Xã Nậm Khắt có nhiệt độ thấp nhất của huyện Mù Cang Chải. Đặc điểm tự nhiên này tuy không thuận lợi cho phát triển lúa nhưng lại phù hợp để phát triển hoa màu.
Hiệu quả nhờ rau, hoa
Trước thực trạng trên, chính quyền địa phương đã tạo điều kiện cho HTX hoa Nậm Khắt san ruộng bậc thang thành diện tích đất bằng phẳng để trồng hoa. HTX đứng ra thuê đất của người dân trong thời gian 10 năm.
Theo tính toán của người dân, ruộng bậc thang cấy một vụ cũng chỉ được hơn 4 tấn/ha. Nhưng nếu cho HTX hoa thuê với giá 5 tấn/ha, người dân không phải đầu tư giống, phân bón và công lao động. Ngoài ra HTX còn thuê người dân làm công, tiền công đang được trả 130 nghìn đồng/người/ngày.
Với mức đầu tư 300-400 triệu đồng/kg, sau 2 năm, HTX có thể thu hồi vốn. Việc chuyển đổi đất lúa sang trồng hoa đang cho người dân thu nhập và việc làm ổn định lâu dài. Đến nay, xã đã hỗ trợ người dân, HTX chuyển đổi 50 ha ruộng kém hiệu quả sang trồng hoa, nhất là hoa hồng Pháp.
Cũng giống như HTX Nậm Khắt, HTX Sản xuất Nấm ăn và Nấm dược liệu Mù Cang Chải đã đưa các loại rau vào trồng thay cho diện tích lúa kém hiệu quả. Đặc biệt, HTX đang mở rộng diện tích trồng cải mầm đá và mang lại nhiều tín hiệu khả quan.
Anh Nguyễn Hoàng Anh, Giám đốc HTX Mù Cang Chải cho biết doanh thu từ cải mầm đá đạt khoảng 300 triệu đồng/ha. HTX chủ yếu xuất bán cho các trường học trên địa bàn huyện và tỉnh Sơn La, thành phố Hà Nội với giá từ 25 - 30 nghìn đồng/kg.
Không những đem lại lợi nhuận, HTX còn giải quyết việc làm cho lao động nông thôn khi đứng ra thuê lao động tại địa phương từ 8 - 10 người làm thường xuyên, ngày công bình quân đạt 130 nghìn đồng/người.
Mô hình trồng hoa hồng của HTX Nậm Khắt đang đóng góp không nhỏ vào quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới ở Nậm Khắt. |
Chị Hảng Thị Sú, lao động tại HTX Mù Cang Chải, cho biết tham gia HTX có thu nhập cao hơn so với trước đây trồng lúa 1 vụ/năm. Hiện tại, mỗi tháng cả hai vợ chồng chị được HTX trả công khoảng 9 - 10 triệu đồng.
Theo đánh giá của UBND xã Nậm Khắt, mô hình trồng rau và hoa của HTX Nậm Khắt và HTX Mù Cang Chải đang mang lại hiệu quả kinh tế rất cao, cao hơn so với trồng lúa. Chính vì vậy, địa phương cũng đang đẩy mạnh tuyên truyền cho bà con nông dân áp dụng kỹ thuật để mở rộng thêm diện tích, tăng thêm thu nhập trên một diện tích nông nghiệp, góp phần xóa đói giảm nghèo, thúc đẩy địa phương hoàn thành nhiều tiêu chí còn lại trong xây dựng nông thôn mới.
Đặc biệt, do xác định nâng cao tiêu chí thu nhập cho người dân là vấn đề cốt lõi nên việc Nậm Khắt tập trung vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình gắn với kinh tế hợp tác, xây dựng nhiều mô hình kinh tế làm ăn có hiệu quả đang được đánh giá là cách làm hay ở một xã vùng cao của huyện Mù Cang Chải.
Đến nay thu nhập bình quân đầu người đạt gần trên 44 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo còn 11,1%. Hết năm 2021, xã đạt 18/19 tiêu chí, và đến thời điểm này, xã đã cơ bản hoàn thiện 19/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Địa phương đang nỗ lực phấn đấu để cán đích nông thôn mới theo bộ tiêu chí mới vào năm 2023.
Không trông chờ, ỷ lại
Ngay từ khi bắt tay vào xây dựng NTM, xã Nậm Khắt xác định công tác tuyên truyền nhằm xóa bỏ tư tưởng trông chờ, ỷ lại, gây dựng ý chí, khát vọng vươn lên của nhân dân là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.
Điều thuận lợi mà Nậm Khắt đã phát triển được 2 HTX nông nghiệp, 18 chuỗi giá trị nông sản. Đây là nền tảng quan trọng để người dân học hỏi kinh nghiệm, áp dụng kỹ thuật vào sản xuất kinh doanh.
Nhiều tập quán canh tác cũ lạc hậu đã được thay thế bằng những tiến bộ kỹ thuật tiên tiến, thông qua các hình thức huy động và đầu tư hỗ trợ kinh phí giúp HTX và nông dân mua các loại máy cơ giới phục vụ sản xuất nông nghiệp, chế biến nông lâm sản, xây dựng.
Một trong những điểm nhấn ở Nậm Khắt đó chính là địa phương rất quan tâm đến công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn với các nghề chủ yếu là nghề chế biến nông sản, kỹ thuật trồng nấm, trồng lúa, trồng hoa, trồng rau an toàn, chăn nuôi - thú y, chăn nuôi lợn, gà, ong và xây dựng, sửa chữa thiết bị máy nông cụ…
Đây cũng là yếu tố giúp phát huy nội lực cùng những thế mạnh sẵn có. Khi có kiến thức về nghề nghiệp trong tay, nhiều nông dân cũng chủ động đổi mới tư duy, mạnh dạn đổi mới cây trồng, vật nuôi để phát triển kinh tế, tham gia HTX, tham gia xây dựng nông thôn mới. Người dân cũng chủ động đón nhận các định hướng, chính sách về tái cơ cấu nông nghiệp, phát triển kinh tế hàng hóa…
Chị Giàng Thị Dở, người dân Nậm Khắt, cho biết thấy chương trình xây dựng nông thôn mới rất ý nghĩa, thiết thực khi tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho người dân phát triển kinh tế nâng cao thu nhập.
Tùng Lâm