sản xuất hữu cơ, an toàn sinh học theo tiêu chuẩn VietGAP, đồng thời đẩy mạnh liên kết tiêu thụ sản phẩm.
Cụ thể, trong trồng trọt, xã chủ động mở rộng diện tích trồng lúa chất lượng cao, khuyến khích sản xuất liền vùng, cùng trà, cùng giống, chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, tăng diện tích trà xuân muộn trên 75% và trà mùa sớm trên 60% tổng diện tích gieo cấy.
Cùng với phát triển cây lúa chất lượng cao, xã Sông Lô đã đẩy mạnh chuyển đổi những diện tích trồng màu không hiệu quả sang trồng các loại cây cho giá trị kinh tế cao, dần hình thành một số mô hình phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa.
Có thể kể đến các mô hình nổi bật như thâm canh một số giống dưa thơm, dưa lưới trong nhà màng có ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt với diện tích 2,5ha, trồng chuối Tây Thái Lan diện tích trên 50ha, trồng bưởi Diễn, bưởi da xanh trên diện tích 5ha... cho hiệu quả kinh tế trên 150 triệu đồng/ha/năm.
Sản xuất chuyên canh giúp nông dân dễ dàng áp dụng cơ giới, kỹ thuật, qua đó nâng cao hiệu quả kinh tế. |
Điển hình, hơn 5 năm qua, anh Phan Văn Định, thành viên Tổ hợp tác nông nghiệp Sông Lô đã xây dựng thành công mô hình phát triển kinh tế tổng hợp cho hiệu quả cao.
Theo anh Định, với sự hỗ trợ của Tổ hợp tác, gia đình anh đã mạnh dạn đầu tư mô hình nhà màng trồng dưa lưới theo tiêu chuẩn hữu cơ. Với quy trình sản xuất an toàn, sản phẩm của gia đình anh sản xuất ra tới đâu được thương lái đặt mua hết tới đó, mỗi năm trừ chi phí cho thu nhập hàng trăm triệu đồng.
“Hệ thống nhà màng có ưu điểm vượt trội giúp chắn mưa, nắng, ngăn côn trùng xâm nhập cùng với kết hợp canh tác theo hướng hữu cơ, thân thiện môi trường, giúp gia đình tôi tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, thuyết phục thương lái đến tận nơi thu mua”, anh Định chia sẻ.
Thêm động lực mới để nhân rộng
Tương tự, thực hiện đề án tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh, thời gian qua, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang đã khuyến khích, hỗ trợ nông dân sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, dần hình thành vùng chuyên canh rau an toàn tại xã Đạo Đức, thị trấn Vị Xuyên và thị trấn Việt Lâm.
Từ hình thức sản xuất đơn lẻ, mạnh ai nấy làm, nhiều nông dân cùng nhau vào HTX, tổ hợp tác để liên kết xây dựng thương hiệu rau an toàn của địa phương. Đây là một hướng đi được xác định nhằm hướng đến một nguồn thực phẩm sạch, an toàn, đảm bảo an toàn thực phẩm cung cấp cho người tiêu dùng.
Điển hình, HTX Trồng rau an toàn Tân Đức, xã Đạo Đức được thành từ năm 2015, do chị Đặng Thị Hiền làm giám đốc, với số thành viên tham gia HTX là 24 hộ. Mô hình hoạt động chủ yếu là chuyên trồng các loại rau sạch, rau an toàn chất lượng cao, thân thiện môi trường.
Đến nay, HTX Tân Đức đã xây dựng phương án tổ chức sản xuất, xây dựng hệ thống nhà lưới theo tiêu chuẩn trồng rau an toàn trên tổng diện tích hơn 7.700 m2.
Sản phẩm chính của HTX hiện tại là các loại rau su hào, bắp cải, cà rốt, cải làn, cải thảo, xà lách và các loại rau thơm… Với chất lượng và giá thành hợp lý, sản phẩm rau của HTX ngày càng được khách hàng ưa chuộng. Số tiền thu được ước tính 120 triệu đồng/vụ, trừ các khoản chi phí lợi nhuận thu về khoảng 100 triệu đồng.
Hay như ở huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi, những năm qua các địa phương đã xây dựng thành công nhiều mô hình sản xuất hiệu quả như ổi Soli, củ gừng, măng…, góp phần cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống của người dân ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Đặc biệt, sự ra đời của các HTX nông nghiệp trên địa bàn huyện Sơn Tây đã hỗ trợ người dân trong liên kết, đưa các sản vật của địa phương ra thị trường, hướng đến xây dựng thương hiệu các sản phẩm theo Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP).
Điển hình, HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Sơn Liên, xã Liên Sơn, huyện Sơn Tây đã liên kết với người dân thực hiện mô hình trồng ổi 6ha và trồng ổi xen bưởi 1ha, đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Đại diện HTX cho biết, trung bình 1ha ổi, nông dân sẽ thu được 100 triệu đồng/năm. So với cây keo, mì, cây ổi mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều. Ngoài ra, cây ổi cho thu nhập quanh năm, giúp người dân có nguồn thu thường xuyên để trang trải cuộc sống…
Có thể thấy, các mô hình chuyên canh ứng dụng hiệu quả công nghệ mới là hướng đi tất yếu giúp người nông dân gia tăng giá trị, nâng cao thu nhập. Theo đó, các địa phương cần có thêm các chính sách hỗ trợ, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp, xây dựng các vùng chuyên canh lớn, từ đó nâng cao giá trị trên một đơn vị diện tích canh tác.
Đồng thời, cần tiếp tục tăng cường nguồn lực đầu tư cho các chương trình khuyến nông, chuyển giao ứng dụng tiến bộ khoa học – kỹ thuật, nâng cao vai trò của HTX, tổ hợp tác, từ đó xây dựng cầu nối gắn kết giữa nông dân và doanh nghiệp, đảm bảo đầu ra cho sản phẩm…
Lệ Chi