Được biết, Dự án được triển khai trong thời gian từ thanhgs 9/2019 - 9/2020, thực hiện tại 5 huyện gồm Đông Giang, Tây Giang, Nam Giang, Núi Thành và Phước Sơn. Đến nay, dự án đã đi được hơn 2/3 chặng đường, mang lại những hiệu quả thiết thực cho đồng bào dân tộc thiểu số.
Thêm cơ hội từ nghề truyền thống
Tại huyện Đông Giang, dự án đã mở được 3 lớp dạy đan lát ở 2 xã Sông Kôn và A Ting, thu hút gần 100 người dân tham gia.
 |
|
Nghề mây tre đan tạo sinh kế ổn định cho người dân Cơ Tu (Ảnh: TL) |
Lớp học đan mây là tiểu dự án thuộc dự án Trường Sơn Xanh do USAID tài trợ, VietCraft triển khai thực hiện. Mục tiêu hướng đến là cải thiện sinh kế bền vững cho các cộng đồng dân tộc thiểu số thông qua phát triển chuỗi giá trị mây tre đan và cây dược liệu nhằm tăng cường công tác bảo tồn đa dạng sinh học ở Quảng Nam.
Ông Bling Blóo - Tổ trưởng THT du lịch cộng đồng Bhơ Hôồng (thôn Bhờ Hôồng, xã Sông Kôn, Đông Giang) chia sẻ, ông rất phấn khởi vì vừa được nhận tiền hỗ trợ lớp học đan lát. Mặc dù không nhiều nhưng từ nay ông và nhiều người dân trong thôn có thêm cơ hội mới từ nghề đan lát truyền thống của dân tộc mình.
“Nhận tiền cũng sướng nhưng vui nhất là lớp học đã giúp mình và bà con biết thêm kỹ thuật đan lát những mẫu mã mới”, ông Bling Blóo nói.
Cũng theo ông Bling Blóo, sau 2 tháng, lớp của ông đã làm được 275 sản phẩm các loại như bàn, ghế, giỏ, lọ hoa, mâm, rổ…, một số mẫu đẹp đã mang ra Hà Nội kiểm tra, nếu đạt yêu cầu sẽ được VietCraft đặt làm.
“Xưa nay, mình chỉ làm các vật dụng hàng ngày không có giá trị thương mại, bây giờ dự án vào giúp bà con biết cách đan nhiều mẫu đẹp để nâng cao thu nhập nhưng vẫn giữ được nghề truyền thống của đồng bào nên ai cũng thích”, ông Bling Blóo chia sẻ thêm.
Qua tìm hiểu, dự án đã hỗ trợ kinh phí và kỹ thuật để người dân làm ra sản phẩm theo mẫu. Trong thời gian học, sản phẩm nào làm đạt chuẩn sẽ được VietCraft duyệt đặt hàng. Thời gian học mỗi lớp khoảng 2 tháng và lớp sẽ chia thành nhiều nhóm.
Theo đó, mỗi người trong nhóm sẽ có những sản phẩm của mình, nếu sản phẩm đẹp sẽ được đặt hàng, còn những ai không đạt sẽ phải học lại cách đan đẹp để ai cũng đều có sản phẩm bán sau khi được đào tạo nâng cao tay nghề.
Tận dụng nguồn nguyên liệu bản địa
Bên cạnh việc có thể tạo ra nhiều mẫu mã mới, thông qua các lớp học, người dân cải thiện dần kỹ thuật đan, mang lại sản phẩm thẩm mỹ hơn.
 |
|
Sản phẩm từ đan lát của người dân Cơ Tu (Ảnh: TL) |
Đến với lớp học thôn A Rớch (xã A Ting), ở đây lớp học được chia thành 2 nhóm, gồm nhóm sản phẩm truyền thống, đan theo lối cũ với hoa văn truyền thống Cơ Tu dành cho người lớn tuổi và nhóm sản phẩm hiện đại dành cho lớp trẻ như hàng quà tặng, lưu niệm... Để tiết kiệm nguyên liệu và thời gian, học viên sẽ được giáo viên đứng lớp hỗ trợ, tư vấn các nhóm về kỹ thuật vót mây.
Theo ông Pơ Loong Nương - Tổ trưởng THT nguyên liệu (thôn A Rớch), dự án sẽ giúp người dân tận dụng nguồn mây tre tại chỗ cũng như phát triển mạnh hơn nguồn nguyên liệu này. “Ngoài 25ha mây nước được dự án trồng mới, hiện địa phương cũng quản lý hơn 1.000ha mây với 9 quần thể các loại. Đây sẽ là cơ hội thuận lợi để bà con bảo tồn, phát triển nguồn nguyên liệu cũng như quảng bá nghề đan lát ra bên ngoài”, ông Nương cho hay.
Hiện nay, ngoài cải thiện sinh kế, VietCraft và dự án cũng mong muốn nâng cao nhận thức của người dân sống phụ thuộc vào rừng. Qua dự án có thể giúp Quảng Nam mở rộng vùng nguyên liệu, góp phần hình thành diện mạo mới cho ngành mây tre và cây dược liệu dưới tán rừng, hướng đến tạo việc làm ổn định, tăng thu nhập ít nhất 20% cho khoảng 2.500 người tại các huyện ưu tiên, nhất là phụ nữ và các hộ nghèo đồng bào Cơ Tu.
Theo đó, dự án đã phối hợp triển khai nhiều hoạt động tập huấn kỹ thuật, xây dựng đội ngũ giảng viên nòng cốt tại địa phương nhằm hỗ trợ trồng mới 100ha mây, bảo vệ khai thác bền vững 50ha mây dưới tán rừng tự nhiên.
Đồng thời phát triển, đa dạng hóa sản phẩm thảo dược địa phương như đẳng sâm, chè dây... theo hướng gia tăng giá trị sản phẩm; thành lập trung tâm thiết kế và giới thiệu sản phẩm bền vững ở Hội An, liên kết với Khoa Thiết kế Trường Đại học Lund (Thuỵ Điển) xây dựng một điểm đến cho những người yêu nghệ thuật và các sản phẩm từ thiên nhiên…
Nguyễn Đan
